Ceny pszenicy rosną, ale paliwo może drożeć. RAPORT rynkowy

Rolnicy nie chcą sprzedawać zbóż, pojawiają się sygnały wpływające na ewentualny wzrost cen

Pomimo podwyżek cen pszenicy i kukurydzy, chętnych na sprzedaż zwłaszcza pszenicy na krajowym rynku jak na lekarstwo. Skupujący narzekają na handel, realizowane są jedynie nieduże i doraźne dostawy.

Zapowiadają, że jak tak dalej pójdzie, z rynku zniknie w najbliższym czasie wiele mniejszych podmiotów skupowych. Problem jest tak z eksportem naszego zboża, brokerzy alarmują, że od lipca do września eksport produktów rolnych drogą morską spadł o ponad połowę, ale import wzrósł o prawie 20%. To daje do myślenia. Brak handlu nie jest jednak domeną tylko polskiego rynku, podobne doniesienia płyną także z Niemiec. Tamtejsi rolnicy też czekają na lepsze ceny.

Spada eksport pszenicy z UE, a import na wciąż wysokim poziomie

Jak wskazują dane z Komisji Europejskiej, eksport pszenicy zwyczajnej z UE od początku bieżącego sezonu na dzień 29 września wyniósł 6,14 mln ton i był o 26% niższy, w porównaniu z ubiegłym rokiem. Największym eksporterem w tym sezonie pozostaje Rumunia, sprzedając 2,04 mln ton, Litwa sprzedała na rynki trzecie 914 tys. ton, Bułgaria 615 tys. ton, Łotwa – 608 tys. ton Niemcy – 604 tys. ton, a Polska 524 tys. ton. W tym samym okresie UE zaimportowała 2,02 mln ton pszenicy, czyli podobną ilość jak w roku ubiegłym, z czego około 69% przyjechało z Ukrainy.

Wzrost cen zbóż na giełdach zależy od pogody. A w Rosji zanosi się na słabe zbiory

Wzrost cen na giełdach jest wspierany obawami o postęp zbiorów lub zasiewów w różnych regionach świata oraz eskalacją konfliktu na Bliskim Wschodzie i spadkiem kursu euro względem dolara. W odpowiedzi na eskalację konfliktu na Bliskim Wschodzie wzrosły w połowie tygodnia ceny ropy naftowej, co spowodowało m.in. także wzrost cen zbóż.

Utrzymujący się brak opadów w Rosji w regionach upraw opóźnia siew zbóż ozimych. Brokerzy wskazują, że jeżeli sytuacja pogodowa nie zmieni się, ceny rosyjskiej pszenicy w październiku i w listopadzie będą rosły. 

Firma konsultingowa Sovecon ostrzegła na początku tego tygodnia, że tempo zasiewów pszenicy w Rosji spadło do najniższego poziomu od 11 lat, co rzuca cień na perspektywy zbiorów zbóż w 2025 r. w kraju będącym największym eksporterem pszenicy na świecie.

Ponadto agencja IKAR obniżyła prognozę zbiorów pszenicy w Rosji w tym roku z 82,2 mln ton do 81,8 mln ton, a zbiorów zbóż do 124,5 mln ton ze 125 mln ton.

Rosyjski Związek Eksporterów Zbóż Według ocenia, że eksport zbóż w pierwszym kwartale bieżącego sezonu wyniósł około 17 mln ton, co „przekracza rozsądne parametry w oparciu o potencjał eksportowy sezonu i popyt na rynku światowym”. Związek oświadczył, że należy ostudzić entuzjazm niektórych firm i przedsiębiorców, którzy eksportują krajowe zboże do krajów trzecich za bezcen, szkodząc nie tylko rosyjskim rolnikom, ale także obniżając reputację Rosji na światowym rynku zbożowym, zniekształcając obiektywne ceny.

Z kolei według danych operacyjnych Państwowej Służby Celnej, od początku roku obrotowego 2024/2025 Ukraina wyeksportowała 10,647 mln ton zbóż i roślin strączkowych, z czego 6,2 mln t stanowią pszenica. Dla porównania w ubiegłym sezonie o tej porze eksport pszenicy był na poziomie 3,3 mln t. Eksport kukurydzy był z kolei nieznacznie wyższy niż przed rokiem i wyniósł 2,85 mln ton.

Perspektywy zbiorów pogarszają się w Australii i Argentynie. Jednak w USA zapasy pozostają bardzo wysokie, a popyt utrzymuje się na stałym poziomie.

Ceny świnie bez większych zmian, istotne zmiany w pogłowiu 

Na krajowym rynku żywca wieprzowego bez większych zmian. Podobnie jest w Niemczech i w Danii. Od początku sierpnia ceny za żywiec wieprzowy za naszą zachodnią granicą nie chcą przekroczyć bariery 2 euro/kg w klasie E.

Zmian cen nie widać też w krajowych cennikach na prosięta.

Z najnowszych danych Eurostatu, który regularnie publikuje dane na temat stanu pogłowia świń z 13 krajów, wynika, że utrzymuje się tendencja do ogólnego spadku pogłowia świń w UE, choć tempo spadku spowalnia. W Hiszpanii, która jest największym producentem trzody chlewnej Unii, spadek jest na poziomie 3,7%, podobnie jest w Holandii i we Włoszech. W Polsce spadek pogłowia wynosi 3,2%. Co jednak ciekawe pogłowie świń wzrosło w Niemczech (o 1,1%) i w Danii (o 2,3%). Na uwagę zasługuje również wzrost pogłowia loch w Hiszpanii, Danii i w Niemczech (na poziomie około 1,4–1,7% a szczególnie w Polsce (o 15,6%). Polska ma obecnie szóstą co do wielkości stado macior w UE.

Obniżki cen paliw wyhamują

Pogarszająca się sytuacja na Bliskim Wschodzie powoduje, że cena ropy naftowej zbliża się do poziomu 80 dolarów za baryłkę. Analitycy z epetrol.pl spodziewają się, że do 13 października ceny Pb 95 będą mieściły się w przedziale 5,82–5,95 zł/l, ON – 5,90–6,01 zł/l a LPG – 2,84–2,90 zł/l.

W opinii analityków z www.reflex.com, wzrost cen na ryku hurtowym będzie skutecznie zmniejszał skłonność właścicieli stacji do obniżki cen paliw, tym bardziej że odnotowane w tym tygodniu zwyżki cen w hurcie będą kontynuowane. Tych nie da się uniknąć, bo obok wzrostu cen surowca i paliw gotowych, złoty traci na wartości wobec dolara.

dr Magdalena Szymańska

Więcej na ten temat

CZYM SĄ DOTACJE UNIJNE?

W ramach PROW 2014-2020 będzie realizowanych łącznie 15 działań pomocowych a środki pieniężne będą głównie skierowane do sektora rolnego. Sektor ten jest bardzo istotny z punktu widzenia zrównoważonego rozwoju obszarów wiejskich i wymaga większego i odpowiednio ukształtowanego wsparcia.

Głównym celem pomocy finansowej w ramach przewidzianych instrumentów będzie rozwój gospodarstw rolnych (Modernizacja gospodarstw rolnych, Restrukturyzacja małych gospodarstw rolnych, Premie dla młodych rolników, Płatności dla rolników przekazujących małe gospodarstwa rolne). Premie dla młodych rolników, które zostały przewidziane w nowym PROW mają głownie na celu ułatwienie młodym osobom rozpoczęcie samodzielnego prowadzenia działalności rolniczej w przejmowanych przez nich gospodarstwach rolnych. Najważniejszymi założeniami dla młodych rolników chcących skorzystać z dodatkowej pomocy są: nie ukończenie 40 roku życia, posiadanie odpowiednich kwalifikacji zawodowych, lub zobowiązanie się do ich zdobycia w przeciągu 3 lat od otrzymania decyzji o pomocy, bycie posiadaczem minimum 1ha użytków rolnych przed dniem złożenia wniosku o przyznanie pomocy dla młodego rolnika.

Wszystkie szczegóły dotyczące warunków jakie musi spełnić rolnik by ubiegać się o wsparcie w ramach PROW na lata 2014 – 2020 mogą odnaleźć państwo na stronach AMIRR oraz Ministerstwa Rolnictwa.

CO DAJĄ DOTACJE ?

Obecny PROW jest podobny do znanego już z lat 2007- 2013, jednak została zmieniona jego konstrukcja. W aktualnej formie występuje mniej tzw. działań i pojawiła się możliwość jednoczesnego skorzystania z różnych „poddziałań”. Łącznie zostało stworzone 25 form wsparcia, w tym kontynuacja pomocy z lat poprzednich.  Warto zwrócić uwagę na zmodyfikowane wsparcie z bardzo popularnego działania „Modernizacja gospodarstw rolnych”. Obecnie wartość pomocy będzie uwarunkowana od rodzaju przewidzianych inwestycji. Na największe wsparcie mogą liczyć rolnicy stawiający na rozwój produkcji prosiąt (maksymalnie aż do 900 tys. zł). Na pozostałe inwestycje związane z produkcją zwierzęcą wsparcie wyniesie do 500 tys. zł. Wszystkie pozostałe przedsięwzięcia a także zakupy w gospodarstwie będą mogły otrzymać dofinansowanie w wysokości do 200 tys. zł.

Niezmiennie na mocne wsparcie będą mogli liczyć młodzi rolnicy, którzy oprócz większych dopłat bezpośrednich, mogą spodziewać się „premii” na start wynoszącej 100 tys. zł. Różnica w porównaniu do poprzednich programów polega na tym, że obecnie wypłata nastąpi  w dwóch etapach: pierwszy – 80 proc. Drugi po zrealizowaniu inwestycji i udokumentowaniu wydatków – 20 proc.

Całkowicie nowym rozwiązaniem ujętym w PROW 2014-2020 będzie premia udzielana na restrukturyzację małych gospodarstw. Gospodarstwa takie będą mogły ubiegać się o 60 tys. zł na inwestycje w poprawę swojej dochodowości. W momencie kiedy rentowność zostanie zwiększona będą mogły korzystać z innych form wsparcia z PROW. Natomiast jeżeli właściciel małego gospodarstwa zdecyduje się na jego sprzedanie, wówczas będzie mu przysługiwać rekompensata w wysokości 120 proc. dopłat, które otrzymywałby do 2020 r.

KTO MOŻE UZYSKAĆ DOPŁATĘ ?

Dla wszystkich.

O dotację unijną może się starać każdy rolnik. Wnioski w ramach tego programu można składać od pierwszej połowy 2016 roku. Większość programów nie jest uzależniona od wykształcenia i wieku osoby wnioskującej, nie mniej jednak szczególnie premiowane są pewne określone działania rolnicze mające na celu ogólnokrajową zmianę koniunktury w danym sektorze gospodarki rolnej.

Pieniądze dla hodowców.

W nowych programach dotacji unijnych szczególną uwagę skupiono na producentach prosiąt, mleka oraz bydła. To właśnie oni mogą teraz liczyć na większe dotacje, niż pozostałe gałęzie rolnictwa.

Promocja młodzieży.

W programie PROW 2014-2020 kontynuowane jest dofinansowanie młodych rolników z tytułu „Premia dla młodego rolnika”. Ta dotacja przeznaczona jest dla młodych osób, które w momencie składania wniosku lub poprzedzających ten dzień 12 miesiącach przejęły gospodarstwo i rozpoczęły działalność rolniczą.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *