Młody rolnik – nabór wniosków od 19 czerwca
Już od 19 czerwca ARiMR rozpoczyna nabór wniosków o premię dla młodego rolnika w wysokości 200 tys. zł. Rolnicy będą mogli ubiegać się o pieniądze do 19 sierpnia 2024 r. Poniżej prezentujemy najczęściej zadawane przez rolników pytania dotyczące kwalifikacji zawodowych i stażu pracy. Odpowiedzi udzieliła ARiMR.
Premia dla młodego rolnika: pytania i odpowiedzi o kwalifikacje i staż w rolnictwie
Pytanie 1. Czy w przypadku posiadania wykształcenia wyższego innego niż rolnicze, aby uzyskać odpowiednie kwalifikacje, wnioskodawca zobowiązany jest ukończyć studia podyplomowe, czy może ukończyć np. kurs dający kwalifikacje w zawodzie „rolnik”?
Odpowiedź: W wytycznych szczegółowych dla interwencji. I.11, w części IV.1.3, opisano kiedy jest spełniony warunek posiadania odpowiednich kwalifikacji zawodowych lub umiejętności. W ww. wytycznych szczegółowych określono poziomy wykształcenia (wyższe, średnie lub średnie branżowe, zasadnicze zawodowe lub zasadnicze branżowe) oraz dodatkowe warunki (takie jak np. kierunki studiów, ukończenie studiów podyplomowych w zakresie związanym z działalnością rolniczą, kwalifikacje w zawodzie, staż pracy w rolnictwie), które powinny być spełnione, aby uznać, że osoba posiada odpowiednie kwalifikacje zawodowe lub umiejętności.
Warunek posiadania odpowiednich kwalifikacji zawodowych lub umiejętności można uznać za spełniony, jeżeli dana osoba posiada np. wykształcenie zasadnicze zawodowe lub zasadnicze branżowe oraz kwalifikacje w zawodzie: rolnik, ogrodnik, pszczelarz lub mechanik-operator pojazdów i maszyn rolniczych.
Dokumentem potwierdzającym posiadanie kwalifikacji w ww. zawodach jest:
1) świadectwo ukończenia szkoły z uzyskanym tytułem wykwalifikowanego robotnika w zawodzie lub dyplom ukończenia szkoły z tytułem wykwalifikowanego robotnika albo
2) dyplom uzyskania tytułu zawodowego lub
3) dyplom potwierdzający kwalifikacje zawodowe, lub
4) dyplom zawodowy, lub
5) świadectwo (świadectwa) potwierdzające kwalifikację lub certyfikat (certyfikaty) kwalifikacji zawodowej lub świadectwo czeladnicze, odpowiednio:
a) rolnik – świadectwo potwierdzające kwalifikację w zawodzie w zakresie kwalifikacji R.3 Prowadzenie produkcji rolniczej lub świadectwo potwierdzające kwalifikację w zawodzie w zakresie kwalifikacji RL.03. Prowadzenie produkcji rolniczej lub certyfikat kwalifikacji zawodowej w zakresie kwalifikacji ROL.04. Prowadzenie produkcji rolniczej,
b) ogrodnik – świadectwo potwierdzające kwalifikację w zawodzie w zakresie kwalifikacji R.5. Zakładanie i prowadzenie upraw ogrodniczych lub świadectwo potwierdzające kwalifikację w zawodzie w zakresie kwalifikacji RL.05. Zakładanie i prowadzenie upraw ogrodniczych lub certyfikat kwalifikacji zawodowej w zakresie kwalifikacji OGR.02. Zakładanie i prowadzenie upraw ogrodniczych,
c) pszczelarz – świadectwo potwierdzające kwalifikację w zawodzie w zakresie kwalifikacji R.4. Prowadzenie produkcji pszczelarskiej lub świadectwo potwierdzające kwalifikację w zawodzie w zakresie kwalifikacji RL.04. Prowadzenie produkcji pszczelarskiej lub certyfikat kwalifikacji zawodowej w zakresie kwalifikacji ROL.03. Prowadzenie produkcji pszczelarskiej,
d) mechanik -operator pojazdów i maszyn rolniczych: – łącznie: świadectwo potwierdzające kwalifikację w zawodzie w zakresie kwalifikacji M.1. Użytkowanie pojazdów, maszyn, urządzeń i narzędzi stosowanych w rolnictwie oraz świadectwo potwierdzające kwalifikację w zawodzie w zakresie kwalifikacji M.2. Obsługa techniczna oraz naprawa pojazdów, maszyn i urządzeń stosowanych w rolnictwie, lub – świadectwo potwierdzające kwalifikację w zawodzie w zakresie kwalifikacji MG.03. Eksploatacja pojazdów, maszyn, urządzeń i narzędzi stosowanych w rolnictwie, lub – świadectwo czeladnicze w zawodzie mechanik -operator pojazdów i maszyn rolniczych, lub – certyfikat kwalifikacji zawodowej w zakresie kwalifikacji ROL.02. Eksploatacja pojazdów, maszyn, urządzeń i narzędzi stosowanych w rolnictwie.
Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Edukacji Narodowej z dnia 7 czerwca 2023 r. w sprawie świadectw, dyplomów państwowych i innych druków (Dz. U. poz. 1120 oraz 2653), dyplom zawodowy może otrzymać osoba, która posiada:
1) certyfikaty kwalifikacji zawodowych ze wszystkich kwalifikacji wyodrębnionych w danym zawodzie zgodnie z klasyfikacją zawodów szkolnictwa branżowego oraz
2) świadectwo ukończenia szkoły ponadgimnazjalnej albo szkoły ponadpodstawowej albo zaświadczenie o zdaniu egzaminów eksternistycznych z zakresu wymagań określonych w podstawie programowej kształcenia ogólnego dla zasadniczej szkoły zawodowej, branżowej szkoły I stopnia lub branżowej szkoły II stopnia, odpowiednio do poziomu kształcenia w danym zawodzie wskazanym zgodnie z klasyfikacją zawodów szkolnictwa branżowego.
Biorąc powyższe pod uwagę dyplom zawodowy, określający, że dana osoba posiada kwalifikacje w określonym zawodzie, może uzyskać osoba, która posiada wykształcenie zasadnicze zawodowe lub zasadnicze branżowe albo na wyższym poziomie (średnie, średnie branżowe). Zapis wytycznych szczegółowych dot. Interwencji I.11, daje również możliwość przedłożenia przez wnioskodawcę do ARiMR świadectwa ukończenia szkoły ponadgimnazjalnej albo szkoły ponadpodstawowej wraz z odpowiednim dla danej kwalifikacji certyfikatem kwalifikacji zawodowych/świadectwem (świadectwami) potwierdzającym kwalifikacje i to także uznajemy spełnienie warunku posiadania odpowiednich kwalifikacji zawodowych lub umiejętności. Oznacza to, że posiadanie wyższego poziomu wykształcenia nie stoi na przeszkodzie, aby uznać, że warunek posiadania odpowiednich kwalifikacji zawodowych lub umiejętności jest spełniony.
Przykład: osoba posiadająca wykształcenie wyższe „nierolnicze”, po ukończeniu kwalifikacyjnego kursu zawodowego i zdaniu egzaminu zawodowego np. w zawodzie rolnik (po przedstawieniu w OKE świadectwa ukończenia szkoły średniej oraz certyfikatu kwalifikacji zawodowej uzyskuje dyplom zawodowy potwierdzający kwalifikację w zawodzie np. rolnika i że jest to kwalifikacja pełna na poziomie III Polskiej Ramy Kwalifikacji czyli branżowej szkoły I stopnia) posiada odpowiednie kwalifikacje zawodowe lub umiejętności. Osoba posiadająca wykształcenie wyższe „nierolnicze” może potwierdzić kwalifikacje zawodowe lub umiejętności, przedkładając ARiMR świadectwa ukończenia szkoły ponadgimnazjalnej albo szkoły ponadpodstawowej wraz z odpowiednim dla danej kwalifikacji certyfikatem kwalifikacji zawodowych/świadectwem (świadectwami) potwierdzającym kwalifikacje.
Mając na uwadze powyższe należy podkreślić, że poziomu wykształcenia nie można zmienić kwalifikacyjnym kursem zawodowym. Wykształcenie nabywa się kończąc odpowiednią szkołę ponadpodstawową lub szkołę ponadgimnazjalną dającą wykształcenie zasadnicze zawodowe lub zasadnicze branżowe lub średnie lub średnie branżowe albo zdając egzaminy eksternistyczne z zakresu wymagań określonych w podstawie programowej kształcenia ogólnego dla zasadniczej szkoły zawodowej, branżowej szkoły I stopnia lub branżowej szkoły II stopnia, albo otrzymując dyplom ukończenia studiów na określonym kierunku i profilu potwierdzający wykształcenie wyższe.
Czyli posiadając wykształcenie podstawowe nie można uzyskać np. wykształcenia zasadniczego branżowego kończąc tylko kwalifikacyjny kurs zawodowy (mając certyfikat kwalifikacji zawodowej po zdaniu egzaminu zawodowego). Podobnie jest w przypadku gdy osoba posiada wykształcenie zasadnicze branżowe – ukończenie dwóch kwalifikacji (np. wyodrębnionych w zawodzie technik rolnik) na kwalifikacyjnym kursie zawodowym (posiadanie certyfikatów kwalifikacji zawodowej) nie zmienia poziomu jej wykształcenia na średnie.
Osoba posiadająca wykształcenie wyższe „nierolnicze” (bez stażu pracy w rolnictwie) może uzupełnić kwalifikacje zawodowe lub umiejętności, których posiadanie jest warunkiem przyznania pomocy w I.11. i może to zrobić na kilka sposobów:
− kończąc studia podyplomowe w zakresie związanym z działalnością rolniczą (opisane w IV.1.3. ust. 2 pkt 2 lit. c Wytycznych szczegółowych dla I.11),
− uzyskując kwalifikacje w zawodzie technik rolnik, technik ogrodnik, technik architektury krajobrazu, technik hodowca koni, technik pszczelarz, technik weterynarii – w przypadku, gdy w gospodarstwie są prowadzone chów lub hodowla zwierząt, technik agrobiznesu, technik mechanizacji rolnictwa, technik mechanizacji rolnictwa i agrotroniki, technik turystyki wiejskiej lub technik turystyki na obszarach wiejskich (opisane w IV.1.3. ust. 2 pkt 3 lit. a Wytycznych szczegółowych dla I.11),
− uzyskując kwalifikacje w zawodzie rolnik, ogrodnik, pszczelarz lub mechanik – operator pojazdów i maszyn rolniczych (opisane w IV.1.3. ust. 2 pkt 4 Wytycznych szczegółowych dla I.11).
Natomiast osoba posiadająca wykształcenie średnie lub średnie branżowe (bez stażu pracy w rolnictwie) może uzupełnić kwalifikacje zawodowe lub umiejętności:
− uzyskując kwalifikacje w zawodzie technik rolnik, technik ogrodnik, technik architektury krajobrazu, technik hodowca koni, technik pszczelarz, technik weterynarii – w przypadku, gdy w gospodarstwie są prowadzone chów lub hodowla zwierząt, technik agrobiznesu, technik mechanizacji rolnictwa, technik mechanizacji rolnictwa i agrotroniki, technik turystyki wiejskiej lub technik turystyki na obszarach wiejskich (opisane w IV.1.3. ust. 2 pkt 3 lit. a Wytycznych szczegółowych dla I.11),
− uzyskując kwalifikacje w zawodzie rolnik, ogrodnik, pszczelarz lub mechanik – operator pojazdów i maszyn rolniczych (opisane w IV.1.3. ust. 2 pkt 4 Wytycznych szczegółowych dla I.11).
Pytanie 2. Jestem pełnoletni, uczę się w Technikum Rolniczym, zdałem przed OKE dwa egzaminy zawodowe i uzyskałem tytuł technika rolnika, szkołę ukończę w czerwcu 2024 roku. Czy należą mi się punkty z tytułu posiadania kwalifikacji zawodowych?
Odpowiedź: Aby uzyskać 4 punkty należy dołączyć do wniosku o przyznanie pomocy dokumenty potwierdzające uzyskanie kwalifikacji zawodowych i świadectwo ukończenia szkoły średniej.
Pytanie 3. Co należy rozumieć przez staż pracy w gospodarstwie rolnym?
Za staż pracy w rolnictwie uznaje się okres, liczony do dnia złożenia WOPP (wniosek o przyznanie pomocy), w którym dana osoba:
1) podlegała ubezpieczeniu społecznemu rolników w pełnym zakresie jako rolnik lub domownik lub ubezpieczeniu społecznemu z tytułu prowadzenia działalności rolniczej w innym państwie członkowskim Unii Europejskiej albo państwie członkowskim Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) lub
2) była zatrudniona w gospodarstwie na podstawie umowy o pracę, na stanowisku związanym z prowadzeniem produkcji rolnej.
Dokumentem potwierdzającym staż pracy jest:
1) oświadczenie o okresie podlegania ubezpieczeniu społecznemu rolników lub dokument potwierdzający podleganie ubezpieczeniu społecznemu z tytułu prowadzenia działalności rolniczej w innym państwie członkowskim Unii Europejskiej lub państwie członkowskim Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA);
2) świadectwo pracy wydane przez pracodawcę na podstawie przepisów prawa pracy obowiązujących w Rzeczypospolitej Polskiej lub w innym państwie członkowskim Unii Europejskiej lub państwie członkowskim Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA);
3) poświadczona notarialnie kopia umowy o pracę, jeśli umowa taka nie została rozwiązana do dnia złożenia WOPP.
Pytanie 4. Czy młody rolnik musi posiadać odpowiednie kwalifikacje rolnicze w dniu złożenia wniosku o przyznanie pomocy?
Młody rolnik nie musi posiadać wymaganych kwalifikacji w dniu złożenia wniosku o przyznanie pomocy. Pomoc może być przyznana osobie nieposiadającej kwalifikacji zawodowych lub umiejętności – w dniu złożenia wniosku o przyznanie pomocy, jeżeli osoba ta zobowiąże się do ich uzupełnienia, z wyłączeniem stażu pracy, w okresie 3 lat od dnia wypłaty pierwszej raty pomocy i rozpocznie uzupełnianie kwalifikacji (wykształcenia) najpóźniej w terminie 12 miesięcy od dnia przyznania pomocy (od dnia podpisania umowy o przyznaniu pomocy w ramach interwencji I.11).
Należy podkreślić, że zgodnie z sekcją IV.1.3 wytycznych szczegółowych, w przypadku, o którym mowa w ust. 5 wnioskodawca nie otrzymuje punktów z tytułu kryterium wyboru operacji dotyczącego kwalifikacji zawodowych lub umiejętności.