Dotacje na wymianę dachów dla rolników – jaki termin?
15 grudnia 2023 r. ruszy kolejny już nabór wniosków z Krajowego Planu Odbudowy o dofinansowanie na wymianę pokrycia dachu wykonanego z wykorzystaniem wyrobów zawierających azbest na budynkach służących produkcji rolniczej. Dokumenty drogą elektroniczną będzie można składać w ARiMR do 12 stycznia przyszłego roku. Na tę pomoc przewidziano łącznie 250 mln zł.
Kto może dostać dopłaty do wymiany dachów?
Wsparcie skierowane jest do tych rolników, którzy jeszcze nie korzystali z dofinansowania na wymianę dachów w ramach KPO. Pokrycia dachowe zawierające azbest to nie tylko popularne faliste płyty azbestowo-cementowe (tzw. eternit), ale również i inne materiały stosowane jako pokrycia dachowe, jak np. płyty KARO czy też płyty prasowane.
O pomoc może ubiegać się osoba fizyczna ubezpieczona w KRUS jako rolnik lub której przyznano płatności bezpośrednie co najmniej w roku poprzedzającym rok złożenia wniosku o pomoc.
Jeśli więc wniosek będzie składany w tym roku, płatności bezpośrednie powinny być przyznane chociażby w ubiegłym roku, a jeśli w przyszłym – chociażby za ten rok. To ważna informacja, zwłaszcza dla młodych rolników przejmujących gospodarstwa.
Jakie są limity dofinansowania do wymiany dachów na budynkach gospodarczych?
Rolnik musi być właścicielem lub współwłaścicielem budynku, na którym chce wymienić pokrycie dachu, oraz mieć nadany numer identyfikacyjny. Pokrycie dachu zawierające azbest powinno być wymienione na całym budynku, aczkolwiek jego powierzchnia nie może być większa niż 500 m2. Dopłata do wymiany metra kwadratowego wyniesie maksymalnie 40 zł i nie więcej niż 20 tys. zł.
Jedna osoba może kilkakrotnie składać wniosek o objęcie przedsięwzięcia wsparciem, ale każdy z tych wniosków powinien dotyczyć innego budynku, na którym wymieniana będzie powierzchnia dachu. Na przykład w jednym wniosku rolnik może ubiegać się o wymianę pokrycia dachu na chlewni, a w drugim – na stodole. Niezależnie jednak od liczby złożonych wniosków oraz łącznej powierzchni wymienianego dachu łączna wysokość wsparcia przyznana dla rolnika będzie nie większa niż 20 tys. zł.
Lepiej poczekać z wymianą dachu do uruchomienia naboru
Aby móc wystąpić o pomoc, nie można rozpocząć wymiany przed dniem złożenia wniosku. Dach trzeba jednak wymienić maksymalnie w ciągu 12 miesięcy od dnia zawarcia umowy z ARiMR i nie później niż do końca 2025 r. Pomoc jest wypłacana po zrealizowaniu przedsięwzięcia. Agencja umożliwia również wystąpienie o zaliczkę w wysokości 50% wartości wsparcia, pod warunkiem ustanowienia zabezpieczenia, którym jest weksel in blanco wraz z deklaracją wekslową.
Za co ARiMR przyznaje punkty w tym naborze wniosków?
O kolejności przysługiwania wsparcia decyduje suma uzyskanych punktów. Są przyznawane, jeśli wymianę dachu realizuje się na terenie powiatu o niekorzystnej sytuacji na rynku pracy (3 punkty). Za taki uznawany jest powiat, w którym stopa bezrobocia rejestrowego wynosi powyżej średniej wartości bezrobocia rejestrowego w kraju ogółem. Weryfikacja tego kryterium następuje na podstawie danych podanych we wniosku oraz danych GUS za poprzedni rok. Punkty (5) otrzyma także młody rolnik, który nie ukończył 41 lat.
Niespełnienie któregokolwiek z tych kryterium nie oznacza jednak wykluczenia z pomocy. W pierwszej kolejności wsparcie przysługuje tym wnioskodawcom, których przedsięwzięcia uzyskały największą sumę punktów.
Czy trzeba złożyć do ARiMR faktury na zakup dachu?
Aby wsparcie zostało wypłacone, nie trzeba przedstawiać ARiMR faktur oraz innych dowodów księgowo-finansowych jako załączników do wniosku o wypłatę wsparcia. Z uwagi na ryczałtową formę płatności faktury za usługi budowlane i wykonawcze lub potwierdzające zakup nowego pokrycia dachu nie będą podlegały weryfikacji przez ARiMR.
Dopłaty do wymiany dachów tylko na budynkach służących produkcji rolniczej
Wsparcia udziela się do wymiany pokrycia dachowego na budynkach służących do produkcji rolniczej, do których należą:
- obory,
- chlewnie,
- kurniki – wszystkie budynki, w których przetrzymywany jest drób, tj. kury, kaczki, gęsi, indyki, perliczki itp.,
- stodoły – budynki służące do przechowywania zboża, siana, słomy itp.,
- wiaty – budowle wzniesione na słupach i pokryte dachem, obudowane lub nie, które służą do przechowywania zboża, słomy, siana, maszyn rolniczych itp.,
- garaże wolnostojące lub szeregowe służące do przechowywania ciągników lub innych maszyn lub urządzeń rolniczych,
- budynki wielofunkcyjne – wszystkie budynki wielofunkcyjne, w których część powierzchni wykorzystywana jest dla zwierząt, część na magazyny, np. zboża, do przechowywania maszyn rolniczych lub jako magazyn dla działalności rolniczej,
- inne pomieszczenia – wszystkie budynki i budowle gospodarcze służące produkcji rolniczej wcześniej niewymienione, np. owczarnie, stajnie, pieczarkarnie itp.
Czy można dostać dopłaty na wymianę dachu na domu?
Dotacji nie można więc przeznaczyć na wymianę pokrycia dachowego np. budynku mieszkalnego (niezależnie od tego, czy jego część jest wykorzystywana do prowadzenia produkcji rolniczej) oraz znajdujących się na terenie gospodarstwa: stolarni, warsztatu samochodowego, garażu przeznaczonego wyłącznie na samochód osobowy, budynku handlowo-usługowego oraz innych budynków niesłużących produkcji rolniczej.
Aczkolwiek dotowana może być też wymiana np. eternitu na budynkach, na których w przeszłości były wykonywane doraźne prace remontowe lub naprawcze związane z częściową wymianą pokrycia dachu. Chodzi o budynki, których dach częściowo jest już pokryty innym materiałem niż zawierający azbest. Po zakończeniu wymiany pokrycia dachu na tym budynku nie może jednak znajdować się już ani eternit, ani płyty KARO, ani płyta prasowana.
Pomyśl na przyszłość
Składając wniosek o pomoc, rolnik załącza m.in. kopię pisemnego zgłoszenia do urzędu gminy odpadów zawierających azbest, które powstaną w wyniku wymiany pokrycia dachowego. Zgłoszenie składa się na papierze lub elektronicznie. Gminy powinny otrzymać dotację na odbiór takich odpadów i ich utylizację z WFOŚ.
Z dofinansowania na wymianę pokrycia dachowego powinni skorzystać zwłaszcza ci rolnicy, którzy planują montaż paneli fotowoltaicznych. Dofinansowanie inwestycji OZE nie przewiduje wypłaty dotacji, gdy panele montowane są na dachu pokrytym materiałem zawierającym azbest.
Magdalena Szymańska