Bunge przejmuje Viterrę – jak to wpłynie na rynek zbóż?

Fuzja Viterry i Bunge warta jest niebotyczną sumę pieniędzy

To aż 34 mld dolarów. Aby rozwiać obawy Komisji dotyczące konkurencji, firmy zaproponowały sprzedaż całej działalności Viterry obejmującej nasiona oleiste na Węgrzech i w Polsce oraz niektórych aktywów logistycznych związanych z tą działalnością.

Działają na ałym świecie

Bunge i Viterra są przedsiębiorstwami rolnymi prowadzącymi działalność na całym świecie obejmującą produkcję, przetwarzanie i handel produktami rolnymi. W sektorze nasion oleistych (rzepaku, soi i słonecznika) ich działalność znacząco się pokrywa.

Bunge prowadzi działalność polegająca głównie na przetwarzaniu, dystrybucji i handlu makuchami i olejami. Spółka z siedzibą w USA zajmuje się również dystrybucją zbóż (np. kukurydzy, pszenicy i jęczmienia) oraz produktów mielonych (np. mąki pszennej), a także nieprzetworzonych nasion oleistych, cukru i innych produktów rolnych. Już teraz jest największym na świecie przetwórcą nasion oleistych. Propozycja przejęcia pojawiła się, gdy firma Bunge odnotowała rekordowe zyski w 2022 roku, korzystając z ograniczonych światowych dostaw zboża w związku z wojną w Ukrainie. W 2022 roku Bunge był największym eksporterem kukurydzy i soi z Brazylii, światowego lidera w produkcji tych podstawowych roślin dla produkcji pasz dla zwierząt i biopaliw.

Viterra, z siedzibą w Niderlandach, sprzedaje podstawowe produkty rolne, takie jak zboża, nasiona oleiste i makuchy, a także oleje. Firma sprzedaje również inne nieprzetworzone produkty (np. bawełnę) i produkty mielone (np. mąkę pszenną). W 2022 roku Viterra była trzecim pod względem wielkości eksporterem kukurydzy i siódmym soi.

Działalność firm na polskim rynku

Bunge działa w Polsce od 2002 roku. Jest największym w Polsce i jednym z największych w Europie Środkowej przetwórcą nasion oleistych i producentem tłuszczów roślinnych. W 2002 roku firma Bunge przejęła spółkę Cereol, stając się jednocześnie głównym akcjonariuszem ZT Kruszwica, czyli producenta m.in. oleju kujawskiego i masła roślinnego ze słonecznikiem na opakowaniu. Viterra z kolei działa w Polsce od 1997 roku. Zajmuje się handlem, magazynowaniem, przeładunkiem i transportem zboża, roślin oleistych, olejów spożywczych i śrut. Firma obsługuje 1,5 mln ton produktów rocznie w polskich portach, a około 2 mln ton produktów eksportuje drogą lądową do Niemiec i krajów sąsiadujących. Spełniając warunek dotyczący przejęcia, Viterra musi zlikwidować wszelką działalność w Polsce powiązaną z nasionami oleistymi.

Transakcja jest ewenementem na skalę światową, ma niespotykany dotąd rozmiar

W rezultacie jest to połączenie dwóch największych spółek handlujących artykułami rolno-spożywczymi (Bunge i Glencore Agri) oraz dodatkowo dwóch spółek średniej wielkości (Viterra i Gavilon). Zawarcie umowy sprawi, że połączona firma zbliży się pod względem skali globalnej do wiodących konkurentów, takich jak Archer-Daniels-Midland (ADM), właściciela m.in. ADM Szamotuły i Cargill.

Magdalena Szymańska

fot. P. Mikos

Więcej na ten temat

CZYM SĄ DOTACJE UNIJNE?

W ramach PROW 2014-2020 będzie realizowanych łącznie 15 działań pomocowych a środki pieniężne będą głównie skierowane do sektora rolnego. Sektor ten jest bardzo istotny z punktu widzenia zrównoważonego rozwoju obszarów wiejskich i wymaga większego i odpowiednio ukształtowanego wsparcia.

Głównym celem pomocy finansowej w ramach przewidzianych instrumentów będzie rozwój gospodarstw rolnych (Modernizacja gospodarstw rolnych, Restrukturyzacja małych gospodarstw rolnych, Premie dla młodych rolników, Płatności dla rolników przekazujących małe gospodarstwa rolne). Premie dla młodych rolników, które zostały przewidziane w nowym PROW mają głownie na celu ułatwienie młodym osobom rozpoczęcie samodzielnego prowadzenia działalności rolniczej w przejmowanych przez nich gospodarstwach rolnych. Najważniejszymi założeniami dla młodych rolników chcących skorzystać z dodatkowej pomocy są: nie ukończenie 40 roku życia, posiadanie odpowiednich kwalifikacji zawodowych, lub zobowiązanie się do ich zdobycia w przeciągu 3 lat od otrzymania decyzji o pomocy, bycie posiadaczem minimum 1ha użytków rolnych przed dniem złożenia wniosku o przyznanie pomocy dla młodego rolnika.

Wszystkie szczegóły dotyczące warunków jakie musi spełnić rolnik by ubiegać się o wsparcie w ramach PROW na lata 2014 – 2020 mogą odnaleźć państwo na stronach AMIRR oraz Ministerstwa Rolnictwa.

CO DAJĄ DOTACJE ?

Obecny PROW jest podobny do znanego już z lat 2007- 2013, jednak została zmieniona jego konstrukcja. W aktualnej formie występuje mniej tzw. działań i pojawiła się możliwość jednoczesnego skorzystania z różnych „poddziałań”. Łącznie zostało stworzone 25 form wsparcia, w tym kontynuacja pomocy z lat poprzednich.  Warto zwrócić uwagę na zmodyfikowane wsparcie z bardzo popularnego działania „Modernizacja gospodarstw rolnych”. Obecnie wartość pomocy będzie uwarunkowana od rodzaju przewidzianych inwestycji. Na największe wsparcie mogą liczyć rolnicy stawiający na rozwój produkcji prosiąt (maksymalnie aż do 900 tys. zł). Na pozostałe inwestycje związane z produkcją zwierzęcą wsparcie wyniesie do 500 tys. zł. Wszystkie pozostałe przedsięwzięcia a także zakupy w gospodarstwie będą mogły otrzymać dofinansowanie w wysokości do 200 tys. zł.

Niezmiennie na mocne wsparcie będą mogli liczyć młodzi rolnicy, którzy oprócz większych dopłat bezpośrednich, mogą spodziewać się „premii” na start wynoszącej 100 tys. zł. Różnica w porównaniu do poprzednich programów polega na tym, że obecnie wypłata nastąpi  w dwóch etapach: pierwszy – 80 proc. Drugi po zrealizowaniu inwestycji i udokumentowaniu wydatków – 20 proc.

Całkowicie nowym rozwiązaniem ujętym w PROW 2014-2020 będzie premia udzielana na restrukturyzację małych gospodarstw. Gospodarstwa takie będą mogły ubiegać się o 60 tys. zł na inwestycje w poprawę swojej dochodowości. W momencie kiedy rentowność zostanie zwiększona będą mogły korzystać z innych form wsparcia z PROW. Natomiast jeżeli właściciel małego gospodarstwa zdecyduje się na jego sprzedanie, wówczas będzie mu przysługiwać rekompensata w wysokości 120 proc. dopłat, które otrzymywałby do 2020 r.

KTO MOŻE UZYSKAĆ DOPŁATĘ ?

Dla wszystkich.

O dotację unijną może się starać każdy rolnik. Wnioski w ramach tego programu można składać od pierwszej połowy 2016 roku. Większość programów nie jest uzależniona od wykształcenia i wieku osoby wnioskującej, nie mniej jednak szczególnie premiowane są pewne określone działania rolnicze mające na celu ogólnokrajową zmianę koniunktury w danym sektorze gospodarki rolnej.

Pieniądze dla hodowców.

W nowych programach dotacji unijnych szczególną uwagę skupiono na producentach prosiąt, mleka oraz bydła. To właśnie oni mogą teraz liczyć na większe dotacje, niż pozostałe gałęzie rolnictwa.

Promocja młodzieży.

W programie PROW 2014-2020 kontynuowane jest dofinansowanie młodych rolników z tytułu „Premia dla młodego rolnika”. Ta dotacja przeznaczona jest dla młodych osób, które w momencie składania wniosku lub poprzedzających ten dzień 12 miesiącach przejęły gospodarstwo i rozpoczęły działalność rolniczą.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *