Ministerstwo rolnictwo przygotowało projekt rozporządzenia zmieniające rozporządzenie „w sprawie norm oraz szczegółowych warunków ich stosowania”, które wprowadza zmiany w GAEC czyli normach dobrej kultury rolnej zgodnej z ochroną środowiska.
Zmiany w GAEC 4 – poszerzenie definicji nawozów m.in. o poferment
Ministerstwo rolnictwa proponuje dokonać zmian w GEAC 4, który dotyczy ustanowienia stref buforowych wzdłuż cieków wodnych. Norma ta w dotychczasowym brzmieniu zakazuje stosowania na użytkach rolnych, położonych w odległości do 3 m w pobliżu wód powierzchniowych, nawozów, a za takie uznaje się:
- nawozy mineralne,
- nawozy naturalne,
- nawozy organiczne,
- nawozy organiczno-mineralne.
W związku ze zmianami w innych przepisach resort rolnictwa chce dopisać do tej listy każdą inną substancję zawierającą związek azotu lub związki azotu rolniczo wykorzystywaną w celu zwiększenia wzrostu roślinności, a także odchody zwierzęce, pozostałości z gospodarstwa rybackich oraz osady ściekowe. Taka definicja obejmuje m. in. produkty pofermentacyjne, wchodzące w zakres programu działań mających na celu zmniejszenie zanieczyszczenia wód azotanami pochodzącymi ze źródeł rolniczych oraz zapobieganie dalszemu zanieczyszczeniu.
– Dlatego wprowadzona niniejszym rozporządzeniem zmiana brzmienia normy GAEC 4 ma na celu doprecyzowanie, że norma GAEC 4 dotyczy wszystkich nawozów, w tym nawozów azotowych objętych SMR 2, obejmujących m. in. produkty pofermentacyjne i osady ściekowe – czytamy w uzasadnieniu projektu.
GAEC 7: rolnik będzie musiał prowadzić rejestr zabiegów zamiast składać do ARiMR oświadczeniw
Kolejna zmiana odnosi się do normy GAEC 7, dotyczącej zmianowania upraw na gruntach ornych.
Jak przypomina MRiRW zmianowanie upraw polega na prowadzeniu:
- na powierzchni co najmniej 40% gruntów ornych – innejuprawy w plonie głównym niż uprawa w plonie głównym prowadzona w roku poprzednim, oraz
- na powierzchni wszystkich gruntów ornych – takiej samej uprawy w plonie głównym nie dłużej niż 3 lata.
Zgodnie z dotychczasowymi przepisami, warunki zmianowania upraw uznaje się za spełnione, jeżeli na danej powierzchni w uprawę w plonie głównym zostanie wprowadzona wsiewka lub po zbiorze uprawy w plonie głównym zostanie wprowadzony międzyplon ozimy lub międzyplon ścierniskowy. Warunki, jakie muszą spełnić wsiewka lub międzyplon, obejmują okres ich utrzymania, który może być uzależniony: w przypadku wsiewki – od terminu zbioru uprawy w plonie głównym, a w przypadku międzyplonu ścierniskowego – od dnia jego wysiewu.
Dotychczasowe oświadczenia w powyższym zakresie, wskazujące dzień zbioru uprawy w plonie głównym lub datę wysiewu międzyplonu ścierniskowego, składane przez rolnika do ARiMR, zostają zastąpione rejestrem zabiegów agrotechnicznych, przechowywanym w gospodarstwie. Zmiana ta stanowi uproszczenie administracyjne dla rolników i dla Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa.
Wprowadzono tym samym obowiązek prowadzenia rejestru zabiegów agrotechnicznych dotyczących samego faktu wprowadzenia i utrzymania wsiewki lub międzyplonu ozimego lub międzyplonu ścierniskowego. Zapisy w rejestrze w powyższym zakresie służą celom kontrolnym. Pod warunkiem prowadzenia takiego rejestru, na potrzeby weryfikacji zmianowania upraw w danym roku uznawane będą wsiewki i międzyplony wysiane w roku poprzednim – w odniesieniu do warunku wskazanego w punkcie 1. powyżej, oraz wysiane w okresie trzech poprzednich lat – w odniesieniu do warunku wskazanego w punkcie 2.
Doprecyzowano również, że na potrzeby weryfikacji warunku, czy na powierzchni wszystkich gruntów ornych taka sama uprawy w plonie głównym nie jest prowadzona dłużej niż 3 lata, bierze się pod uwagę uprawę w plonie głównym prowadzoną nie wcześniej niż w 2023 roku.
Mniej biurokracji przy normie GAEC 8
Kolejna zmiana odnosi się do normy GAEC 8 w zakresie wymogu przeznaczenia minimalnego udziału powierzchni gruntów ornych na obszary lub obiekty nieprodukcyjne. Analogicznie jak w odniesieniu do wsiewek i międzyplonu ścierniskowego, realizujących normę GAEC 7, dotychczasowe oświadczenia wskazujące dzień zbioru uprawy w plonie głównym (w przypadku wprowadzenia wsiewki w tę uprawę) lub datę wysiewu międzyplonu ścierniskowego, składane przez rolnika do Agencji, zostają zastąpione rejestrem zabiegów agrotechnicznych, przechowywanym w gospodarstwie. Resort rolnictwa przekonuje, że zmiana ta stanowi uproszczenie administracyjne dla rolników i dla Agencji.
Derogacja ugorowania 4% gruntów o rok
Rozporządzenie implementuje też w życie decyzję Parlamentu Europejskiego i Rady w odniesieniu do odstępstwa stosowania normy GAEC 8 w zakresie wymogu przeznaczenia minimalnego udziału powierzchni gruntów ornych na obszary lub obiekty nieprodukcyjne.
W ramach odstępstwa możliwe jest przeznaczenie co najmniej 4% gruntów ornych na:
- obszary lub elementy nieprodukcyjne, w tym grunty ugorowane, lub
- uprawy bobowate lub
Międzyplony i uprawy bobowate mają być uprawiane bez stosowania środków ochrony roślin.
Odstępstwo jest czasowe i dotyczy roku 2024.
wk