Cukier z Ukrainy zalewa nasz rynek. „Rentowność cen buraków w Polsce pod znakiem zapytania”

W dniach 23–24 października 2023 r. odbędzie się posiedzenie Rady ds. Rolnictwa i Rybołówstwa (AGRIFISH), które będzie poświęcone sytuacji na unijnych rynkach rolnych, w szczególności po inwazji na Ukrainę. Z tego powodu Międzynarodowa Konfederacja Europejskich Plantatorów Buraka (CIBE) i Europejskiej Stowarzyszenie Producentów Cukru (CEFS) wystosowała do Specjalnego Komitetu ds. Rolnictwa (SCA) pismo, w którym wyrażono głębokie zaniepokojenie gwałtownym wzrostem importu cukru do UE z Ukrainy. SCA przygotowuje prace Rady ds. Rolnictwa i Rybołówstwa, m.in. wszystkie akty dotyczące wspólnej polityki rolnej.

Import cukru z Ukrainy do UE gwałtownie rośnie

– Europejscy producenci cukru i plantatorzy buraków cukrowych stoją przed okresem niespotykanej niepewności. Od czasu tymczasowego zawieszenia ceł i kontyngentów na import ukraińskich produktów rolnych import cukru z Ukrainy do UE gwałtownie wzrósł – napisali Marie-Christine Ribera z CEFS oraz Elisabeth Lacoste z CIBE.

Z przedstawionych w piśmie danych wynika, że w bieżącym roku gospodarczym import osiągnął już prawie 400 000 ton a to prawie 22-krotność oficjalnej rocznej kwoty importowej Ukrainy 20 070 ton. Jednocześnie prognozy mówią o wzroście produkcji cukru na Ukrainie w sezonie 2023/24. Europejskie organizacje oczekują, że kraj będzie w stanie w ciągu najbliższego roku wyeksportować do UE 600–700 000 ton cukru.

Natomiast Polski Związek Producentów Cukru ocenia, że eksport cukru z Ukrainy może wynieść nawet 800 tys. ton – jest to ilość o połowę większa niż rok wcześniej.

– Nieograniczony dostęp do rynku Unii Europejskiej dla cukru ukraińskiego stanowi ogromne zagrożenie, w szczególności dla Polski, i może poważnie zakłócić równowagę rynkową. Polscy plantatorzy, przy bardzo wysokich kosztach produkcji, potrzebują stabilnych cen buraków cukrowych. Perspektywy rynku światowego są niepewne. Produkcja cukru w całej UE będzie większa. W Polsce burakami obsiano ponad 40 tys. ha więcej niż przed rokiem. Tak więc podaż cukru na rynku UE będzie zapewniona przez unijnych producentów, nie istnieje żadne uzasadnienie do zwiększania importu cukru z Ukrainy – komentuje Krzysztof Nykiel, Prezes Krajowego Związku Plantatorów Buraka Cukrowego.

Plantatorzy zaznaczają, że oczywiście w obliczu inwazji Rosji na Ukrainę wsparcie w zakresie eksportu ukraińskiego cukru jest zrozumiałe. Natomiast jego niekontrolowany import do krajów UE w dłuższej perspektywie może zaburzyć obecną dynamikę produktową i prowadzić do destabilizacji rynku, skutkując obniżeniem ceny surowca oraz ograniczeniem uprawy buraków cukrowych w krajach członkowskich.

Import cukru z Ukrainy uderzy w plantatorów buraka cukrowego. „Rentowność cen stanie pod znakiem zapytania”

Polski Związek Producentów Cukru zaznacza, że napływ dużych ilości cukru z Ukrainy na rynek unijny może w łatwy sposób wykluczyć krajowych producentów, proponując niższe ceny.

– W takiej sytuacji rentowność cen buraków cukrowych w Polsce stanie pod znakiem zapytania. Tymczasem dla polskich rolników rentowność surowca jest kluczowa do tego, aby zniwelować wyższe koszty produkcji i kurczący się zestaw narzędzi fitosanitarnych, a przy tym dokonać koniecznych inwestycji w ramach dekarbonizacji i zachować konkurencyjność – zaznacza Związek Producentów Cukru.

Plantatorzy apelują o wprowadzenie kontroli importu cukru. „Poważne szkody”

Także według CIBE i CEFS eksport ukraińskiego cukru do UE może zachwiać równowagą na unijnym rynku cukru i poważnie zaszkodzić zarówno unijnemu, jak i ukraińskiemu sektorowi cukru w nadchodzących latach. Obie organizacje przypomniały, że w maju 2023 r. powołano do życia Wspólną Platformę Koordynacyjną (JCP), której celem miała być poprawa przepływu handlu ukraińskim zbożem. Na tym forum wypracowano zalecenie, aby od 16 września 2023 r. Ukraina zintensyfikowała kontrole eksportu zboża do UE za pomocą nowego uzupełniającego systemu monitorowania. CEFS i CIBE uważają, że najwyższa pora aby do tego systemu włączyć kolejne produkty w tym cukier.

– Musimy zachować ostrożność. Jeśli rynek cukru w UE dozna szoku cenowego w wyniku tego bezprecedensowego wzrostu importu, spowoduje to poważne szkody dla sektorów cukru obu stron – podsumowały Marie-Christine Ribera z CEFS oraz Elisabeth Lacoste z CIBE.

