Pszenica po 850 zł/t, jęczmień po 770 zł. A ile za nawóz i paliwa? Jakie były ceny rolnicze 10 lat temu?

2023 rok przejdzie do historii jako czas ogromnych spadków cen skupu i wysokich kosztów produkcji. Oczywiście ceny spadały z rekordowych poziomów, wywindowanych napaścią Rosji na Ukrainę, więc historycznie, na tle pozostałych lat są i tak wysokie. Ale czasem warto spojrzeć w przeszłość, by przypomnieć sobie, jak wtedy kształtowały się ceny skupu i środków do produkcji. Szczególnie ciekawa wydaje się podróż w 2013 rok. Okazuje się bowiem, że 10 lat temu niektóre ceny skupu były niewiele niższe od obecnych.

W 2013 roku pszenica po 850 zł/t, jęczmień po 770 zł

W 2013 roku według GUS średnia cena pszenicy wynosiła 850 zł/t, przy czym na początku roku notowania oscylowały powyżej 1000 zł. Jeśli zaś chodzi o jęczmień, płacono za niego ok. 770 zł, podobnie jak za kukurydzę.

Natomiast w minionym, 2023 roku, pszenica wg GUS była skupowana średnio po 1000 zł/t (w listopadzie już tylko po 880 zł), jęczmień po  930 zł/t (w listopadzie po 828 zł), a kukurydza po 930 zł/t (w listopadzie po 610 zł).

Świnie i bydło sporo tańsze w 2013 roku

Sporo tańszy niż w 2023 roku był natomiast żywiec. Świnie skupowano średnio po 5,49 zł/kg, a bydło po 6,23 zł/kg. W minionym roku za tuczniki płacono 8,54 zł/kg, a za bydło 10,42 zł/kg. Teraz jednak potaniały zarówno świnie, jak i byki, jałówki oraz krowy.

1,33 zł/l to średnia cena mleka w 2013 roku

W 2013 roku dużo tańsze było także mleko – po ok. 1,33 zł/l, podczas gdy w 2023 stawki średnio wynosiły 2,07 zł/l.

W 2013 roku ciągnik ponad dwa razy tańszy

Żeby jednak mówić o opłacalności produkcji rolnej, z cenami skupu należy zestawić koszty. A te w 2013 roku były zupełnie inne niż obecnie.

Przykładowo w 2013 roku:

  • saletra kosztowała 1400 zł/t
  • mocznik – 1600 zł/t
  • superfosfat wzbogacony – 1700 zł/t
  • sól potasowa – 1800 zł/t
  • polifoska – 2000 zł/t
  • ciągnik – 153 tys. zł
  • paliwo (ON) – 5,46 zł/l
  • badanie kliniczne krowy – 32,58 zł
  • brona ciągnikowa zawieszana – 2188 zł
  • mieszanka paszowa dla tuczników – 1440 zł/t

W 2013 roku żeby kupić ciągnik, trzeba było sprzedać 190 ton pszenicy. Natomiast 1 tona saletry była równowarta 1,9 tony pszenicy.

Dal porównania warto dodać, że w 2022 roku (nie ma danych GUS za 2023) za ciągnik średnio trzeba było dać 328 tys. zł.

Źródło danych: GUS, dane za 2023 rok wyliczone z 11 miesięcy, ​CDR (nawozy)

Więcej na ten temat

CZYM SĄ DOTACJE UNIJNE?

W ramach PROW 2014-2020 będzie realizowanych łącznie 15 działań pomocowych a środki pieniężne będą głównie skierowane do sektora rolnego. Sektor ten jest bardzo istotny z punktu widzenia zrównoważonego rozwoju obszarów wiejskich i wymaga większego i odpowiednio ukształtowanego wsparcia.

Głównym celem pomocy finansowej w ramach przewidzianych instrumentów będzie rozwój gospodarstw rolnych (Modernizacja gospodarstw rolnych, Restrukturyzacja małych gospodarstw rolnych, Premie dla młodych rolników, Płatności dla rolników przekazujących małe gospodarstwa rolne). Premie dla młodych rolników, które zostały przewidziane w nowym PROW mają głownie na celu ułatwienie młodym osobom rozpoczęcie samodzielnego prowadzenia działalności rolniczej w przejmowanych przez nich gospodarstwach rolnych. Najważniejszymi założeniami dla młodych rolników chcących skorzystać z dodatkowej pomocy są: nie ukończenie 40 roku życia, posiadanie odpowiednich kwalifikacji zawodowych, lub zobowiązanie się do ich zdobycia w przeciągu 3 lat od otrzymania decyzji o pomocy, bycie posiadaczem minimum 1ha użytków rolnych przed dniem złożenia wniosku o przyznanie pomocy dla młodego rolnika.

Wszystkie szczegóły dotyczące warunków jakie musi spełnić rolnik by ubiegać się o wsparcie w ramach PROW na lata 2014 – 2020 mogą odnaleźć państwo na stronach AMIRR oraz Ministerstwa Rolnictwa.

CO DAJĄ DOTACJE ?

Obecny PROW jest podobny do znanego już z lat 2007- 2013, jednak została zmieniona jego konstrukcja. W aktualnej formie występuje mniej tzw. działań i pojawiła się możliwość jednoczesnego skorzystania z różnych „poddziałań”. Łącznie zostało stworzone 25 form wsparcia, w tym kontynuacja pomocy z lat poprzednich.  Warto zwrócić uwagę na zmodyfikowane wsparcie z bardzo popularnego działania „Modernizacja gospodarstw rolnych”. Obecnie wartość pomocy będzie uwarunkowana od rodzaju przewidzianych inwestycji. Na największe wsparcie mogą liczyć rolnicy stawiający na rozwój produkcji prosiąt (maksymalnie aż do 900 tys. zł). Na pozostałe inwestycje związane z produkcją zwierzęcą wsparcie wyniesie do 500 tys. zł. Wszystkie pozostałe przedsięwzięcia a także zakupy w gospodarstwie będą mogły otrzymać dofinansowanie w wysokości do 200 tys. zł.

Niezmiennie na mocne wsparcie będą mogli liczyć młodzi rolnicy, którzy oprócz większych dopłat bezpośrednich, mogą spodziewać się „premii” na start wynoszącej 100 tys. zł. Różnica w porównaniu do poprzednich programów polega na tym, że obecnie wypłata nastąpi  w dwóch etapach: pierwszy – 80 proc. Drugi po zrealizowaniu inwestycji i udokumentowaniu wydatków – 20 proc.

Całkowicie nowym rozwiązaniem ujętym w PROW 2014-2020 będzie premia udzielana na restrukturyzację małych gospodarstw. Gospodarstwa takie będą mogły ubiegać się o 60 tys. zł na inwestycje w poprawę swojej dochodowości. W momencie kiedy rentowność zostanie zwiększona będą mogły korzystać z innych form wsparcia z PROW. Natomiast jeżeli właściciel małego gospodarstwa zdecyduje się na jego sprzedanie, wówczas będzie mu przysługiwać rekompensata w wysokości 120 proc. dopłat, które otrzymywałby do 2020 r.

KTO MOŻE UZYSKAĆ DOPŁATĘ ?

Dla wszystkich.

O dotację unijną może się starać każdy rolnik. Wnioski w ramach tego programu można składać od pierwszej połowy 2016 roku. Większość programów nie jest uzależniona od wykształcenia i wieku osoby wnioskującej, nie mniej jednak szczególnie premiowane są pewne określone działania rolnicze mające na celu ogólnokrajową zmianę koniunktury w danym sektorze gospodarki rolnej.

Pieniądze dla hodowców.

W nowych programach dotacji unijnych szczególną uwagę skupiono na producentach prosiąt, mleka oraz bydła. To właśnie oni mogą teraz liczyć na większe dotacje, niż pozostałe gałęzie rolnictwa.

Promocja młodzieży.

W programie PROW 2014-2020 kontynuowane jest dofinansowanie młodych rolników z tytułu „Premia dla młodego rolnika”. Ta dotacja przeznaczona jest dla młodych osób, które w momencie składania wniosku lub poprzedzających ten dzień 12 miesiącach przejęły gospodarstwo i rozpoczęły działalność rolniczą.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *