Pomimo trudnego roku, OSM Sierpc zakończył rok z pokaźnym zyskiem
15,7 mln zł zysku to niemało, ale biorąc pod uwagę wielkość obrotów, daje to rentowność na poziomie 1,5%. Oznacza to, że sierpecka mleczarnia nie nastawiła się na śrubowanie zysku, a wypracowanymi pieniędzmi podzieliła się z dostawcami płacąc w 2023 roku średnią cenę mleka netto na poziomie 2,05 zł, czyli 12 groszy powyżej średniej ceny wojewódzkiej. Te i inne dane przedstawił prezes OSM Sierpc Grzegorz Gańko podczas Zebrania Przedstawicieli OSM w Sierpcu, które odbyło się 10 maja w Zajeździe Sonata w Studzieńcu.
Zebranie otworzył przewodniczący rady nadzorczej Witold Dziurlikowski, który powitał zarząd spółdzielni, delegatów, nagrodzonych dostawców oraz przybyłych gości, wśród których byli m.in.:
- Wiesław Żebrowski – prezes zarządu KZSM,
- audytor finansowy – Artur Puławski,
- Jarosław Perzyński – burmistrz miasta Sierpc,
- radca prawny Piotr Jagiełło,
- Arkadiusz Lewandowski – pełnomocnik zarządu, dyrektor ds. produkcji w OSM Sierpc,
- Rafał Kowalski – pełnomocnik zarządu, dyrektor handlu i marketingu,
- Barbara Krzemińska – główna księgowa OSM Sierpc,
- Sławomir Falgowski – dyrektor oddziału produkcyjnego Żuromin,
- Agnieszka Malanowska – kierownik działu pracowniczego
- Waldemar Keków – kierownik działu skupu wraz ze współpracownikami.
Wybór władz zebrania przebiegał niezwykle sprawnie. Funkcję przewodniczącego powierzono Witoldowi Dziurlikowskiemu, zaś na sekretarza wybrano Dominikę Giżyńską, a asesorami zostali: Bartłomiej Traczyk i Roman Kołodziejski.
W komisji wnioskowej zasiedli: Marta Klemarczyk, Mariusz Kowalkowski, Roman Giżyński, Bożena Grochowalska-Hein i Grzegorz Gąsiorowski. W skład komisji mandatowo-skrutacyjnej weszli: Jarosław Machulski, Piotr Szatkowski oraz Jerzy Ankiewicz.
Nagrody dla dostawców OSM Sierpc
Ważnym punktem zebrania było wręczenie nagród dla dostawców za najwyższą sprzedażą mleka za 2023 r., a byli to: Piotr Doligalski (reprezentowany przez zootechniczkę), Urszula i Hubert Tomczakowie, Cezary Kowalski, Ryszard Tomaszewski, Grzegorz Staniszewski, Waldemar Ruszkowski, Tomasz Kubiak, Bożena Grochowalska-Hein, Paweł Sochocki, Sławomir Nawrocki i Patryk Chojnicki.
Nagrodzono także dostawców rozwojowych, czyli tych, którzy zainwestowali w produkcję mleka i w ostatnich dwóch latach osiągnęli znaczny wzrost produkcji. Wśród nich znaleźli się: Grzegorz Staniszewski, Mirosława i Marcin Pilewscy, Daniel Żurawski, Marcin Lemanowicz, Jan Burasiński, Piotr i Krystian Witczakowie oraz Wiesław Kwiatkowski.
Zanim prezes Grzegorz Gańko, wiceprezes Adam Mazurowski, przewodniczący Witold Dziurlikowski, prezes KZSM Wiesław Żebrowski oraz Artur Puławski wręczyli puchary rolnikom, wiceprezes Adam Mazurowski przybliżył sytuację skupu mleka w OSM Sierpc w latach 2020–2023.
– W waszych gospodarstwach następuje koncentracja produkcji mleka, w roku 2020 z przeciętnego gospodarstwa skupiliśmy 191 tys. l mleka, w 2021 r. –196 tys. l, w 2022 r. – 206 tys. l, a w 2023 roku 216 tys. l białego surowca. Mamy 38 producentów mleka ze sprzedażą powyżej 1 mln l rocznie. Z drugiej strony, maleje liczba dostawców, która na dzień 31 marca 2024 r. wynosiła 1560. W roku 2023 skup mleka wyniósł ponad 355 mln l przy 1600 dostawcach – powiedział wiceprezes Adam Mazurowski, jednocześnie gratulując nagrodzonym rolnikom osiągniętych wyników.
Grzegorz Gańko: poprzedni rok byl zimnym prysznicem dla mleczarstwa
Sprawozdanie zarządu z działalności finansowo-gospodarczej spółdzielni za rok 2023 przedstawił prezes Grzegorz Gańko, określając poprzedni rok dla mleczarstwa jako zimny prysznic cenowy i kosztowy.
– Rok 2022 wszystkim kojarzył się dobrze, gdzie ceny zarówno mleka surowego w skupie, jak i wyrobów mleczarskich poszybowały w górę. Niestety, za tymi podwyżkami nadążał również wzrost kosztów produkcji, zwłaszcza energii i paliwa, co odczuły nie tylko zakłady przetwórcze, ale też i gospodarstwa rolne. Przyszedł rok 2023, w którym spadły drastycznie ceny artykułów mleczarskich, to pociągnęło spadki cen mleka w skupie, natomiast koszty prowadzenia działalności pozostały na niezmiennie wysokim poziomie.
Co dziwne, przy tak niekorzystnych uwarunkowaniach zwiększyła się produkcja mleka w Polsce, w czasie, kiedy wszyscy eksperci zapowiadali, że tego mleka będzie mniej, bo znacznie spadła opłacalność. Produkcja wzrosła prawie o 2%. W tej chwili, wydawałoby się w jeszcze w gorszym momencie, zwyżka produkcji mleka sięga 4% w stosunku do roku poprzedniego. Spadki cen, o których mówię były dotkliwe, bo wyniosły w stosunku do cen szczytowych 30–40% w przypadku masła i mleka w proszku. Sery potaniały o 20%, a mleko przerzutowe, śmietana i koncentrat serwatki blisko o 50% – powiedział prezes Grzegorz Gańko.
W dalszej części wypowiedzi prezes Grzegorz Gańko zwrócił uwagę, że Zielony Ład jest bardzo dużym zagrożeniem dla samozaopatrzenia Europy w żywność, a przecież teraz jesteśmy jej eksporterami zarówno jako Europa, jak i Polska.
Skrytykował również nowy podatek, jakim jest „Fundusz Ochrony Rolnictwa”, który dla OSM Sierpc rocznie wyniesie ok. 1 mln zł. Ma on częściowo rekompensować straty rolników, którzy nie dostali zapłaty za płody rolne. Czyli najprościej mówiąc, uczciwi muszą zrzucić się na nieuczciwych, którzy nie płacą rolnikom. Duże pieniądze na ten fundusz wyłoży sektor mleczarski, a jeśli ktoś z niego skorzysta, to najprawdopodobniej producenci owoców i zbóż, bo to tam najczęściej dochodzi do takich zawirowań.
Co roku ubywa ok. 5% dostawców
Prezes Grzegorz Gańko uzupełnił informacje dotyczące skupu, które wcześniej przekazał wiceprezes Adam Mazurowski.
– Co roku zarówno w kraju, jak i w naszej spółdzielni ubywa ok. 5% dostawców. W roku 2023 dziennie skupowaliśmy ponad 974 tys. l mleka, a teraz na dzień skupujemy już ponad 1 mln litrów. Spółdzielnia to też współpraca z hodowcami.
534 naszych dostawców korzysta z dopłaty do kontroli użytkowości mlecznej krów i łączna kwota tych groszówek wyniosła w skali roku prawie 4 mln zł. Pośredniczymy w zaopatrywaniu rolników w pasze i inne środki produkcji współpracując z 18 firmami. Prowadzimy sprzedaż paliwa zarówno w Sierpcu, jak i Żurominie. Rozprowadzamy wśród naszych dostawców fachową prasę w postaci „Tygodnika Poradnika Rolniczego”. Udzielamy krótkoterminowych pożyczek, z których w ubiegłym roku skorzystało 436 dostawców na kwotę 24,5 mln zł. Rolnicy korzystali też z zaliczek na łączną kwotę ponad 29 mln zł – kontynuował prezes Grzegorz Gańko.
Eksport sierpieckich produktów na kilka kontynentów
W poprzednim roku OSM Sierpc sprzedała 22 359 ton serów, które trafiały nie tylko na rynek krajowy, ale również na eksport do takich krajów jak: Wielka Brytania, Słowacja, Czechy, Węgry, Niemcy, Ukraina, Finlandia, USA, Kanada, Izrael, a nawet Australia.
Na uznanie zasługuje fundusz udziałowy spółdzielni, który wynosi prawie 125 mln zł. W poprzednim roku spółdzielnia wypłaciła dostawcom, którzy zakończyli produkcję ponad 10 mln zł w ramach zwrotu udziałów członkowskich, które są wypłacane na bieżąco w dwóch turach – w czerwcu i listopadzie.
Prezes Grzegorz Gańko wymienił inwestycje, jakie przeprowadzono w roku 2023. W zakładzie w Sierpcu były to m.in.: przebudowa oczyszczalni ścieków, rozpoczęcie budowy nowej serowni, zakup samochodów do zwózki mleka i wywozu towarów, instalacja fotowoltaiczna na bazie samochodowej, zakup pasteryzatora, rozbudowa systemu monitoringu i opomiarowania mediów.
