Dopłaty bezpośrednie 2025: mniejsze budżety
ARiMR przedstawiła szczegółowy harmonogram naborów na dopłaty bezpośrednie w ramach Planu Strategicznego dla WPR na 2025 rok. Zdziwiło nas to, że na płatności przeznaczono dużo mniej pieniędzy niż w zeszłym roku. Niższe są m.in. budżety na ekoschematy obszarowe i dobrostan zwierząt. Wzrosną natomiast wydatki na interwencje ekologiczne i leśne.
Poniżej przedstawiamy budżety poszczególnych płatności na 2025 rok (w nawiasach limit środków przewidzianych na daną płatność, a obok limit przewidziany na 2024 rok).
- Podstawowe wsparcie dochodów – 6,572 mld zł (w 2024 – 7,735 mld zł)
- Płatność dla małych gospodarstw – 792 mln zł
- Uzupełniające redystrybucyjne wsparcie dochodów – 1,621 mld zł (w 2024 – 1,892 mld zł)
- Uzupełniające wsparcie dochodów dla młodych rolników – 152 mln zł (w 2024 – 189,77 mln zł)
-
Ekoschematy:
- Obszary z roślinami miododajnymi – 34,66 mln zł (w 2024 – 37,57 mln zł)
- Rolnictwo węglowe i zarządzanie składnikami odżywczymi – 2,45 mld zł (w 2024 – 2,64 mld zł)
- Integrowana produkcja Roślin – 35,52 mln zł (w 2024 – 36,64 mln zł)
- Biologiczna ochrona upraw – 1,93 mln zł (w 2024 – 2,09 mln zł)
- Retencjonowanie wody na trwałych użytkach zielonych – 85,33 mln zł (w 2024 – 92,49 mln zł)
- Dobrostan zwierząt – 1,08 mld zł (w 2024 – 1,28 mld zł)
- Grunty wyłączone z produkcji – 117,76 mln zł
-
Wsparcie dochodów związane z produkcją:
- do krów – 695,37 mln zł (w 2024 – 747 mln zł)
- do bydła – 786,27 mln zł (w 2024 – 844 mln zł)
- owiec – 21,32 mln zł (w 2024 – 22,88 mln zł)
- kóz – 1,2 mln zł (w 2024 – 1,3 mln zł)
- buraków cukrowych – 316,52 mln zł (w 2024 – 343 mln zł)
- chmielu – 3,82 mln zł (w 2024 – 4,14 mln zł)
- lnu – 2,62 mln zł (w 2024 – 2,79 mln zł)
- konopi włóknistych – 0,43 mln zł (w 2024 – 0,47 mln zł)
- pomidorów – 9,18 mln zł (w 2024 – 9,95 mln zł)
- truskawek – 45,09 mln zł (w 2024 – 48,45 mln zł)
- ziemniaków skrobiowych – 39,64 mln zł (w 2024 – 42,59 mln zł)
- roślin pastewnych – 76,15 mln zł (w 2024 – 81,84 mln zł)
- roślin strączkowych na nasiona – 287,30 mln zł (w 2024 – 305,6 mln zł)
- Płatność obszarowa niezwiązana z produkcją (uzupełniająca płatność podstawowa) – 617,59 mln zł (w 2024 – 669,41 mln zł)
- Płatność niezwiązana do tytoniu – 70,06 mln zł (w 2024 – 75,93 mln zł)
Mniej pieniędzy na dopłaty bezpośrednie 2025. Jak tłumaczy to ministerstwo?
Tygodnik Poradnik Rolniczy zapytał więc ministerstwo rolnictwa, dlaczego budżet poszczególnych dopłat został zmniejszony. W odpowiedzi rzecznik prasowy wyjaśnił Tygodnikowi, że do przeliczenia limitów środków zastosowano kurs 4,29 zł/euro. Natomiast w harmonogramie na 2024 r. podany był orientacyjny limit środków, przeliczony według szacunkowego kursu wymiany 4,45 zł/euro.
– Należy w tym miejscu zaznaczyć, że przeliczenie kwot płatności bezpośrednich na walutę krajową dokonywane jest po kursie wymiany, który znany jest na koniec września roku składania wniosków. Rzeczywisty kurs wymiany na 2024 r. wyniósł 4,2788 zł/euro, a kurs wymiany na 2025 r. jeszcze nie jest znany – podkreśla ministerstwo rolnictwa.
Poza tym resort zaznaczył, że podane zostały orientacyjne budżety poszczególnych płatności bezpośrednich i państwa członkowskie UE mają możliwość dokonywania przesunięcia środków pomiędzy płatnościami. Polska z tej możliwości skorzystała zarówno w kampanii 2023 r., jak i w kampanii 2024 r.
– Nie jest wykluczone, że przesunięcia środków będą dokonane również w odniesieniu do kampanii 2025 r. – zastrzega resort i dodaje, że pula środków na dopłaty w Polsce rośnie z roku na rok. Natomiast w przypadku przejściowego wsparcia krajowego pula środków maleje, co wynika z unijnych przepisów.
W 2024 roku dopłaty w euro wyższe, ale w złotówkach niższe
Z powyższej tabeli oczywiście wynika, że pula środków na dopłaty bezpośrednie w walucie euro rośnie. Ale trzeba pamiętać, że w 2024 roku rolnicy teoretycznie też dostali więcej dopłat w euro, a po przeliczeniu na złotówki dopłaty były dużo niższe niż w 2023 roku. Przyznaje to samo ministerstwo rolnictwa.
– Rolnicy za ekoschematy w kampanii 2024 w do 2023 r. otrzymają średnie płatności w EURO na gospodarstwo o ok. 3,2 proc. większe, a na hektar o ok. 1,3 proc. większe. Natomiast średnie płatności w PLN na gospodarstwo są o ok. 4,6 proc. mniejsze, a na hektar o ok. 6,4 proc. mniejsze – podało w październiku ministerstwo. Więc co z tego, że teoretycznie pieniędzy jest więcej, skoro praktycznie rolnik dostaje mniej?
Dlaczego rosną wydatki na interwencje ekologiczne i prośrodowiskowe?
W odniesieniu do budżetu interwencji ekologicznych i prośrodowiskowych ministerstwo wyjaśnia, że zwiększenie – w porównaniu do budżetów na rok 2024 – spowodowane jest tym, że część beneficjentów dotychczas finansowanych z budżetów PROW 2014-2020 przechodzi na finansowanie z budżetu PS WPR.
– Wynika to zarówno z faktu, że co roku część beneficjentów kończących zobowiązania wieloletnie podjęte w ramach PROW 2014-2020 rozpoczyna nowe zobowiązania w ramach analogicznych instrumentów wsparcia w ramach PS WPR, jak również z potrzeby sfinansowania z budżetu PS WPR części aktywnych zobowiązań podjętych w ramach PROW 2014-2020, z uwagi na wyczerpanie środków z budżetów działań PROW 2014-2020 – tłumaczy resort rolnictwa.
Kamila Szałaj