Projekt ustawy o zdrowiu zwierząt
Ministerstwo rolnictwa przygotowało i przesłało do konsultacji społecznych projekt ustawy o zdrowiu zwierząt, który wprowadza do polskiego porządku prawnego rozwiązania z unijnego rozporządzenia w sprawie przenośnych chorób zwierząt.
Powyższe rozporządzenie jest bezpośrednio stosowane w polskim porządku prawnym, niemniej jednak wymaga wprowadzenia na poziomie krajowym odpowiednich regulacji, które w szczególności określą kompetencje poszczególnych krajowych organów zaangażowanych w nadzór nad zdrowiem zwierząt oraz odpowiedzialnych za zwalczanie chorób zwierząt, a także sankcje za naruszenie przepisów tego rozporządzenia oraz przepisów UE wydanych na jego podstawie.
– Koncepcją nowego Prawa o zdrowiu zwierząt jest przy tym związanie jego postanowieniami wszystkich państw członkowskich UE w całości tak, aby jego zasady były wdrażane na terytorium UE, co do zasady, w analogiczny sposób – czytamy w uzasadnieniu projektu.
Co określa projekt ustawy?
Projekt ustawy o zdrowiu zwierząt określa w szczególności:
- właściwość krajowych organów w zakresie ochrony zdrowia zwierząt oraz zwalczania chorób zwierząt,
- zasady szeroko pojętego zwalczania chorób zwierząt w zakresie nieuregulowanym w przepisach unijnych rozporządzeń, w tym odszkodowań przyznawanych w związku ze zwalczaniem chorób zwierząt,
- krajowych rozwiązań podejmowanych w ramach zwalczania chorób zwierząt w odniesieniu do zwierząt dzikich,
- sankcje za naruszenie projektowanych przepisów.
Zmniejszenie zużycia antybiotyków o 50%
Ważnym elementem projektowanej ustawy są także przepisy, które wykonują zobowiązania wynikające z Europejskiego Zielonego Ładu i strategii „Od pola do stołu”, a które wskazują jako cel do osiągnięcia do 2030 r. zmniejszenie o 50% stosowania środków przeciwdrobnoustrojowych dla zwierząt hodowlanych. Polska jest jednym z liderów sprzedaży weterynaryjnych produktów leczniczych co wskazuje na konieczność podjęcia i koordynacji działań na wielu płaszczyznach.
– Zagrożenie zjawiskiem antybiotykooporności jest poważne. Przewiduje się, że jeśli nie zostaną podjęte żadne dalsze działania, to do 2050 r. liczba ofiar śmiertelnych oporności na środki przeciwdrobnoustrojowe na całym świecie może osiągnąć ponad 10 mln rocznie, czyli więcej niż oczekiwana liczba zgonów z powodu nowotworów i cukrzycy łącznie, co może spowodować katastrofalne szkody gospodarcze – napisano w uzasadnieniu projektu.
W lipcu 2022 r. Komisja Europejska wraz z państwami członkowskimi uznała oporność na środki przeciwdrobnoustrojowe za jedno z najpoważniejszych zagrożeń dla zdrowia w UE.
Bakterie oporne na środki drobnoustrojowe
Ministerstwo rolnictwa podkreśliło, że stwierdzane są przypadki, gdy antybiotyki stosowane są w hodowli zwierząt w ramach profilaktyki chorób oraz w celu skompensowania złych warunków higienicznych, zamiast być wydawane w razie potrzeby, co wywołuje pojawienie się u zwierząt bakterii opornych na środki drobnoustrojowe, które mogą być następnie przenoszone na ludzi.
Dlatego w projekcie proponuje się także podniesienie kar za nieprzestrzeganie określonych wymagań związanych ze stosowaniem substancji zakazanych lub niedopuszczonych oraz produktów leczniczych. Proponuje się karę ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 3, a nie jak dotąd do roku.
– Należy mieć świadomość, że każde zastosowanie środków przeciwdrobnoustrojowych może skutkować rozwojem oporności na nie. Ryzyko wzrasta, jeżeli takie środki przeciwdrobnoustrojowe stosowane są w niewłaściwy sposób, na przykład w sposób nieukierunkowany (leczenie masowe lub stosowanie w przypadku niepodatnych mikroorganizmów) w dawkach poniżej stężeń terapeutycznych lub przez nieodpowiedni okres – napisano w uzasadnieniu ustawy.
wk