Ceny zbóż spadają, chociaż jest popyt. Dlaczego? Raport z rynków rolnych

Ceny zbóż: nie ma podaży, jest popyt, a cena ani drgnie

Rynki rolne w naszym kraju zaczynają funkcjonować wbrew zasadom rynkowym, pomimo tego, że ziarna na rynku brakuje, ceny dosyć, że nie rosną, to jeszcze spadają, podobnie jest niestety także z cenami żywca wieprzowego.

W skupach zbóż ruch niewielki. Jak mówią skupujący realizowane są jedynie pojedyncze i to na dodatek, niewielkie transakcje. Ceny skupu spadają, najbardziej trzyma się chyba jeszcze cena owsa. Rolnicy zaczynają się też martwić o jakość ziarna kukurydzy, przechodzące ulewne deszcze i wysokie temperatury sprzyjają rozwojowi grzybów. 

Ukraina i Rosja trzymają ceny zbóż na minimach

Na Matifie oraz na giełdzie CBOT w Chicago ceny też spadają. Dlaczego?

Według danych operacyjnych Państwowej Służby Celnej, od początku roku obrotowego 2024/2025 Ukraina wyeksportowała 6,044 mln ton zbóż i roślin strączkowych, z czego 2,342 mln ton zostało wysłanych w sierpniu. O tej porze w ubiegłym roku eksport był na poziomie około 3,6 mln t, w tym w sierpniu na poziomie 1,3 mln t. Eksport pszenicy jest wyższy od ubiegłorocznego aż o około 1,4 mln t i wynosi ponad 2,8 mln t a kukurydzy o 1,4 mln t i wynosi około 2,2 mln t). Od początku sezonu Ukraina sprzedała ponadto o 600 tys. t więcej jęczmienia (1, mln t).

Na tak wysoki eksport bez wątpienia wpływa konkurencyjna cena. Skłoniło to nawet tamtejszy Gabinet Ministrów Ukrainy do wzięcia pod rozwagę wprowadzenia minimalnych cen eksportowych. Miałyby one obejmować m.in. pszenicę, żyto, jęczmień, owies, kukurydzę soję, rzepak i słonecznik i być ustalane do 10. dnia miesiąca. Propozycja zakłada także, że jeżeli ceny określone w umowie o obrotach gospodarczych z zagranicą będą niższe od zatwierdzonych minimalnych dopuszczalnych cen eksportowych, eksport niektórych towarów będzie zabroniony. Ponadto Ministerstwo Polityki Agrarnej Ukrainy rozważa, ulegając przetwórcom, podział dozwolonej wielkości eksportu pszenicy na ten sezon. Chce podzielić wolumen pszenicy, która ma zostać wyeksportowana, w zależności od jakości ziarna. Przemysł przetwórczy zaproponował utworzenie subkontyngentu na eksport pszenicy o zawartości białka na poziomie 11% i wyższej na poziomie 4,6 mln ton.

Presję na utrzymujące się niskie ceny wywiera także Rosja. Pewną nadzieją na wzrost cen był ogłoszony niedawno przez Egipt przetarg na zakup 3,8 mln t pszenicy. Okazuje się jednak, że byłą to swojego rodzaju gra, ponieważ jak na razie kupił jedynie 280 tys. ton, a oferty na pozostałą część ziarna odrzucił. Dotyczy to także pszenicy rosyjskiej.

Według operatorów rynku, agencja państwowa Tunezji zakontraktowała 75 tys. ton pszenicy w cenach 243 oraz 246 USD/t. Istnieje duże prawdopodobieństwo, że pszenica pochodzi z krajów Morza Czarnego. Według operatorów rynku, algierska agencja państwowa ONAB ogłosiła międzynarodowy przetarg na zakup 120 tys. ton kukurydzy paszowej z Brazylii i/lub Argentyny oraz przetarg na import 35 tys. t jęczmienia paszowego o losowym pochodzeniu.

Aczkolwiek w ciągu pierwszych dwóch miesięcy nowego sezonu Rosja wyeksportuje około 8,2 mln ton pszenicy, tj. o 1,6 mln t mniej niż rok wcześniej. Ceny eksportowe rosyjskiej pszenicy są na historycznie niskim poziomie (około 220 dolarów/t), tj. o ponad 30 dolarów/t niższe, niż w ubiegłym roku. SovEcon prognozuje, że eksport pszenicy z Rosji w sezonie 2024/25 wyniesie 48,8 mln ton w porównaniu z 52,4 mln ton rok wcześniej.

Agencja SovEcon podwyższyła prognozę dotyczącą rosyjskich zbiorów pszenicy na 2024 r. do 83,3 mln ton z 82,9 mln ton prognozowanych wcześniej. Obniżyła natomiast prognozy zbiorów jęczmienia i kukurydzy.

Prognoza plonów kukurydzy została obniżona z 13,4 mln ton do 11,9 mln ton z powodu wyjątkowo niekorzystnych warunków pogodowych na południu. W związku z tym zbiory kukurydzy w Rosji w 2024 r., zdaniem ekspertów, mogą spaść do najniższego poziomu od 2018 r., kiedy to zebrano 11,4 mln ton zboża.

Ropa dołuje ceny rzepaku

Na krajowym rynku spadają także ceny rzepaku, aczkolwiek na giełdzie Matif pojawiło się światełko w tunelu. Ceny kontraktów są wspierane w szczególności przez ceny kanadyjskiego rzepaku, które odbiły się od dna. O tym, co będzie dalej zadecydują m.in. ceny ropy naftowej, ta z kolei spadła do poziomów zbliżonych do najniższych od stycznia.

Żywiec wieprzowy: obniżki cen świń wyhamowały

Na rynku żywca wieprzowego niska podaż i niska cena. Pocieszające jest jednak to, że wszystko wskazuje na to, że przeceny wyhamowały. Na dużej niemieckiej giełdzie cena tuczników została utrzymana na poziomie 2,00 euro/kg w klasie E – podaż tamtejszych tuczników równoważy się z popytem ze strony rzeźni. Na duńskiej giełdzie warchlaków nadal obowiązują stawki ustalone 8 sierpnia br. W kraju niektórzy importerzy zdecydowali się na minimalne podwyżki cen sprowadzanych warchlaków, ceny warchlaków krajowych pozostały na niezmienionym poziomie.

Nawozy stabilnie, paliwa stanieją

Dystrybutorzy nawozów uzupełniają asortymenty, ale zaznaczają, że rolnicy nie dokonują dużych zakupów. Wielu rolników kupuje nawozy na bieżąco. W cenach nie ma dużych zmian. 

Jak donosi Urszula Cieślak z Reflex, w mijającym tygodniu korekta cen paliw na stacjach była największą od połowy czerwca. W przypadku benzyny i oleju ceny spadły średnio o 5 groszy na litrze, natomiast autogazu wzrosły średnio o 7 groszy na litrze. W kolejnym tygodniu te tendencje będą kontynuowane. Zwłaszcza w przypadku benzyny i oleju napędowego, ze względu na spadek cen na rynku hurtowym o blisko 16 groszy na litrze, ceny przy dystrybutorach powinny dalej spadać w przedziale 5–10 groszy na litrze. Już w tym tygodniu ceny na niektórych stacjach spadały o kilkanaście groszy na litrze. Z kolei w przypadku autogazu ceny mogą wzrosnąć o 4–7 groszy na litrze. W podobnym tonie wypowiadają się analitycy z epetrol.pl, który twierdzą, że przeceny benzyny i diesla przed końcem miesiąca powinny jeszcze przyspieszyć. Kierowcom sprzyjają umocnienie się złotówki w relacji do dolara i ceny ropy naftowej utrzymujące się w rejonie tegorocznych minimów. Podobnie jak Reflex, epetrol.pl zakłada jednak podwyżki cen gazu. Według portalu w najbliższym tygodniu ceny Pb 95 będą na poziomie 6,19–6,30 zł/l, diesla w granicach 6,20–6,32 zł/l a autogazu między 2,79 a 2,85 zł/l.

Magdalena Szymańska

Więcej na ten temat

CZYM SĄ DOTACJE UNIJNE?

W ramach PROW 2014-2020 będzie realizowanych łącznie 15 działań pomocowych a środki pieniężne będą głównie skierowane do sektora rolnego. Sektor ten jest bardzo istotny z punktu widzenia zrównoważonego rozwoju obszarów wiejskich i wymaga większego i odpowiednio ukształtowanego wsparcia.

Głównym celem pomocy finansowej w ramach przewidzianych instrumentów będzie rozwój gospodarstw rolnych (Modernizacja gospodarstw rolnych, Restrukturyzacja małych gospodarstw rolnych, Premie dla młodych rolników, Płatności dla rolników przekazujących małe gospodarstwa rolne). Premie dla młodych rolników, które zostały przewidziane w nowym PROW mają głownie na celu ułatwienie młodym osobom rozpoczęcie samodzielnego prowadzenia działalności rolniczej w przejmowanych przez nich gospodarstwach rolnych. Najważniejszymi założeniami dla młodych rolników chcących skorzystać z dodatkowej pomocy są: nie ukończenie 40 roku życia, posiadanie odpowiednich kwalifikacji zawodowych, lub zobowiązanie się do ich zdobycia w przeciągu 3 lat od otrzymania decyzji o pomocy, bycie posiadaczem minimum 1ha użytków rolnych przed dniem złożenia wniosku o przyznanie pomocy dla młodego rolnika.

Wszystkie szczegóły dotyczące warunków jakie musi spełnić rolnik by ubiegać się o wsparcie w ramach PROW na lata 2014 – 2020 mogą odnaleźć państwo na stronach AMIRR oraz Ministerstwa Rolnictwa.

CO DAJĄ DOTACJE ?

Obecny PROW jest podobny do znanego już z lat 2007- 2013, jednak została zmieniona jego konstrukcja. W aktualnej formie występuje mniej tzw. działań i pojawiła się możliwość jednoczesnego skorzystania z różnych „poddziałań”. Łącznie zostało stworzone 25 form wsparcia, w tym kontynuacja pomocy z lat poprzednich.  Warto zwrócić uwagę na zmodyfikowane wsparcie z bardzo popularnego działania „Modernizacja gospodarstw rolnych”. Obecnie wartość pomocy będzie uwarunkowana od rodzaju przewidzianych inwestycji. Na największe wsparcie mogą liczyć rolnicy stawiający na rozwój produkcji prosiąt (maksymalnie aż do 900 tys. zł). Na pozostałe inwestycje związane z produkcją zwierzęcą wsparcie wyniesie do 500 tys. zł. Wszystkie pozostałe przedsięwzięcia a także zakupy w gospodarstwie będą mogły otrzymać dofinansowanie w wysokości do 200 tys. zł.

Niezmiennie na mocne wsparcie będą mogli liczyć młodzi rolnicy, którzy oprócz większych dopłat bezpośrednich, mogą spodziewać się „premii” na start wynoszącej 100 tys. zł. Różnica w porównaniu do poprzednich programów polega na tym, że obecnie wypłata nastąpi  w dwóch etapach: pierwszy – 80 proc. Drugi po zrealizowaniu inwestycji i udokumentowaniu wydatków – 20 proc.

Całkowicie nowym rozwiązaniem ujętym w PROW 2014-2020 będzie premia udzielana na restrukturyzację małych gospodarstw. Gospodarstwa takie będą mogły ubiegać się o 60 tys. zł na inwestycje w poprawę swojej dochodowości. W momencie kiedy rentowność zostanie zwiększona będą mogły korzystać z innych form wsparcia z PROW. Natomiast jeżeli właściciel małego gospodarstwa zdecyduje się na jego sprzedanie, wówczas będzie mu przysługiwać rekompensata w wysokości 120 proc. dopłat, które otrzymywałby do 2020 r.

KTO MOŻE UZYSKAĆ DOPŁATĘ ?

Dla wszystkich.

O dotację unijną może się starać każdy rolnik. Wnioski w ramach tego programu można składać od pierwszej połowy 2016 roku. Większość programów nie jest uzależniona od wykształcenia i wieku osoby wnioskującej, nie mniej jednak szczególnie premiowane są pewne określone działania rolnicze mające na celu ogólnokrajową zmianę koniunktury w danym sektorze gospodarki rolnej.

Pieniądze dla hodowców.

W nowych programach dotacji unijnych szczególną uwagę skupiono na producentach prosiąt, mleka oraz bydła. To właśnie oni mogą teraz liczyć na większe dotacje, niż pozostałe gałęzie rolnictwa.

Promocja młodzieży.

W programie PROW 2014-2020 kontynuowane jest dofinansowanie młodych rolników z tytułu „Premia dla młodego rolnika”. Ta dotacja przeznaczona jest dla młodych osób, które w momencie składania wniosku lub poprzedzających ten dzień 12 miesiącach przejęły gospodarstwo i rozpoczęły działalność rolniczą.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *