Spadek pogłowia akrów w krajach Unii Europejskiej to problem wieloczynnikowy
Wygaśnięcie zezwoleń na nadmierne stosowanie obornika w Holandii zmusiło niektórych rolników do zmniejszenia stad. W Irlandii ograniczenia dotyczące odstępstwa od azotanów prowadzą do zmiany priorytetów, co skutkuje zmniejszeniem stada bydła mięsnego i koncentracji na produkcji mlecznej.
Oprócz tych problemów, północno-zachodnia Europa miała stawić czoło epidemii wirusa niebieskiego języka (BTV-3) i krwotocznej choroby zwierzyny płowej (EHD). Choroba niebieskiego języka wpłynęła głównie na działalność mleczarską w północnej Francji, Holandii, Belgii, w Niemczech i Danii, podczas gdy problem EHD dotknął głównie Hiszpanię i Francję. Choroby te są związane z przejściowym spadkiem produkcji mleka, powikłaniami reprodukcyjnymi i zwiększoną śmiertelnością. Doprowadziły one do zmniejszenia stosunku cieląt do krów i wzrostu wskaźników strat w stadzie w 2023 r.. Takie trendy mają się utrzymać do 2025 r.
Czytaj więcej: Choroba niebieskiego języka podbija ceny jałówek
Oczekuje się, że połączony wpływ ograniczeń prawnych, epidemii chorób i niekorzystnych warunków pogodowych doprowadzi do zmniejszenia pogłowia krów mlecznych we Francji, w Niemczech, Holandii i Belgii jeszcze w 2024 r.
Spadek produkcji mleka zwiększa ceny mleka surowego w większości państw członkowskich UE
Skomplikowana równowaga podaży i popytu na mleko przyczynia się do stabilizacji cen zakupu w Europie.
Wstępne dane Komisji Europejskiej wskazują, że średnia cena surowego mleka w UE wyniosła 47,45 eurocentów za kg (2,06 zł/kg) we wrześniu 2024 r., co oznacza wzrost o 0,1% w porównaniu z sierpniem. Ceny mleka w UE wzrosły o 8,6% w porównaniu z wrześniem 2023 r.
Od sierpnia 2024 r. ceny surowego mleka wzrosły w 17 krajach UE. W czołowych krajach produkujących i eksportujących mleko ceny wzrosły w Danii do 49,87 eurocentów za kg (+2,2%, 2,16 zł/kg), we Francji do 47,22 eurocentów za kg (+1,8%, 2,05 zł/kg), w Holandii do 51 eurocentów za kg (+3,4%, 2,21 zł/kg). Największy wzrost cen nastąpił w Belgii – do 51,47 eurocentów za kg (+13%, 2,23 zł/kg).
Ceny mleka surowego biją rekordy na Cyprze i Malcie
Historycznie najwyższe ceny surowego mleka odnotowano na Cyprze (63,27 eurocentów za kg, 2,75 zł/kg), Malcie (62,45 eurocentów za kg, 2,71 zł/kg) i w Grecji (53,30 eurocentów za kg, 2,31 zł/kg). Rolnicy na Łotwie otrzymują najniższe ceny (39,36 eurocentów za kg, 1,712 zł/kg), następnie Słowacja (39,45 eurocentów za kg, 1,716 zł/kg) i Estonia (42 eurocenty za kg, 1,82 zł/kg).
Pogłowie krów mlecznych spadło we wszystkich krajach Unii Europejskiej. Wyjątkiem Rumunia
Jak wynika z danych Europejskiego Urzędu Statystycznego (Eurostat), od czerwca 2023 r. do czerwca 2024 r. pogłowie krów mlecznych w Niemczech zmniejszyło się o 2,8% do 3,67 mln, co oznacza spadek o 0,5 punktu procentowego wyższy od średniej unijnej. Produkcja mleka w Niemczech maleje w tempie przewyższającym średnią UE.
W 13 krajach UE, w których przeprowadzono spis, populacja krów mlecznych zmniejszyła się o 2,3% do 17,8 mln szt. Kraje te posiadają 89% pogłowia UE. Włochy są na czele UE w redukcji stada mlecznego, ze spadkiem o 5,7%, co daje około 1,7 miliona krów. Francja, drugi co do wielkości producent mleka w UE po Niemczech, zmniejszyła swoje stado mleczne o 2% do 3,1 mln szt. W Irlandii, mimo stałego wzrostu od 2010 r., pogłowie spadło o 1,4% do 1,62 miliona.
W Polsce spadek wyniósł 0,1%, a stado mleczne liczyło 2,19 mln krów. W Holandii ubyło 2,0% krów, których teraz jest 1,545 mln. Spośród 13 badanych krajów tylko Rumunia odnotowała wzrost o 0,2% do 1,09 mln szt.
Jarosław Malczewski