Niespełna 30% rolników złożyło wnioski o dopłaty bezpośrednie
Jak podaje Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, do 28 kwietnia 2023 roku około 377 tys. rolników złożyło wnioski o dopłaty bezpośrednie za 2023 r. To mniej niż 30% gospodarzy, którzy w tamtym roku wnioskowali o płatności bezpośrednie, gdyż o dopłaty bezpośrednie za 2022 rok ubiegało się 1,265 mln rolników. A nabór trwa już od 15 marca.
Tak niewielkie odsetek złożonych wniosków może wynikać z dwóch kwestii. Po pierwsze wioski są przyjmowane jedynie za pośrednictwem internetowej aplikacji ARiMR: eWniosekPlus. To znacznie utrudnia składanie wniosków rolnikom starszej daty, dla których Internet jest przeszkodą. Oni muszą prosić o pomoc pracowników ARiMR lub doradców rolniczych.
Po drugie, w tym roku po raz pierwszy rolnicy ubiegają się o płatności w ramach Planu Strategicznego dla Wspólnej Polityki Rolnej na lata 2023-2027. Różni się on znacznie od warunków jakie musieli spełnić rolnicy w poprzednich latach, bo zmieniły się kwestie tzw. warunkowości (GAEC) czy wprowadzono ekoschematy, które mają pozwolić rolnikom uzyskać nieco wyższe dopłaty bezpośrednie.
Dopłaty bezpośrednie za 20223 rok na nowych zasadach, czyli warunkowość i ekoschematy
Począwszy od 2023 roku rolnicy, aby otrzymać dopłaty bezpośrednie muszą w swoim gospodarstwie stosować zasady wzmocnionej warunkowości, które opierają się na dziewięciu normach GAEC.
W 2023 roku nie obowiązują normy: GAEC 2 – Ochrona terenów podmokłych i torfowisk oraz GAEC 7 – Zmianowanie i dywersyfikacja upraw na gruntach ornych dotycząca gospodarstw mających powyżej 10 ha gruntów ornych. Natomiast pozostałe normy już obowiązują, a są to:
- GAEC 1: Utrzymywanie trwałych użytków zielonych w oparciu o proporcję trwałych użytków zielonych do użytków rolnych
- GAEC 3: Zakaz wypalania użytków rolnych
- GAEC 4: Ustanowienie stref buforowych wzdłuż cieków wodnych
- GAEC 5: Zarządzanie orką przyczyniające się do zmniejszenia ryzyka degradacji i erozji gleby, w tym uwzględnianie nachylenia terenu
- GAEC 6: Minimalna pokrywa glebowa w najbardziej newralgicznych okresach
- GAEC 8: Utrzymanie elementów i obszarów nieprodukcyjnych
- GAEC 9: Zakaz przekształcania i zaorywania trwałych użytków zielonych wyznaczonych jako wrażliwe pod względem środowiskowym, położonych na obszarach Natura 2000.
Kolejna nowość to ekoschematy, które niejako mają zastąpić dopłaty do zazielenienia. Rolnik może wybrać realizację jednego lub kilku z sześciu ekoschematów. Obowiązujące ekoschematy to: Obszary z roślinami miododajnymi,
- Prowadzenie produkcji roślinnej w systemie Integrowanej Produkcji Roślin,
- Biologiczna ochrona upraw,
- Retencjonowanie wody na TUZ,
- Rolnictwo węglowe i zarządzanie składnikami odżywczymi
- Dobrostan zwierząt.
Kolejna zmiana dotyczy dolnego progu powierzchni gospodarstwa objętej płatnością redystrybucyjną. Do tej pory wynosił on 3 ha, a od tego roku został obniżony do 1 ha. Istotne jest, że płatność taką przyznaje się do pierwszych 30 ha. Z kolei w przypadku uzupełniającego wsparcia dochodów dla młodych rolników zniesiono limit powierzchni gruntów, do których można otrzymać dofinansowanie.
Jakie są stawki dopłaty bezpośrednich?
Poniżej przedstawiamy jakie są zatwierdzone stawki płatności bezpośrednich w nowej Wspólnej Politycy Rolnej na lata 2023-2027.
Jaka kara grozi rolnikowi za złożenie wniosku o dopłaty bezpośrednie po terminie?
Nabór wniosków o dopłaty bezpośrednie za 2023 r. trwa do 15 maja 2023 r., choć nie można wykluczyć, że ten termin zostanie wydłużony.
Jeżeli rolnik nie zdąży złożyć w wyznaczonym czasie, wówczas za każdy dzień roboczy opóźnienia jego dopłaty bezpośrednie zostaną pomniejszone o 1 proc.
Rolnicy, wzorem poprzednich lat, mogą złożyć wniosek, a następnie go poprawiać, Wynika to z prawa, które pozwala na korekty we wnioskach bez konsekwencji finansowych będzie można dokonywać do 31 maja 2023 r. Jednak już poprawki w czerwcu oznaczają znowu utratę po 1 proc. dopłaty bezpośrednich za każdy dzień zwłoki.
Warto także pamiętać, że po 9 czerwca 2023 roku nie będzie można już złożyć wniosky czy dokonać w nim zmian.
Jak złożyć wniosek o dopłaty bezpośrednie?
Wnioski o przyznanie dopłat można składać wyłącznie przez aplikację eWniosekPlus, dostępną na Platformie Usług Elektronicznych. Rolnicy, którzy nie mają komputerów, mogą liczyć na pomoc pracowników Agencji.
Rolnicy mogą także uzyskać pomoc dzowniąc na infolinię ARiMR, pod nr. tel. 800 38 00 84 lub 22 595 06 11, w dni robocze w godz. 7:00-19:00 oraz w soboty 10:00-16:00.
Paweł Mikos
