Zanim wskażemy, jakie czynności rolnik musi wykonać, podejrzewając u swoich zwierząt pryszczycę, przypomnijmy trzy zasadnicze kwestie. Mianowice:
Po pierwsze – na zakażenie pryszczycą podatne są zwierzęta parzystokopytne domowe: bydło, owce, kozy i świnie oraz zwierzęta dzikie, takie jak sarny czy jelenie.
Po drugie – pryszczyca cechuje się bardzo wysoką zaraźliwością i koniecznością likwidacji całych stad zwierząt.
Po trzecie – osoby pracujące w gospodarstwach rolnych również muszą zachować ostrożność, przestrzegać zasad higieny i unikać kontaktu z chorymi zwierzętami.
Podejrzewasz pryszczycę u swoich zwierząt? Zobacz, co zrobić
Jeśli tylko rolnik zauważy niepokojące go objawy u swoich zwierząt, do których mogą należeć:
- Gorączka.
- Wysypka lub pęcherze na skórze, zwłaszcza w okolicach pyska, kończyn i wymion.
- Nadmierne ślinienie się.
- Kulawizna, sztywny chód.
- Mniejszy apetyt i spadek mleczności.
to niezwłocznie musi zgłosić ten fakt do Powiatowego Inspektoratu Weterynarii albo do najbliższego zakładu leczniczego dla zwierząt. Dodatkowo może powiadomić o swoim podejrzeniu wójta, burmistrza bądź prezydenta miasta.
Mając podejrzenie o pryszczycy swoich zwierząt, zanim zostanie ono potwierdzone bądź wykluczone, rolnik powinien:
- pozostawić zwierzęta w miejscu ich przebywania
- nie wprowadzać innych i nowych zwierząt
- ograniczyć ruch zwierząt i ludzi w gospodarstwie
- wstrzymać się od wywożenia, wynoszenia i zbywania produktów
- współpracować z Inspekcją Weterynaryjną.
Bardzo ważna jest tutaj współpraca z Inspekcją Weterynaryjną, która poinstruuje rolnika o dalszych krokach ochronnych i zapobiegawczych.
Pryszczyca już jest u zwierząt na 4 dni przed objawami
Wirus pryszczcy znajduje się w wydychanym przez zwierzę powietrzu, wydzielinach oraz wydalinach na około 4 dni jeszcze przed pojawieniem się objawów chorobowych. Przy czym, największa jego koncentracja dotyczy płynu surowiczego i nabłonka pojawiających się u zwierząt pęcherzy.
Na jakiej podstawie można podejrzewać pryszczcę?
Otóż, u zwierząt zakażonych pryszczycą pojawiają się pęcherzyki i pęcherze na błonie śluzowej. Sa one w jamie gębowej, na wargach, języku, w okolicy otworów nosowych oraz na wymieniu, strzykach, w szparze międzyracicowej i na koronkach racic.
W dalszej kolejności, po ich pęknięciu, powstają nadżerki. I wtedy zwykle u zwierząt pojawia się gorączka, apatia, kulawizna jednocześnie na wiele kończyn, sztywny chód czy niechęć do poruszania się.
Kolejnym charakterystycznym dla pryszczycy objawem, który powinien wzbudzić podejrzenie rolnika, jest obfite ślinienie, otwieranie jamy ustnej, mlaskanie, utrudnione przeżuwanie i utrata łaknienia oraz produkcji mleka, zwłaszcza u bydła.
Pryszczyca groźna dla młodych zwierząt
Warto dodać, że młode osobniki zwierząt są wyjątkowo wrażliwe na pryszczycę. To u nich choroba może prowadzić do szybkiej śmierci i to nawet bez wcześniejszych jej oznak. W przeciwieństwie do dorosłych, u których pryszczyca powoduje niewielką śmiertelność.
Pryszczyca przenosi się na wiele sposobów
Jednym z głównych sposobów roprzestrzeniania się pryszczcy jest oczywiście bezpośredni kontakt z zakażonymi zwierzętami. Ponadto, ze skażonymi produktami zwierzęcymi, jak mięso czy mleko. Transmisja wirusa pryszczycy odbywa się również poprzez:
- Nasienie i zarodki.
- Skórę i wełnę.
- Ściółkę, paszę i wodę.
- Sprzęt rolniczy, pojazdy, wyposażenie budynków inwentarskich i narzędzia do obsługi zwierząt.
- Odzież i buty, na rękach osób obsługujących pastwiska, odpadki kuchenne.
– Wobec ogromnego ryzyka, jakie niesie ze sobą pryszczyca niezwykle ważne jest dokładne wypełnianie wszelkich zabiegów przeciwepizootycznych – mówi w rozmowie z nami Paweł Jonkisz, lekarz weterynarii z Wrocławia.
oprac. Agnieszka Sawicka