Dopłaty do silosów: rolnik wydał 50 tys. zł, ale ARiMR nie przyznała mu pomocy

Rolnik zainwestował 50 tys. zł w silos, ale dopłaty nie dostanie

Rolnik z województwa lubelskiego, nasz Czytelnik, złożył wniosek o dofinansowanie zakupu silosu do zboża z Krajowego Programu Odbudowy. Na inwestycję wydał łącznie około 50 tys. zł. To niemało, jak na jego 25-hektarowe gospodarstwo. Niestety, Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa (ARiMR) odmawia mu przyznania wsparcia.

Dlaczego? Bo przepisy nie pozwoliły mu na zmianę dołączonego do wniosku błędnego załącznika.W ten sposób rolnika pozbawiono 19 tys. zł dotacji. Gospodarz interweniował w resorcie rolnictwa, w jego sprawie występowała także Krajowa Rada Izb Rolniczych – bezskutecznie.

Ministerstwo rolnictwo uważa, że rolnicy mieli dużo czasu dość, żeby poznać warunki dopłat do silosów

Ministerstwo tłumaczy, że regulamin wyboru przedsięwzięć został opublikowany na jego stronach już 5 maja br., czyli 30 dni przed rozpoczęciem naboru wniosków, co oznacza, że wnioskodawcy mieli możliwość zapoznania się z zasadami ubiegania się o wsparcie. Nabór na „Inwestycje na rzecz dywersyfikacji i skracania łańcucha dostaw produktów rolnych i spożywczych oraz budowy odporności podmiotów uczestniczących w łańcuchu” z KPO dla części inwestycji z zakresu wsparcia infrastruktury magazynowania służącej zwiększeniu odporności gospodarstw rolnych na kryzysy był prowadzony od 5 czerwca do 5 lipca br. Nasz rozmówca złożył wniosek już pierwszego dnia naboru, ale, jak się później okazało, nie załączył do wniosku właściwego oświadczenia dotyczącego weryfikacji kryterium dotyczącego pomocy publicznej oraz pomocyy de minimis.

Rolnik bez szans na skorygowanie błędów we wniosku o dopłaty do silosów

– Rolnik nie jest w stanie wszystkiego ogarnąć sam, dlatego wniosek pomagał mi złożyć pracownik izby rolniczej. Zamiast wymaganego załącznika omyłkowo dodał inny załącznik o podobnej treści, ale dotyczący innego działania z KPO. Nie był to żaden merytoryczny błąd, który mógłby zafałszować dane na temat mojego gospodarstwa. Nie rozumiem, z jakiego powodu regulamin naboru nie pozwalał, o czym dowiedziałem się dopiero w piśmie o odmowie, na skorygowanie błędu i dodanie właściwego załącznika. Pomyłki się przecież zdarzają, a mój przypadek ewidentnie wskazuje na to, że nie zrobiono tego celowo – relacjonuje gospodarz.

Rolnik: gdyby wiedział, że z dotacją będą takie problemy, to dwa razy bym się zastanowił

Nasz Czytelnik prowadzi gospodarstwo rolne tuż przy granicy z Ukrainą, w powiecie hrubieszowskim, który jest szczególnie narażony na wszelkiego rodzaju wahania na rynku zbóż, dlatego pomoc ta była dla niego szczególnie ważna. Ma gospodarstwo o powierzchni 25 ha, na 9 ha zasiał w tym roku pszenicę, a na kolejnych 9 ha rzepak, utrzymuje też 30 krów mlecznych.

– Ceny zbóż i rzepaku spadają, nawet jeślibym sprzedał wszystko, ledwo starczyłoby mi to na pokrycie kosztów. Liczyłem na 19 tys. zł dotacji, ale wychodzi na to, że się przeliczyłem. Gdybym przewidział, że z uzyskaniem dofinansowania będzie tyle problemów, dwa razy bym się zastanowił, czy w obecnej sytuacji na rynku zbóż i mleka kupić silos, choć jest on mi bardzo potrzebny – żali się gospodarz.

Jedne załączniki do wniosków o dopłaty do wyjaśnienia, inne nie

O tym, że są problemy z jego wnioskiem, rolnik dowiedział się 18 września. Dwa dni później złożył wniosek o ponowną ocenę przedsięwzięcia. Agencja przeprowadziła ją w oparciu o zapisy § 5 regulaminu wyboru przedsięwzięć do objęcia wsparciem z KPO i podtrzymała swoje stanowisko w sprawie odmowy wsparcia. Stwierdziła ponownie, że wnioskodawca nie spełnił wymagań okreś­lonych w regulaminie naboru. O tym rolnika poinformowano jeszcze w ostatnich dniach września.

{embed_photo_L50_tpr}405858{/embed_photo_L50_tpr}W międzyczasie, tj. 24 września, gospodarz wystąpił do resortu rolnictwa o zmianę zapisów wspomnianego regulaminu. Odpowiedź przyszła już po dwóch dniach. Resort rolnictwa powołał się w niej na § 6 regulaminu, w którym opisano kryteria wyboru przedsięwzięć. W regulaminie zawarto ich łącznie 13, przy czym jedynie w stosunku do 5 w trakcie oceny wnioskodawca mógł zostać poproszony o uzupełnienie lub złożenie wyjaśnień. Rolnik miał pecha, ponieważ oświadczenie wnioskodawcy o tym, że koszty wnioskowane do objęcia wsparciem w ramach KPO nie będą finansowane z innych środków publicznych, może być uzupełnione po jednokrotnym wezwaniu. Natomiast w przypadku oświadczenia o zgodności z przepisami o pomocy publicznej takiej szansy nie ma. Kryterium jest weryfikowane na podstawie załącznika do wniosku i nie podlega możliwości uzupełnienia lub złożenia wyjaśnień. Ministerstwo podkreśliło jednocześnie, że wprowadzanie na obecnym etapie wskazanych zmian do regulaminu dla wniosków, które zostały negatywnie ocenione przez ARiMR, mogłoby potencjalnie powodować nierówne traktowanie wnioskodawców. Dlatego nie jest to możliwe.

Interwencje KRIR w sprawie dopłat do silosów

Na początku października w sprawie naszego Czytelnika z prośbą do resortu rolnictwa zwróciła się też Krajowa Rada Izb Rolniczych. Odpowiedzi jeszcze nie ma. Warto zauważyć, że KRIR interweniowała już pod koniec sierpnia 2023 r. w ministerstwie rolnictwa w sprawie naboru wniosków na silosy z KPO. Ministerstwo znowelizowało przepisy i ARiMR mogła ponownie przekazać informacje rolnikom o przyznaniu pomocy, bo z powodu problemów rolnicy nie mogli tego zrobić w terminie. Już wtedy izby domagały się przywrócenia terminów na uzupełnienie dokumentacji w postaci poprawek lub dostarczenia załączników, ale w nowelizacji tego nie uwzględniono.

W połowie września KRIR ponownie wystąpiła o tę zmianę do ministerstwa rolnictwa, a to 9 października odpowiedziało Krajowej Radzie, że „…zmiany systemu oceny, które powodowałyby możliwość wzruszenia wniosków już odrzuconych przez ARiMR, nie były praktykowane. Stąd wprowadzenie ich do Regulaminu dotyczących sposobu weryfikacji kryteriów na etapie zaawansowania oceny wszystkich wniosków w ARiMR nie jest możliwe, gdyż mogłoby powodować nierówne traktowanie wnioskodawców w procesie oceny wniosków”.

ARiMR odmówiła premierowi dopłat

Waldemar Pawlak wściekły! ARiMR odmówiła mu dopłat do nawozów. „Granda, absurd, SKANDAL!”

Rolnik może walczyć o dopłatę do silosów już tylko przed sądem administracyjnym

Nasz rozmówca może odwołać się od decyzji ARiMR do sądu administracyjnego. Obawia się jednak, że poniesie kolejne koszty, a dotacji i tak już mu nikt nie przywróci.

– Musiałbym zapłacić za napisanie odwołania, ponieść koszty sądowe i długo czekać na decyzję. A wygranej mi i tak nikt nie zagwarantuje – podkreśla gospodarz.

Rolnik czuje się pokrzywdzony i nie może zrozumieć, dlaczego zmiana przepisów, która mogłaby pomóc nie tylko jemu, miałaby powodować nierówne traktowanie wnioskodawców. Można odnieść wrażenie, że resortowi rolnictwa nie zależy na tym, aby wielu rolników skorzystało z tego dofinansowania. Tym bardziej że pieniędzy z Unii na KPO jak nie było, tak nie ma.

Magdalena Szymańska

Prawo do bani! O dopłatach powinino decydować rozporządzenie, a nie regulamin

Według art. 2 Konstytucji, Rzeczpospolita Polska jest demokratycznym państwem prawnym, urzeczywistniającym zasady sprawiedliwości społecznej. Z zasadą demokratycznego państwa prawnego wiążą się zasady prawidłowej (przyzwoitej) legislacji, które nakazują, aby przepisy formułowane były w sposób poprawny, jasny i precyzyjny. Niestety, w tym przypadku jest wręcz przeciwnie.

Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z 26 kwietnia 2023 r. w sprawie szczegółowego przeznaczenia, warunków i trybu udzielania wsparcia w zakresie infrastruktury magazynowania służącej zwiększeniu odporności gospodarstw rolnych na kryzysy w ramach Krajowego Planu Odbudowy i Zwiększania Odporności – w zakresie wyboru przedsięwzięć do objęcia tym wsparciem, odsyła do regulaminu przygotowanego przez Agencję Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa. W KPO to właściwie norma, choć stojąca w sprzeczności z hierarchią źródeł prawa.

W Polsce dzielą się one na akty prawne powszechnie obowiązujące oraz akty prawne wewnętrznie obowiązujące. Te z pierwszej grupy skierowane są do adresata generalnego, a więc osób nieokreślonych imiennie. Należą do niej: Konstytucja, ratyfikowane umowy międzynarodowe, ustawy, rozporządzenia, rozporządzenia z mocą ustawy i akty prawa miejscowego. Drugie natomiast dotyczą jedynie ograniczonego kręgu adresatów. Obowiązkiem ich przestrzegania objęte są wyłącznie osoby podlegające konkretnemu stosunkowi zależności organizacyjnej. Są to m.in. regulaminy określające wewnętrzne zasady postępowania i życia organizacji, instytucji lub grup osobowych.

W moim przekonaniu o prawie do dofinansowania nie powinien rozstrzygać zatem regulamin, ale akt prawny wyższej rangi, powszechnie obowiązujący, a konkretnie rozporządzenie, tak jak było to wcześniej. Zwłaszcza że regulamin ów budzi poważne wątpliwości.

W § 4 zawierającym opis procedury wyboru przedsięwzięć w pkt 4
czytamy, że w przypadku stwierdzenia przez ARiMR braków we wniosku lub załącznikach do wniosku Agencja jednokrotnie wzywa wnioskodawcę do uzupełnienia lub poprawienia wniosku lub załączników w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania. Z dalszej lektury wynika jednak, że nie dotyczy to wszystkich załączników, o czym piszemy w tekście głównym.

Doprawdy trudno pojąć, w czym lepsze jedno oświadczenie od drugiego. Dlaczego jedno można uzupełnić, a drugiego już nie? Mało w tym logiki, za to dużo bałaganu prawnego.

Alicja Moroz

Więcej na ten temat

CZYM SĄ DOTACJE UNIJNE?

W ramach PROW 2014-2020 będzie realizowanych łącznie 15 działań pomocowych a środki pieniężne będą głównie skierowane do sektora rolnego. Sektor ten jest bardzo istotny z punktu widzenia zrównoważonego rozwoju obszarów wiejskich i wymaga większego i odpowiednio ukształtowanego wsparcia.

Głównym celem pomocy finansowej w ramach przewidzianych instrumentów będzie rozwój gospodarstw rolnych (Modernizacja gospodarstw rolnych, Restrukturyzacja małych gospodarstw rolnych, Premie dla młodych rolników, Płatności dla rolników przekazujących małe gospodarstwa rolne). Premie dla młodych rolników, które zostały przewidziane w nowym PROW mają głownie na celu ułatwienie młodym osobom rozpoczęcie samodzielnego prowadzenia działalności rolniczej w przejmowanych przez nich gospodarstwach rolnych. Najważniejszymi założeniami dla młodych rolników chcących skorzystać z dodatkowej pomocy są: nie ukończenie 40 roku życia, posiadanie odpowiednich kwalifikacji zawodowych, lub zobowiązanie się do ich zdobycia w przeciągu 3 lat od otrzymania decyzji o pomocy, bycie posiadaczem minimum 1ha użytków rolnych przed dniem złożenia wniosku o przyznanie pomocy dla młodego rolnika.

Wszystkie szczegóły dotyczące warunków jakie musi spełnić rolnik by ubiegać się o wsparcie w ramach PROW na lata 2014 – 2020 mogą odnaleźć państwo na stronach AMIRR oraz Ministerstwa Rolnictwa.

CO DAJĄ DOTACJE ?

Obecny PROW jest podobny do znanego już z lat 2007- 2013, jednak została zmieniona jego konstrukcja. W aktualnej formie występuje mniej tzw. działań i pojawiła się możliwość jednoczesnego skorzystania z różnych „poddziałań”. Łącznie zostało stworzone 25 form wsparcia, w tym kontynuacja pomocy z lat poprzednich.  Warto zwrócić uwagę na zmodyfikowane wsparcie z bardzo popularnego działania „Modernizacja gospodarstw rolnych”. Obecnie wartość pomocy będzie uwarunkowana od rodzaju przewidzianych inwestycji. Na największe wsparcie mogą liczyć rolnicy stawiający na rozwój produkcji prosiąt (maksymalnie aż do 900 tys. zł). Na pozostałe inwestycje związane z produkcją zwierzęcą wsparcie wyniesie do 500 tys. zł. Wszystkie pozostałe przedsięwzięcia a także zakupy w gospodarstwie będą mogły otrzymać dofinansowanie w wysokości do 200 tys. zł.

Niezmiennie na mocne wsparcie będą mogli liczyć młodzi rolnicy, którzy oprócz większych dopłat bezpośrednich, mogą spodziewać się „premii” na start wynoszącej 100 tys. zł. Różnica w porównaniu do poprzednich programów polega na tym, że obecnie wypłata nastąpi  w dwóch etapach: pierwszy – 80 proc. Drugi po zrealizowaniu inwestycji i udokumentowaniu wydatków – 20 proc.

Całkowicie nowym rozwiązaniem ujętym w PROW 2014-2020 będzie premia udzielana na restrukturyzację małych gospodarstw. Gospodarstwa takie będą mogły ubiegać się o 60 tys. zł na inwestycje w poprawę swojej dochodowości. W momencie kiedy rentowność zostanie zwiększona będą mogły korzystać z innych form wsparcia z PROW. Natomiast jeżeli właściciel małego gospodarstwa zdecyduje się na jego sprzedanie, wówczas będzie mu przysługiwać rekompensata w wysokości 120 proc. dopłat, które otrzymywałby do 2020 r.

KTO MOŻE UZYSKAĆ DOPŁATĘ ?

Dla wszystkich.

O dotację unijną może się starać każdy rolnik. Wnioski w ramach tego programu można składać od pierwszej połowy 2016 roku. Większość programów nie jest uzależniona od wykształcenia i wieku osoby wnioskującej, nie mniej jednak szczególnie premiowane są pewne określone działania rolnicze mające na celu ogólnokrajową zmianę koniunktury w danym sektorze gospodarki rolnej.

Pieniądze dla hodowców.

W nowych programach dotacji unijnych szczególną uwagę skupiono na producentach prosiąt, mleka oraz bydła. To właśnie oni mogą teraz liczyć na większe dotacje, niż pozostałe gałęzie rolnictwa.

Promocja młodzieży.

W programie PROW 2014-2020 kontynuowane jest dofinansowanie młodych rolników z tytułu „Premia dla młodego rolnika”. Ta dotacja przeznaczona jest dla młodych osób, które w momencie składania wniosku lub poprzedzających ten dzień 12 miesiącach przejęły gospodarstwo i rozpoczęły działalność rolniczą.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *