Niemal 2/3 rolników może utrzymać się w pracy w rolnictwie
Około 64% rolników prowadzących gospodarstwa jest w stanie utrzymać siebie i swoją rodzinę wyłącznie z gospodarstwa rolnego. To wynik o 27 punktów procentowych lepszy niż przed 10 laty. Im większa powierzchnia gospodarstwa rolnego, tym udaje się to większej liczbie rolników. Tak wynika z tegorocznego raportu „Polska wieś i rolnictwo”.
Rolnicy borykają się głównie z niską opłacalnością produkcji
Aczkolwiek wśród kluczowych barier rozwoju gospodarstwa rolnego aż 63,5% rolników wymienia niską opłacalność produkcji. Przy czym aż 43% narzeka na zbyt mały areał gospodarstwa, a prawie 40% na zbyt wysokie ceny ziemi.
Rolnicy chcą inwestować w zakup gruntów rolnych i maszyn rolniczych
To właśnie zakup ziemi jest wymieniany wśród kluczowych inwestycji, które rolnicy planują w ciągu najbliższych 5 lat. Ankietowani stwierdzili także, że aby zachęcić młode osoby do zajęcia się rolnictwem, należy m.in. wprowadzić ułatwienia w zakupie ziemi.
Prowadzący gospodarstwa nadal mają niedosyt inwestycji w sprzęt rolniczy. Ponad połowa badanych wskazała, że oprócz zakupu ziemi w najbliższych 5 latach chciałaby inwestować w maszyny rolnicze, remont budynków gospodarczych, a niespełna połowa w remont posiadanego już parku maszynowego. Wśród często wskazywanych inwestycji znalazły się także zakup zwierząt hodowlanych oraz inwestycje w odnawialne źródła energii.
Niemal 1/4 rolników pracuje także poza rolnictwem, ale chciałoby więcej
Wielu rolników łączy prowadzenie gospodarstwa z pracą poza rolnictwem. Takiego zajęcia podejmuje się blisko jedna czwarta kierujących gospodarstwami rolnymi. Na takie rozwiązania decydują się częściej osoby poniżej 35. roku życia niż w wieku 55+.
Jednak wielu ankietowanych wskazywało, że nie podejmuje dodatkowej pracy z tego powodu, że praca w gospodarstwie absorbuje ich za bardzo, co oznacza, że gdyby było inaczej, chętnie podjęliby się dodatkowych zajęć, ponieważ jedynie 20% badanych wskazało, że wystarcza im dochód z gospodarstwa. Wprowadzenie ułatwień w rozpoczynaniu działalności gospodarczej związanej z rolnictwem było wskazywane także w czynnikach, które mogłyby zachęcić młodych do prowadzenia gospodarstw rolnych.
Co trzeba jak najszybciej zmienić, aby ułatwić prowadzenie gospodarstwa rolnego?
Wśród rzeczy, które należałoby koniecznie zmienić, by rolnikom prowadziło się łatwiej gospodarstwa, wymieniano na pierwszym miejscu wprowadzenie zmian w Prawie łowieckim dotyczące rekompensat za straty spowodowane przez zwierzynę łowną.
Na drugim znalazło się wprowadzenie wakacji kredytowych dla kredytów rolniczych, na kolejnych wprowadzenie dopłat do materiału genetycznego, zmian w ekoschematach.
Co też ciekawe, prawie 30% kierujących gospodarstwami widzi potrzebę przeszkolenia w robieniu zdjęć geotagowanych, co zapewne ma związek z wymogami ujętymi w Planie Strategicznym.
Jak mieszkańcy wsi oceniają zmiany zachodzące w rolnictwie?
Mieszkańcy wsi są zadowoleni z dostępu do sieci wodociągowej i do Internetu, przeszkadza im jednak brak dostępu do sieci gazowej i kanalizacyjnej.
Co do oceny zmian zachodzących w rolnictwie, zdania są podzielone. Ponad 21% mieszkańców obszarów wiejskich uważa, że w polskim rolnictwie dokonują się zmiany na lepsze, niemal połowa, że zmiany są zarówno na lepsze, jak i na gorsze, a 24,5% twierdzi, że sytuacja zmienia się na gorsze.
Rolnicy wskazywali, że z powodu wojny w Ukrainie odczuwają przede wszystkim wzrost cen paliw, wyższe rachunki za prąd oraz wysokie ceny nawozów; 40% rolników deklaruje, że w ostatnich 12 miesiącach dostrzega pogorszenie sytuacji finansowej własnego gospodarstwa domowego.
Raport o stanie wsi jest przygotowywany na zlecenie ARiMR, MRiRW, KOWR oraz KRUS od 2011 r.
Magdalena Szymańska