Pismo, datowane na 1 lutego 2024 roku, zawiera szereg postulatów mających na celu skonstruowania skutecznego podejścia do zarządzania populacją wilków, z równoczesnym uwzględnieniem potrzeb hodowli zwierząt gospodarskich.
Zagrożenia związane z rozprzestrzenianiem się wilka
Populacja wilków w Europie wykazuje stały wzrost, co świadczy o adaptacyjności tego gatunku w różnych siedliskach. Powrót dużych drapieżników skutkował zwiększeniem przypadków szkód, szczególnie wśród zwierząt gospodarskich, co utrudnia prowadzenie hodowli na obszarach, gdzie wilki stały się stałymi mieszkańcami. Istniejące środki ochrony stada, takie jak ogrodzenia i psy obronne, wykazują ograniczenia w skuteczności, a szybka adaptacja wilków do tych metod utrudnia utrzymanie ochrony.
Wyzwania społeczne i polityczne
Akceptacja społeczna wilków w obszarach wiejskich maleje wraz z rosnącą liczbą ataków. Społeczeństwo oraz politycy domagają się zwiększonych wysiłków w zakresie ochrony stada, co przekracza tolerancję mieszkańców obszarów wiejskich. Konieczne jest znalezienie równowagi między ochroną dużych drapieżników a bezpieczeństwem hodowli zwierząt gospodarskich.
Cel zarządzania populacją wilków
Rada podkreśla, że celem zarządzania populacją wilków nie jest eksterminacja gatunku, lecz minimalizacja szkód wyrządzanych hodowli i gospodarstwom. Lokalne zarządzanie populacją drapieżników powinno uwzględniać specyficzne potrzeby i wyzwania poszczególnych obszarów, promując współistnienie między ludnością wiejską a dużymi drapieżnikami.
Jakie są postulaty i żądania Krajowej Rada Izb Rolniczych?
- przeklasyfikowanie statusu ochrony wilka – wsparcie propozycji Komisji Europejskiej dotyczące obniżenia statusu ochrony wilka w Konwencji berneńskiej.
- elastyczność dla państw członkowskich – żądanie większej elastyczności i indywidualnych narzędzi zarządzania wilkami dla państw członkowskich. Istniejące, funkcjonujące systemy zarządzania powinny być utrzymane, a państwa członkowskie powinny mieć swobodę wyboru najlepiej dostosowanego do swoich warunków rozwiązania.
- transgraniczne monitorowanie populacji wilków – wprowadzenie natychmiastowego transgranicznego monitorowania i oceny populacji wilków w celu skoordynowanego podejścia do zarządzania. Istniejące dane monitorujące powinny być wspólnie oceniane, eliminując różnice między państwami członkowskimi.
- dodatkowe środki finansowe – potrzeba dostarczenia dodatkowych środków finansowych na działania zapobiegawcze i rekompensatę, poza Wspólną Polityką Rolną, aby wspomóc obszary dotknięte wzrostem populacji wilków.
- aktualizacja prawa ochrony przyrody UE – wsparcie konieczność dostosowania europejskich wymagań dotyczących przeklasyfikowania gatunku z Załącznika IV do Załącznika V Dyrektywy Habitatu, umożliwiając Państwom Członkowskim bardziej skuteczne działania.
Pismo to stanowi wspólne stanowisko przedstawicieli rolnictwa z całej Unii Europejskiej i ma na celu przyciągnięcie uwagi do pilnych potrzeb związanych z zarządzaniem populacją wilków. Jesteśmy przekonani, że współpraca międzyinstytucjonalna i międzykrajowa jest kluczowa dla skutecznego rozwiązania obecnych wyzwań.
oprac. M. Czubak
fot. Justyna Czupryniak/Canva