Z ustawy o nawozach i nawożeniu z 2007 r. wynika, że rolnicy nie mogą przechowywać luzem ani na pryzmach pod przykryciem saletry amonowej i innych nawozów zawierających azotan amonowy powyżej 28%. Takie nawozy muszą być przechowywane zgodnie z etykietą umieszczoną na ich opakowaniu. Najczęściej wiąże się to z koniecznością trzymania nawozów azotowych w budynkach. Ale jest też szereg dodatkowych wymogów, które rolnicy muszą spełnić w tym zakresie. Zależą one od tego, jaką saletrę kupią: z Grupy Azoty czy z Anwilu.
Zasady magazynowania nawozów zajmują aż 20 stron!
Przykładowo Anwil opisał zasady magazynowania nawozów na 19 stronach! Znalazł się tam m.in. zapis, że przerwy pomiędzy stosami saletry amonowej (Anvistar) muszą wynosić co najmniej jeden metr i że w jednym stosie nie należy przechowywać ilości większej niż 300 ton.
Także karta charakterystyki nawozu Pulan z Grupy Azoty jest przygotowana w sposób bardzo precyzyjny – zawiera aż 23 strony opisu produktu i jego specjalnych zagrożeń!
Jędrejek: niejednoznaczne zasady magazynowania saletry amonowej szczególnie bulwersujące
W ocenie Gustawa Jędrejka, prezesa Lubelskiej Izby Rolniczej to, że dwaj krajowi producenci saletry amonowej wyznaczają wygórowane, ale niejednoznaczne ogólne zasady magazynowania saletry amonowej jest „szczególnie bulwersujące”. Jędrejek zaznacza, że rolników męczy ten brak spójnego i logicznego podejścia w wyznaczaniu ogólnych, jednolitych zasad przechowywania nawozów, bo doprowadził do powstania rozbieżnych wytycznych.
Izby rolnicze wystąpiły o instrukcję przechowywania nawozów przez rolników
Także zdaniem Wiktora Szmulewicza, prezesa Krajowej Rady Izb Rolniczych, tak sformułowany dokument jest dla odbiorcy trudny do zastosowania. Dlatego zwrócił się do Grupy Azoty o wydanie osobnej instrukcji przechowywania nawozów przeznaczonych do stosowania w rolnictwie.
Jakie są nowe wymogi dla rolników ws. przechowywania nawozów?
W odpowiedzi Prezes Zarządu Grupy Azoty Marcin Kowalczyk poinformował, że karta charakterystyki saletry Pulan została zmieniona.
Poniżej przedstawiamy uproszczoną instrukcję przechowywania nawozów azotowych Grupy Azoty.
Wymagania względem miejsca:
• Grupa Azoty informuje, że przy składowaniu nawóz należy zabezpieczyć przed przenikaniem wilgoci. Przechowywać na podłożu wykonanym z niepalnych materiałów, na suchej, gładkiej powierzchni pozbawionej kanałów, dziur i zagłębień, gdzie mogłoby dojść do uwięzienia stopionego produktu. Dozwolone jest stosowanie palet drewnianych jako podstaw, w nienagannym stanie, niezanieczyszczonych produktami ropopochodnymi, azotanem amonu.
• Nie wolno przekraczać masy 300 t produktu w stosie. Stosy powinny być oddzielone od siebie, ścian, dachu, źródeł ciepła na odległość minimum I m. Zapewnić dojazd pojazdu do każdego stosu.
• Chronić przed bezpośrednim działaniem promieni słonecznych i ogrzewaniem powyżej 30°C.
Informacje o opakowaniach:
• Nawóz w opakowaniach jednostkowych 30 kg przechowywać w stosach złożonych najwyżej z dwóch palet (składających się max. z 8 warstw każda) oddzielonych odpowiednią przekładką zapobiegającą zsuwaniu palety i uszkodzeniom mechanicznym opakowań.
• Dopuszcza się krótkotrwałe składowanie 3 warstw opakowań elastycznych typu big-bag o masie nie przekraczającej 600 kg — maksymalnie do 6-ciu miesięcy, przy zachowaniu wszystkich warunków określonych w Karcie Charakterystyki. Po tym czasie należy zmienić obciążenie ograniczając liczbę warstw big-bag‘ów do 2 sztuk.
Inne wytyczne:
• Nie składować azotanu amonu razem z materiałami wymienionymi w punkcie 10.5.
• Przechowywać z dala od źródeł ciepła, gorących powierzchni oraz źródeł zapłonu.
• Nie składować z innymi nawozami niż saletrzane.
• Dostęp do wszystkich miejsc składowania powinien być dozwolony wyłącznie dla osób upoważnionych.
Rolnik z Lubelszczyzny nękany kontrolami w sprawie przechowywania nawozów
Być może bardziej przejrzyste reguły składowania saletry przez rolników pozwolą uniknąć nieporozumień podczas kontroli w gospodarstwie. Taka sytuacja przydarzyła się Krzysztofowi Pędrakowi, rolnikowi z Hrubieszowa, którego Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska upomniał za nieprawidłowe przechowywanie nawozów w gospodarstwie. Chodziło wtedy o Pulan, który rolnik ustawił w oryginalnych opakowaniach, na metalowych paletach, zabezpieczony plandekami przed promieniami słonecznymi i wilgocią. Okazało się, że było to wbrew przepisom, o czym rolnik nie wiedział.
Jakie kary grożą rolnikowi za nieprawidłowe przechowywanie nawozów?
Ustawa o nawozach i nawożeniu z 2007 r. przewiduje, że kto przewozi lub przechowuje nawozy lub środki wspomagające uprawę roślin w sposób niezgodny z przepisami, powodując zagrożenie zdrowia ludzi lub zwierząt lub środowiska, podlega karze grzywny. W ramach tej sankcji Wojewódzki Inspektor Ochrony Środowiska może zastosować mandat albo pouczenie albo wystąpić do sądu z wnioskiem o ukaranie. Maksymalna kwota mandatu to 500 zł.
Kamila Szałaj, fot. P. Bernat