Więcej na ten temat

CZYM SĄ DOTACJE UNIJNE?

W ramach PROW 2014-2020 będzie realizowanych łącznie 15 działań pomocowych a środki pieniężne będą głównie skierowane do sektora rolnego. Sektor ten jest bardzo istotny z punktu widzenia zrównoważonego rozwoju obszarów wiejskich i wymaga większego i odpowiednio ukształtowanego wsparcia.

Głównym celem pomocy finansowej w ramach przewidzianych instrumentów będzie rozwój gospodarstw rolnych (Modernizacja gospodarstw rolnych, Restrukturyzacja małych gospodarstw rolnych, Premie dla młodych rolników, Płatności dla rolników przekazujących małe gospodarstwa rolne). Premie dla młodych rolników, które zostały przewidziane w nowym PROW mają głownie na celu ułatwienie młodym osobom rozpoczęcie samodzielnego prowadzenia działalności rolniczej w przejmowanych przez nich gospodarstwach rolnych. Najważniejszymi założeniami dla młodych rolników chcących skorzystać z dodatkowej pomocy są: nie ukończenie 40 roku życia, posiadanie odpowiednich kwalifikacji zawodowych, lub zobowiązanie się do ich zdobycia w przeciągu 3 lat od otrzymania decyzji o pomocy, bycie posiadaczem minimum 1ha użytków rolnych przed dniem złożenia wniosku o przyznanie pomocy dla młodego rolnika.

Wszystkie szczegóły dotyczące warunków jakie musi spełnić rolnik by ubiegać się o wsparcie w ramach PROW na lata 2014 – 2020 mogą odnaleźć państwo na stronach AMIRR oraz Ministerstwa Rolnictwa.

CO DAJĄ DOTACJE ?

Obecny PROW jest podobny do znanego już z lat 2007- 2013, jednak została zmieniona jego konstrukcja. W aktualnej formie występuje mniej tzw. działań i pojawiła się możliwość jednoczesnego skorzystania z różnych „poddziałań”. Łącznie zostało stworzone 25 form wsparcia, w tym kontynuacja pomocy z lat poprzednich. Warto zwrócić uwagę na zmodyfikowane wsparcie z bardzo popularnego działania „Modernizacja gospodarstw rolnych”. Obecnie wartość pomocy będzie uwarunkowana od rodzaju przewidzianych inwestycji. Na największe wsparcie mogą liczyć rolnicy stawiający na rozwój produkcji prosiąt (maksymalnie aż do 900 tys. zł). Na pozostałe inwestycje związane z produkcją zwierzęcą wsparcie wyniesie do 500 tys. zł. Wszystkie pozostałe przedsięwzięcia a także zakupy w gospodarstwie będą mogły otrzymać dofinansowanie w wysokości do 200 tys. zł.

Niezmiennie na mocne wsparcie będą mogli liczyć młodzi rolnicy, którzy oprócz większych dopłat bezpośrednich, mogą spodziewać się „premii” na start wynoszącej 100 tys. zł. Różnica w porównaniu do poprzednich programów polega na tym, że obecnie wypłata nastąpi w dwóch etapach: pierwszy – 80 proc. Drugi po zrealizowaniu inwestycji i udokumentowaniu wydatków – 20 proc.

Całkowicie nowym rozwiązaniem ujętym w PROW 2014-2020 będzie premia udzielana na restrukturyzację małych gospodarstw. Gospodarstwa takie będą mogły ubiegać się o 60 tys. zł na inwestycje w poprawę swojej dochodowości. W momencie kiedy rentowność zostanie zwiększona będą mogły korzystać z innych form wsparcia z PROW. Natomiast jeżeli właściciel małego gospodarstwa zdecyduje się na jego sprzedanie, wówczas będzie mu przysługiwać rekompensata w wysokości 120 proc. dopłat, które otrzymywałby do 2020 r.

KTO MOŻE UZYSKAĆ DOPŁATĘ ?

Dla wszystkich.

O dotację unijną może się starać każdy rolnik. Wnioski w ramach tego programu można składać od pierwszej połowy 2016 roku. Większość programów nie jest uzależniona od wykształcenia i wieku osoby wnioskującej, nie mniej jednak szczególnie premiowane są pewne określone działania rolnicze mające na celu ogólnokrajową zmianę koniunktury w danym sektorze gospodarki rolnej.

Pieniądze dla hodowców.

W nowych programach dotacji unijnych szczególną uwagę skupiono na producentach prosiąt, mleka oraz bydła. To właśnie oni mogą teraz liczyć na większe dotacje, niż pozostałe gałęzie rolnictwa.

Promocja młodzieży.

W programie PROW 2014-2020 kontynuowane jest dofinansowanie młodych rolników z tytułu „Premia dla młodego rolnika”. Ta dotacja przeznaczona jest dla młodych osób, które w momencie składania wniosku lub poprzedzających ten dzień 12 miesiącach przejęły gospodarstwo i rozpoczęły działalność rolniczą.

Cukier z Ukrainy zalewa nasz rynek. „Rentowność cen buraków w Polsce pod znakiem zapytania”

Home ⁄ Wiadomości ⁄ Cukier z Ukrainy zalewa nasz rynek. „Rentowność cen buraków w Polsce pod znakiem zapytania”