– Chcę podziękować redakcji „Tygodnika Poradnika Rolniczego”, która pierwsza wyciągnęła do mnie rękę – mówi Krzysztof Pędrak, rolnik z Hrubieszowa. – Bo wszystko zaczęło się od artykułów w TPR. Potem dołączyły Polsat, Lubelska Izba Rolnicza i Krajowa Rada Izb Rolniczych. Zaangażowanym w tę sprawę bardzo dziękuję. A przede wszystkim żonie, bez której wsparcia pewnie już dawno machnąłbym na to wszystko ręką.
Nawoz Pulan od Azotów: W wentylowanym budynku albo wcale
Krzysztof Pędrak to rolnik, któremu po donosie sąsiada Wojewódzka Inspekcja Ochrony Środowiska w Lublinie zabroniła przechowywania saletry amonowej Pulan. W grudniu ub. roku inspekcja uznała, że rolnik nie może przechowywać tego nawozu na terenie bazy gospodarstwa, choć saletra znajdowała się w oryginalnych opakowaniach, na metalowych paletach, zabezpieczona plandekami przed promieniami słonecznymi i wilgocią.
Małgorzata Skwarek, zastępczyni lubelskiego wojewódzkiego inspektora ochrony środowiska, wyjaśniała wówczas, że zasady przechowywania granulowanych nawozów azotowych (minimum 28N w czystym składniku) określają w każdym przypadku dwa dokumenty: ustawa o nawozach i nawożeniu z 2007 r. oraz wytyczne przechowywania znajdujące się w instrukcji lub etykiecie przygotowanej przez producenta danego nawozu.
W tym konkretnym przypadku decydujące były wytyczne producenta, do których odsyła ustawa.
Izby rolnicze podchwytują opisany przez TPR temat
– Opinia [Grupy Azoty – red.] była jednoznaczna i nie zostawiała miejsca na interpretację. Pulan powinien być przechowywany w wentylowanym budynku – mówiła Skwarek.
Opublikowany w grudniu pierwszy z serii artykułów w TPR miał swoje konsekwencje. Bulwersującą sprawą zainteresował się Polsat, a Krzysztof Pędrak został zaproszony do Lubelskiej Izby Rolniczej. 29 grudnia wypowiedział się przed połączonymi izbami powiatowymi: lubelską i puławską. Prezes LIR Gustaw Jędrejek obiecał pomoc. W lutym zarząd LIR przyjął stanowisko, w którym zaapelował do ministerstwa rolnictwa i producentów o liberalizację przepisów.
Następnie zarząd Krajowej Rady Izb Rolniczych wystąpił do prezesa Grupy Azoty o wydanie osobnej instrukcji przechowywania nawozów przeznaczonych do stosowania w rolnictwie, która w sposób skrócony przedstawi wymagania dotyczące przechowywania nawozów saletrzanych dostosowane do potrzeb i realnych możliwości przeciętnych rolników, w tym o dopuszczenie przechowywania saletry amonowej na zewnątrz, na paletach, pod okrywą z plandeki.
„Bardzo trudne jest spełnienie wymogów określonych w obecnych instrukcjach przechowywania, tj. w czystych, suchych i wentylowanych budynkach” – napisał między innymi do prezesa Grupy Azoty prezes KRIR Wiktor Szmulewicz.
Grupa Azoty idzie rolnikom na rękę
Znane jest już stanowisko nawozowego potentata. Otóż w odpowiedzi na pismo z Krajowej Rady Izb Rolniczych prezes zarządu Grupy Azoty Marcin Kowalczyk poinformował, że Karta charakterystyki nawozu Pulan została zmieniona. Z jej zapisów zniknął m.in. kontrowersyjny zapis mówiący o konieczności przechowywania Pulanu w wentylowanym budynku.
„(…) w odpowiedzi na Pana pismo z dnia 27 kwietnia 2023 r. uprzejmie dziękuję za zwrócenie uwagi na tak istotny element, jakim jest nałożony przez ustawodawcę obowiązek producenta w postaci dostarczaniu rzetelnej i zgodnej z regulacjami instrukcji stosowania i przechowywania nawozów mineralnych” – napisał do prezesa Szmulewicza w upublicznionym na stronie KRIR liście prezes Kowalczyk.
Jak przechowywać nawóz Pulan? Karta Charakterystyki zmieniona
W dalszej części listu pisze, że „(…) Mając na uwadze wskazane do spełnienia warunki przechowywania Pulan, podjęliśmy działanie w zakresie zmiany tych warunków, zapewniając jednocześnie bezpieczeństwo przechowywania tego nawozu oraz zabezpieczenie przed utratą właściwości fizycznych i chemicznych”.
Dalej czytamy, że „Grupa Azoty stawia sobie za cel dostarczenie do każdego podmiotu, który przechowuje nawóz, rzetelnej i wyczerpującej względy bezpieczeństwa informacji. Zdajemy sobie sprawę, iż spełniając wymogi regulacyjne, Karta Charakterystyki Pulan jest obszernym dokumentem, dlatego też pragniemy zauważyć, że warunki przechowywania są określone zawsze w sekcji 7. Informacja zawarta w tym rozdziale pozwala każdemu na bezpieczne dla siebie i otoczenia przechowywanie nawozu azotowego Pulan. Liczę na zrozumienie powyższych uwarunkowań. Jednocześnie zapewniam, iż przy tworzeniu bądź modyfikowaniu Kart Charakterystyki zwrócimy dodatkową uwagę na poruszone przez Pana Prezesa kwestie”.
Problem rozwiązany współnymi siłami
– Przepisów utrudniających życie rolnikom, a nie zawsze mających uzasadnienie nie brakuje, dobrze że jest o jeden mniej – komentuje Grzegorz Pszczoła, delegat do KRIR, który m.in. zajmował się tą sprawą. – Dużą zasługę w rozwiązaniu problemu miała Małgorzata Ramatowska z KRIR – dodaje.
– Cieszę się, że udało się wspólnymi siłami pozytywnie tę kwestię rozwiązać – stwierdza Gustaw Jędrejek, prezes LIR.