Rolnikom trudniej będzie kupić ciągnik i wziąć kredyt. Problem dla 400 tys. gospodarstw

Nowe prawo o konsumenckiej pożyczce lombardowe uderza w rolników

7 stycznia 2024 r. zaczęły obowiązywać przepisy ustawy z dnia 14 kwietnia 2023 r. o konsumenckiej pożyczce lombardowej. Zmiany polegają na stosowaniu wobec rolników, w zakresie prowadzonej przez nich działalności rolniczej, rozwiązań konsumenckich.

W praktyce wszystkie umowy kredytowe w wysokości nie większej niż 255 550 zł, zawierane z rolnikami będą musiały spełniać rygory dotychczas przewidziane wyłącznie dla pożyczek konsumenckich.  To już kolejny raz, kiedy rolnicy mają „pod górkę” przy ubieganiu się o pożyczki przez zmianę prawa. Dwa lata temu prawo o „Polskim Ładzie” też znacznie skomplikowało procedury w tym zakresie.

Chaos i brak jasnych reguł wobec rolników ubiegających się o kredyt

Ustawa o konsumenckiej pożyczce lombardowej i wynikające z niej zmiany w kodeksie cywilnym i ustawie o kredycie konsumenckim powodują, że w stosunku do rolnika będą miały zastosowanie różne przepisy regulujące prawa i obowiązki stron.

W zależności od rodzaju zabezpieczenia, celu finansowania czy kwoty kredytu, do umowy będą miały zastosowanie odmienne regulacje. Wprowadza to chaos oraz kłopot z adekwatnym ustaleniem i poinformowaniem klientów, jakie przepisy i dlaczego w określonych sytuacjach mają zastosowanie.

Związek Banków Polski wskazuje, że także przed wejściem w życie nowego prawa rolnicy i tak byli chronieni na takim samym poziomie co i inne osoby fizyczne, jeśli w grę wchodziły pożyczki konsumenckie, a nie finansowanie działalności rolniczej.

– W praktyce wykorzystanie wprost aktualnych rozwiązań stosowanych w kredytach konsumenckich jest niemożliwe, a przeniesienie tych rozwiązań na kredyty udzielane rolnikom ograniczy ich elastyczność i dostosowanie do specyfiki sektora rolnego – komentuje Związek Banków Polskich.

Znacznie wyższe koszty kredytu konsumenckiego niż leasingu i problem z dotacjami rolniczymi

Eksperci z sektora bankowego zwracają uwagę na jeszcze jedne bardzo ważny aspekt. Pożyczki konsumenckie są po prostu droższe od kosztów finansowania kredytów inwestycyjnych dla rolników czy leasingu na ciągniki i maszyny rolnicze. Koszty te mogą być większe nawet o 100%.

Sektor bankowy przestrzega także, że przez nowe prawo rolnicy będą mieli ograniczoną możliwość dostępu do dotacji unijnych dla rolnictwa, w których gospodarze korzystali z pożyczek leasingowych dla realizacji projektów współfinansowanych z dotacji unijnych. Problem ma dotyczyć nawet 400 tys. rolników prowadzących gospodarstwa produkcyjne

Rządzący nie słuchali uwag rolników, branży maszyn rolniczych i ekonomistów

Przedstawiciele ZBP wskazują, że nowe prawo zostało wprowadzone z pominięciem ich uwag. A na zagrożenia dla rolników zwracano uwagę chociażby podczas prac nad ustawą w Senacie.

– Te zmiany de facto doprowadzą do pogorszenia sytuacji rolników, ponieważ zostaną nałożone pewne ramy dotyczące kredytowania konsumenckiego na kredytowanie inwestycyjne, przy czym kredyt inwestycyjny to jest zupełnie inny instrument niż kredyt konsumencki. Wyobraźmy sobie sytuację, w której rolnik przedsiębiorca występuje o kredyt na sfinansowanie zakupu maszyny rolniczej, a jest mu wręczany formularz informacyjny dotyczący kredytu konsumenckiego, kompletnie nieadekwatny do tej sytuacji, do tego rodzaju finansowania, ale tak musi być, bo tego wymaga ustawa o kredycie konsumenckim. W związku z tym mamy dodatkowe zbiurokratyzowanie całego procesu, co może również wywołać uzasadnioną frustrację po stronie samych rolników, którzy zostaną po prostu obłożeni dodatkowymi dokumentami, zupełnie nieadekwatnymi do sytuacji – wskazywała jeszcze w maju 2023 roku Agnieszka Wachnicka, wiceprezes Zarządu Związku Banków Polskich.

Pod apelem o wyłączenie rolników i kredytów na działalność rolniczą z nowych przepisów apelowali nie tylko bankowcy. Pod taką petycją podpisali się m.in. prezes Krajowej Rady Izb Rolniczych czy reprezentanci Polskiej Izby Gospodarczej Maszyn i Urządzeń Rolniczych (PIGMiUR). Większość w Senacie uznała te argumenty za słuszne i chciała wykreślenia zapisów, na mocy których ustawą o konsumenckiej pożyczce lombardowej zostaliby objęci rolnicy.

Jednak w Sejmie te głosy ostatecznie zostały zignorowane przez polityków i poprawi Senatu zostały odrzucone. Wygrał pogląd reprezentowany przez Jarosława Sachajko z Kukiz‘15.

– Nasze rolnictwo, w odróżnieniu od rolnictwa w wielu państwach Europy Zachodniej czy w Stanach Zjednoczonych, jest rolnictwem rozdrobnionym. 98% czy ponad 98% naszych rolników to są rolnicy mali i średni. Nie mogą być traktowani jak podmioty profesjonalne. Powinni być traktowani we wszystkich ustawach tak samo jak konsumenci – mówi w kwietniu 2023 r. Jarosław Sachajko.

Czy uda się zmienić prawo na korzyść rolników? Krajewski zapewnia, że prace już trwają

Do sprawy zmian w prawie wprowadzonych ustawą o konsumenckiej pożyczce lombardowej odniósł się Stefan Krajewski, wiceminister rolnictwa.

– Już 22 grudnia 2023 r., tydzień po objęciu urzędu, minister rolnictwa i rozwoju wsi, Czesław Siekierski wystąpił do Ministra Finansów w sprawie wypracowania rozwiązania, związanego ze zmianą tych przepisów tak, aby zapewnić kredytowanie inwestycyjne producentom rolnym – zapewnia Stefan Krajewski.

Co więcej, wiceminister Krajewski poinformował, że już teraz z rynku dochodzą informacje, że niektóre banki przestały przyjmować wnioski kredytowe od rolników, albo mocno ograniczyły ofertę. Podobne sygnały docierają także do niektórych izb rolniczych.

Dopłaty bezpośrednie 2024

Dopłaty bezpośrednie 2024: co się zmieni? O jakie płatności będą mogli ubiegać się rolnicy?

Jakie są limity zużycia prądu?

Zamrożenie cen energii dla rolników w 2024: Kto i do kiedy musi złożyć oświadczenie?

Paweł Mikos, współpraca wk

Więcej na ten temat

CZYM SĄ DOTACJE UNIJNE?

W ramach PROW 2014-2020 będzie realizowanych łącznie 15 działań pomocowych a środki pieniężne będą głównie skierowane do sektora rolnego. Sektor ten jest bardzo istotny z punktu widzenia zrównoważonego rozwoju obszarów wiejskich i wymaga większego i odpowiednio ukształtowanego wsparcia.

Głównym celem pomocy finansowej w ramach przewidzianych instrumentów będzie rozwój gospodarstw rolnych (Modernizacja gospodarstw rolnych, Restrukturyzacja małych gospodarstw rolnych, Premie dla młodych rolników, Płatności dla rolników przekazujących małe gospodarstwa rolne). Premie dla młodych rolników, które zostały przewidziane w nowym PROW mają głownie na celu ułatwienie młodym osobom rozpoczęcie samodzielnego prowadzenia działalności rolniczej w przejmowanych przez nich gospodarstwach rolnych. Najważniejszymi założeniami dla młodych rolników chcących skorzystać z dodatkowej pomocy są: nie ukończenie 40 roku życia, posiadanie odpowiednich kwalifikacji zawodowych, lub zobowiązanie się do ich zdobycia w przeciągu 3 lat od otrzymania decyzji o pomocy, bycie posiadaczem minimum 1ha użytków rolnych przed dniem złożenia wniosku o przyznanie pomocy dla młodego rolnika.

Wszystkie szczegóły dotyczące warunków jakie musi spełnić rolnik by ubiegać się o wsparcie w ramach PROW na lata 2014 – 2020 mogą odnaleźć państwo na stronach AMIRR oraz Ministerstwa Rolnictwa.

CO DAJĄ DOTACJE ?

Obecny PROW jest podobny do znanego już z lat 2007- 2013, jednak została zmieniona jego konstrukcja. W aktualnej formie występuje mniej tzw. działań i pojawiła się możliwość jednoczesnego skorzystania z różnych „poddziałań”. Łącznie zostało stworzone 25 form wsparcia, w tym kontynuacja pomocy z lat poprzednich.  Warto zwrócić uwagę na zmodyfikowane wsparcie z bardzo popularnego działania „Modernizacja gospodarstw rolnych”. Obecnie wartość pomocy będzie uwarunkowana od rodzaju przewidzianych inwestycji. Na największe wsparcie mogą liczyć rolnicy stawiający na rozwój produkcji prosiąt (maksymalnie aż do 900 tys. zł). Na pozostałe inwestycje związane z produkcją zwierzęcą wsparcie wyniesie do 500 tys. zł. Wszystkie pozostałe przedsięwzięcia a także zakupy w gospodarstwie będą mogły otrzymać dofinansowanie w wysokości do 200 tys. zł.

Niezmiennie na mocne wsparcie będą mogli liczyć młodzi rolnicy, którzy oprócz większych dopłat bezpośrednich, mogą spodziewać się „premii” na start wynoszącej 100 tys. zł. Różnica w porównaniu do poprzednich programów polega na tym, że obecnie wypłata nastąpi  w dwóch etapach: pierwszy – 80 proc. Drugi po zrealizowaniu inwestycji i udokumentowaniu wydatków – 20 proc.

Całkowicie nowym rozwiązaniem ujętym w PROW 2014-2020 będzie premia udzielana na restrukturyzację małych gospodarstw. Gospodarstwa takie będą mogły ubiegać się o 60 tys. zł na inwestycje w poprawę swojej dochodowości. W momencie kiedy rentowność zostanie zwiększona będą mogły korzystać z innych form wsparcia z PROW. Natomiast jeżeli właściciel małego gospodarstwa zdecyduje się na jego sprzedanie, wówczas będzie mu przysługiwać rekompensata w wysokości 120 proc. dopłat, które otrzymywałby do 2020 r.

KTO MOŻE UZYSKAĆ DOPŁATĘ ?

Dla wszystkich.

O dotację unijną może się starać każdy rolnik. Wnioski w ramach tego programu można składać od pierwszej połowy 2016 roku. Większość programów nie jest uzależniona od wykształcenia i wieku osoby wnioskującej, nie mniej jednak szczególnie premiowane są pewne określone działania rolnicze mające na celu ogólnokrajową zmianę koniunktury w danym sektorze gospodarki rolnej.

Pieniądze dla hodowców.

W nowych programach dotacji unijnych szczególną uwagę skupiono na producentach prosiąt, mleka oraz bydła. To właśnie oni mogą teraz liczyć na większe dotacje, niż pozostałe gałęzie rolnictwa.

Promocja młodzieży.

W programie PROW 2014-2020 kontynuowane jest dofinansowanie młodych rolników z tytułu „Premia dla młodego rolnika”. Ta dotacja przeznaczona jest dla młodych osób, które w momencie składania wniosku lub poprzedzających ten dzień 12 miesiącach przejęły gospodarstwo i rozpoczęły działalność rolniczą.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *