Jak wygląda sytuacja na światowym rynku mleka?
Biuro Analiz i Strategii Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa opublikowało raport dotyczący sytuacji podażowo-popytowej i cenowej na rynku mleka i produktów mlecznych po III kwartałach roku 2023. Jak wynika z analiz rynkowych przeprowadzonych przez ekspertów, światowa produkcja mleka w roku 2023 wyniesie najprawdopodobniej 949,9 mln t. Wynik ten, jeśli zostanie osiągnięty, będzie wyższy od ustanowionego w roku 2022 o 1,3%.
Jak wygląda sytuacja na rynku mleka w Unii Europejskiej?
Zdaniem analityków BAiS KOWR, wzrostowi powinna ulec również produkcja mleka na rynku Unii Europejskiej. Jak zakładają eksperci, w roku 2023 produkcja mleka w UE wzrośnie o 0,3% w porównaniu do roku 2022 i wyniesie 154,2 mln t. Choć ze zgromadzonych przez BAiS danych wynika, że liczba pogłowia krów będzie spadać, to zrekompensuje ją najprawdopodobniej wzrost wydajności tych zwierząt, dzięki czemu możliwy jest również wzrost dostaw mleka do skupów na rynkach unijnych również o 0,3%, czyli do 145,3 mln t2.
Jak zauważają eksperci, spadek pogłowia krów jest widoczny również w Polsce, gdzie według danych Głównego Urzędu Statystycznego w czerwcu roku 2023 było 2 027 tys. szt. tych zwierząt, czyli o 45 tys. mniej niż w roku 2022. Spadek ten, podobnie jak w innych państwach, został zrekompensowany wyższą wydajnością krów i zwiększeniem podaży mleka do skupu na rynku krajowym.
Warto zauważyć, że pomimo widocznego spadku pogłowia krów Polska znajduje się na trzecim miejscu w UE pod względem ich liczebności z sumą 2 027 tys. szt. Nasze państwo wyprzedzają tylko Francja (3 167 tys. szt.) i Niemcy (3 775 tys. szt.).
Jak zmieniła się wydajność krów mlecznych od roku 2014?
Z wykresu przygotowanego przez BAiS wynika, że od roku 2014 stopniowo wzrasta wydajność krów mlecznych. W perspektywie minionych 9 lat wzrosła ona o niemal 3 000 l/szt. Jak wynika z danych GUS, tylko w październiku br. do skupów trafił łącznie ponad 1 mld mleka, a od początku roku było to w sumie 10,6 mld l.
Jakie są ceny mleka w Polsce i gdzie jest najgorzej?
Producenci mleka z utęsknieniem wspominają grudzień 2022 r., kiedy średnia cena skupu mleka osiągnęła rekordowy poziom 2,75 zł/l, co dało rolnikom wynik wyższy o 50% niż w roku 2021. Potem ceny skupu mleka zaczęły spadać. Najpierw na początku br. przestały wzrastać, a w kolejnych spadły nawet o kilkadziesiąt groszy. Zdaniem analityków, na takie zjawisko miała wpływ zwiększona ilość dostaw surowca do przemysłu. Wrzesień 2023 okazał się przełomowy dla mleczarzy, ponieważ wtedy ceny mleka przestały spadać, a w niektórych województwach zaczęły nawet stopniowo wzrastać. W październiku okazało się, że ceny mleka wzrosły we wszystkich województwach, a średnia cena mleka osiągnęła poziom 1,96 zł/l i była wyższa o 4% w porównaniu do poprzedniego miesiąca.
Sytuacja na rynku mleka, która została zaobserwowana na początku jesieni, jest jednak jedynie minimalnym pocieszeniem dla rolników. W analogicznym okresie ubiegłego roku cena mleka była bowiem wyższa aż o 25%, co oznacza, że producentów mleka od powrotu do zadowalających stawek wciąć dzieli ogromna przepaść.
Zdecydowanie największy spadek cen w perspektywie roku został odnotowany w następujących województwach:
- lubuskim – 28,6%,
- warmińsko – mazurskim – 28,3%,
- pomorskim – 27,7%,
- dolnośląskim i opolskim – 27,6%,
- podkarpackim – 27,5%,
- śląskim – 27,1%.
Nieco inaczej przedstawiają się natomiast ceny mleka z października. Jak wynika z danych GUS, najniższe wypłaty otrzymali rolnicy z następujących województw:
- małopolskiego – 1,82 zł/l,
- łódzkiego – 1,83 zł/l,
- kujawsko-pomorskiego – 1,86 zł/l,
- pomorskiego – 1,88 zł/l,
- podkarpackiego – 1,89 zł/l.
Więcej na temat cen skupu mleka w październiku 2023 pisaliśmy w poniższym artykule:
Oprac. Justyna Czupryniak
Źródło: KOWR