Po ilu latach drzewa owocowe tracą plenność?
Ocena plonowania w ubiegłym sezonie da nam podstawę do decyzji czy nasze drzewa i krzewy owocowe mają pozostać, czy należałoby wprowadzić pewne zmiany w nasadzeniach, a może wystarczą tylko odpowiednie zabiegi pielęgnacyjne. Pewne gatunki mają swoje okresy plonowania uzależnione od wieku i po pewnym czasie następuje spadek ich plenności.
Jabłonie na podkładkach karłowych tracą plenność po 25 latach, na podkładkach średnio i silnie rosnących po 35–45 latach, grusze na podkładkach karłowych po 25 latach, na silnie rosnących po 40 latach, wiśnie i śliwy po 20–25 latach, czereśnie po 30 latach, a morele i brzoskwinie po 20 latach. Ale nie musimy takich nasadzeń likwidować. Możemy przeprowadzić cięcie odmładzające i prześwietlające. Warto tak postępować ze starymi, dobrymi odmianami.
Kiedy należy wymienić drzewa w sadzie?
Decydujemy się na zmiany, jeżeli nasze drzewa:
- wydają owoce bardzo słabej jakości,
- pnie i konary są zaatakowane przez choroby i zaczynają próchnieć,
- zainteresowały nas nowe gatunki, które chcielibyśmy uprawiać,
- chcemy mieć wydajne, ładnie uformowane korony,
- oczekujemy owoców ładnych, dobrze wybarwionych i odporniejszych na choroby.
Jest więc wiele czynników, które musimy brać pod uwagę.
Kiedy wykonać cięcie odmładzające?
Drzewo w dobrej kondycji bez oznak choroby, warto pozostawić. Już w marcu, podobnie jak cięcie prześwietlające młodszych drzew, przystępujemy do cięcia odmładzającego, zmniejszając rozmiary korony a przerzedzając poprawiamy dostęp światła.
Pierwszą czynnością podczas cięcia odmładzającego jest obniżenie o 1/2 lub 1/3 wysokości drzewa przez wycięcie wierzchołka i gałęzi wypełniających środek korony. Korona staje się otwarta na promienie słoneczne. Następnie wycinamy zbędne gałęzie zagęszczające koronę, krzyżujące się ze sobą, wyrastające do środka. Pozostawiamy konary i gałęzie rosnące poziomo i opadające. Prawidłowo przycięta korona odmłodzonego drzewa jabłoni lub gruszy ma kształt zbliżony do parasola.
Co się dzieje, gdy regularnie wykonujemy cięcie odmładzające?
Wskutek tak silnego cięcia odmładzającego już w pierwszym roku wyrasta z pączków śpiących dużo silnych pędów, tzw. wilków, które należy usuwać. Podczas wycinania wilków dobrze jest w wierzchołkowej części korony, obok miejsca wyciętego wierzchołka, zostawić jeden silny pęd, który spowoduje zmniejszenie liczby wyrastających wilków w tej części korony. Aby pęd ten się nie rozrastał i nie zacieniał, po dwóch latach wymienia się go na nowy. W następnych latach przeprowadza się już tylko cięcie prześwietlające. A jeśli chcemy zmianę odmiany, można przeszczepiać.
Które stare odmiany jabłoni wybierają sadownicy?
Narodził się nowy trend i sadownicy zaczynają wprowadzać odmiany uprawiane przed laty, które nadal mają swoich zwolenników. Wiele z nich wykazuje dużą odporność na choroby, szkodniki i często bywają mrozoodporne. W okresie zimowym cieszą się powodzeniem na przykład Landsberskie, jesienią i zimą Antonówka, choć nie nadaje się do długiego przechowywania oraz Boskop, a także bardzo poszukiwana Kosztel czy Biała Nalew. Można by jeszcze długo wymieniać. Decyzja o wyborze odmiany powinna być poprzedzona wiedzą na temat zapotrzebowania i możliwości zbytu. Warto zapytać doradcę lub szkółkarza, które odmiany są najlepiej dopasowane do naszych warunków glebowo-klimatycznych.
Wielu sadowników usuwa drzewa owocowe i w ich miejsce zamiast kolejnych nasadzeń jabłoni, grusz czy innych gatunków, wprowadza uprawy roślin jagodowych. To też może być wyjście. Obecnie rynkiem zawładnęła borówka amerykańska, a także nieśmiało wkracza jagoda kamczacka.
Weź udział w FORUM MLEKO – Kliknij tutaj
Małgorzata Wyrzykowska