Z kolei w zakładzie w Żurominie rozbudowano stację mycia CIP, wybudowano mateczniki, zmodernizowano dźwig towarów oraz zakupiono wózki widłowe.
Na koniec sprawozdania Grzegorz Gańko podziękował wszystkim obecnym za współpracę w minionym 2023 roku.
Siłą spółdzielni w Sierpcu są ludzie
Sprawozdanie z działalności rady nadzorczej OSM Sierpc za rok 2023 przedstawił jej przewodniczący Witold Dziurlikowski.
– Rada w okresie sprawozdawczym odbyła 7 posiedzeń, na których rozpatrywano zagadnienia dotyczące bieżącej działalności spółdzielni. Rada nadzorcza m.in. śledziła bieżącą sytuację w mleczarstwie, analizowała cennik skupu mleka, wybrała podmiot do badania sprawozdania finansowego spółdzielni za lata 2023–2024.
W opinii biegłego rewidenta, stan finansowy spółdzielni jest stabilny i nie ma zagrożeń kontynuowania działalności. Średnia cena mleka brutto w skupie w roku 2023 wyniosła 2,11 zł. Największą siłą spółdzielni są ludzie, którzy ją tworzą. W imieniu rady dziękuję wszystkim producentom mleka i ich rodzinom za wysiłek i zaangażowanie oraz pracownikom zakładu za dbanie o wzajemne bezpieczeństwo. Dziękuję zarządowi za sprawne podejmowanie decyzji. Rada nadzorcza wnioskuje do zebrania przedstawicieli o przyjęcie sprawozdania zarządu z działalności za rok 2023, zatwierdzenie sprawozdania finansowego, przyjęcie sprawozdania rady nadzorczej oraz o udzielenie absolutorium członkom zarządu – powiedział Witold Dziurlikowski.
Gdy przyszedł czas głosowania, zarówno prezes Grzegorz Gańko, jak i wiceprezes Adam Mazurowski uzyskali jednogłośne absolutorium. Wszystkie uchwały poddane głosowaniom zostały przyjęte jednogłośnie.
Nadwyżka na udział zasobowy
Audytujący finanse firmy Artur Puławski podkreślił, że bardzo mało spółdzielni mleczarskich zakończyło rok 2023 jakimkolwiek zyskiem, a mogło być jeszcze gorzej, patrząc na pierwsze trzy kwartały, na szczęście ostatni kwartał był nieco lepszy i pozwolił mleczarniom złapać głębszy oddech.
– Pozytywne jest to, że nastąpił przyrost majątku spółdzielni w Sierpcu o 20,7 mln zł w latach 2021–2023. Fundusze własne OSM Sierpc wzrosły w roku 2023 o 6,1 mln zł. Zapasy stanowiły 10,2% majątku spółdzielni, a ich wartość zmniejszyła się o 14,7% na przestrzeni roku, co należy uznać za bardzo pozytywne zjawisko, ponieważ spadek był, ale w porównaniu do innych mleczarni nastawionych na produkcję sera, był to spadek nieduży, inni odnotowali spadki rzędu 25–30% – powiedział Artur Puławski.
Wiesław Żebrowski reprezentował KZSM, ale jest też prezesem CSM Ciechanów oraz rolnikiem.
– KZSM jest dużym i potrzebnym związkiem po to, aby branża mogła się spotkać i współdziałać. Wykonujemy również lustracje działalności zrzeszonych spółdzielni i bilanse sprawozdań finansowych. Organizujemy szkolenia, olimpiady i wystawy. Planujemy wyemitować reklamę w telewizji oraz Internecie, mam nadzieję, że uda nam się pozyskać w tym celu dofinansowanie z funduszu promocji mleka.
Co do Zielonego Ładu, to niesie on równie dużo zagrożeń, co i obowiązków. My w CSM Ciechanów już od lat liczymy ślad węglowy, robią to też chętni rolnicy przy pomocy naszych pracowników i dopłacamy za to 5 groszy do litra. Niestety, wszyscy będziemy do tego zmuszani, bo ci co nie będą liczyć śladu węglowego, będą mieli droższe kredyty oraz nie dostaną dopłat bezpośrednich w pełnym wymiarze – powiedział prezes Wiesław Żebrowski.
Delegaci podczas walnego zadecydowali o podziale nadwyżki finansowej za rok 2023, której zdecydowaną większość przeznaczyli na zwiększenie funduszu zasobowego, wysunęli również następujące wnioski: podniesienie stawki dopłaty dla rolników prowadzących kontrolę użytkowości mlecznej, ustalenie zasad wypłaty premii jubileuszowej tzw. za wysługę lat dla dostawców, upamiętnienie zasług byłego prezesa OSM Sierpc Zbigniewa Charzyńskiego nadaniem nazwy ulicy w Sierpcu.
Andrzej Rutkowski