Katastrofalna koniunktura w rolnictwie. Kukurydza tańsza o 41%, a maszyny droższe o 9%

Ceny skupu spadły o ponad 16 proc., a koszty produkcji tylko o 8,6 proc.

Sytuacja w rolnictwie nadal jest bardzo trudna. Ceny skupu zbóż, rzepaku, żywca i mleka spadają. Wysokie pozostają natomiast koszty produkcji.

Z danych Instytutu Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej wynika, że spadek cen produktów rolnych w skupie był zdecydowanie wyższy niż cen środków produkcji. Koszty w styczniu staniały o 8,6 proc., a produkty rolne aż o ponad 16 proc.

– Środki produkcji (biorąc pod uwagę średnią zmianę ich cen) w ciągu 12 miesięcy wyraźnie podrożały w odniesieniu do większości podstawowych produktów rolnych sprzedawanych przez producentów rolnych – wylicza dr Arkadiusz Zalewski z Instytutu Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej, ale dodaje, że ceny środków produkcji były siódmy z kolei miesiąc niższe w relacji rocznej, a tempo spadku cen było w styczniu szybsze niż we wcześniejszych miesiącach.​

Maszyny rolnicze droższe o ponad 9 proc.

Ekspert zaznacza też, że tempo i kierunki zmian cen poszczególnych grup środków produkcji były zróżnicowane. I zdarzało się, że część nakładów drożała, np. maszyny i środki ochrony roślin.

– W styczniu br. środki produkcji były średnio o 8,6 proc. tańsze niż rok wcześniej. Nawozy potaniały przeciętnie o 31,7 proc., a nośniki energii o 15,4 proc. Ceny maszyn rolniczych oraz środków ochrony roślin były natomiast wyższe niż rok wcześniej – odpowiednio o 9,4 proc. i 3,3 proc. – tłumaczy dr Zalewski.

Natomiast ceny skupu runęły w dół, zwłaszcza w przypadku pszenicy o 36,6 proc., kukurydzy – o 41, proc. i mleka – o 15,7 proc. 

– Ceny skupu podstawowych produktów rolnych zmalały w ujęciu rocznym wg GUS średnio o 16,1 proc., w tym np. pszenica potaniała o 36,6 proc., kukurydza o 41 proc., żywiec drobiowy o 18,1 proc., a mleko o 15,7 proc. – wylicza dr Arkadiusz Zalewski i dodaje, że brak poprawy koniunktury na podstawowych rynkach rolnych, w tym przede wszystkim na rynku zbóż i roślin oleistych, zdecydowanie nie sprzyja inwestycjom w środki produkcji dla rolnictwa.

– Mniejszy niż w latach poprzednich popyt jest z kolei jedną z głównych przyczyn spadku cen u dystrybutorów niektórych środków produkcji, np. nawozów mineralnych – tłumaczy.

Nożyce cen i wskaźnik cen skupu wyjątkowo niekorzystne dla rolników

Zdaniem analityka IERiGŻ zmiany cen skupu produktów rolnych i cen środków produkcji są wyjątkowo niekorzystne dla rolników.

– Na niekorzystną koniunkturę w rolnictwie wskazuje ponadto skumulowany wskaźnik cen skupu, który podobnie jak skumulowany wskaźnik nożyc cen od początku 2023 r. stopniowo malał, a w grudniu 2023 r. ukształtował się na jednym z najgorszych od kilkunastu lat poziomie. W styczniu br. te dwa wskaźniki również kształtowały się niekorzystnie dla rolników ​ tłumaczy Zalewski.

Dramat na rynku zbóż

Pszenica na Matifie runęła, w Polsce też tanieje. Jakie są aktualne ceny zbóż i rzepaku?

oprac. Kamila Szałaj

Więcej na ten temat

CZYM SĄ DOTACJE UNIJNE?

W ramach PROW 2014-2020 będzie realizowanych łącznie 15 działań pomocowych a środki pieniężne będą głównie skierowane do sektora rolnego. Sektor ten jest bardzo istotny z punktu widzenia zrównoważonego rozwoju obszarów wiejskich i wymaga większego i odpowiednio ukształtowanego wsparcia.

Głównym celem pomocy finansowej w ramach przewidzianych instrumentów będzie rozwój gospodarstw rolnych (Modernizacja gospodarstw rolnych, Restrukturyzacja małych gospodarstw rolnych, Premie dla młodych rolników, Płatności dla rolników przekazujących małe gospodarstwa rolne). Premie dla młodych rolników, które zostały przewidziane w nowym PROW mają głownie na celu ułatwienie młodym osobom rozpoczęcie samodzielnego prowadzenia działalności rolniczej w przejmowanych przez nich gospodarstwach rolnych. Najważniejszymi założeniami dla młodych rolników chcących skorzystać z dodatkowej pomocy są: nie ukończenie 40 roku życia, posiadanie odpowiednich kwalifikacji zawodowych, lub zobowiązanie się do ich zdobycia w przeciągu 3 lat od otrzymania decyzji o pomocy, bycie posiadaczem minimum 1ha użytków rolnych przed dniem złożenia wniosku o przyznanie pomocy dla młodego rolnika.

Wszystkie szczegóły dotyczące warunków jakie musi spełnić rolnik by ubiegać się o wsparcie w ramach PROW na lata 2014 – 2020 mogą odnaleźć państwo na stronach AMIRR oraz Ministerstwa Rolnictwa.

CO DAJĄ DOTACJE ?

Obecny PROW jest podobny do znanego już z lat 2007- 2013, jednak została zmieniona jego konstrukcja. W aktualnej formie występuje mniej tzw. działań i pojawiła się możliwość jednoczesnego skorzystania z różnych „poddziałań”. Łącznie zostało stworzone 25 form wsparcia, w tym kontynuacja pomocy z lat poprzednich.  Warto zwrócić uwagę na zmodyfikowane wsparcie z bardzo popularnego działania „Modernizacja gospodarstw rolnych”. Obecnie wartość pomocy będzie uwarunkowana od rodzaju przewidzianych inwestycji. Na największe wsparcie mogą liczyć rolnicy stawiający na rozwój produkcji prosiąt (maksymalnie aż do 900 tys. zł). Na pozostałe inwestycje związane z produkcją zwierzęcą wsparcie wyniesie do 500 tys. zł. Wszystkie pozostałe przedsięwzięcia a także zakupy w gospodarstwie będą mogły otrzymać dofinansowanie w wysokości do 200 tys. zł.

Niezmiennie na mocne wsparcie będą mogli liczyć młodzi rolnicy, którzy oprócz większych dopłat bezpośrednich, mogą spodziewać się „premii” na start wynoszącej 100 tys. zł. Różnica w porównaniu do poprzednich programów polega na tym, że obecnie wypłata nastąpi  w dwóch etapach: pierwszy – 80 proc. Drugi po zrealizowaniu inwestycji i udokumentowaniu wydatków – 20 proc.

Całkowicie nowym rozwiązaniem ujętym w PROW 2014-2020 będzie premia udzielana na restrukturyzację małych gospodarstw. Gospodarstwa takie będą mogły ubiegać się o 60 tys. zł na inwestycje w poprawę swojej dochodowości. W momencie kiedy rentowność zostanie zwiększona będą mogły korzystać z innych form wsparcia z PROW. Natomiast jeżeli właściciel małego gospodarstwa zdecyduje się na jego sprzedanie, wówczas będzie mu przysługiwać rekompensata w wysokości 120 proc. dopłat, które otrzymywałby do 2020 r.

KTO MOŻE UZYSKAĆ DOPŁATĘ ?

Dla wszystkich.

O dotację unijną może się starać każdy rolnik. Wnioski w ramach tego programu można składać od pierwszej połowy 2016 roku. Większość programów nie jest uzależniona od wykształcenia i wieku osoby wnioskującej, nie mniej jednak szczególnie premiowane są pewne określone działania rolnicze mające na celu ogólnokrajową zmianę koniunktury w danym sektorze gospodarki rolnej.

Pieniądze dla hodowców.

W nowych programach dotacji unijnych szczególną uwagę skupiono na producentach prosiąt, mleka oraz bydła. To właśnie oni mogą teraz liczyć na większe dotacje, niż pozostałe gałęzie rolnictwa.

Promocja młodzieży.

W programie PROW 2014-2020 kontynuowane jest dofinansowanie młodych rolników z tytułu „Premia dla młodego rolnika”. Ta dotacja przeznaczona jest dla młodych osób, które w momencie składania wniosku lub poprzedzających ten dzień 12 miesiącach przejęły gospodarstwo i rozpoczęły działalność rolniczą.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *