Czym będzie renta wdowia?
Renta wdowia ma być nowym świadczeniem, przyznawanym seniorom, którzy stracili swoich współmałżonków. To odpowiedź na współczesne wyzwania demograficzne. Starszych osób jest w społeczeństwie coraz więcej, wiele z nich prowadzi samodzielnie gospodarstwa domowe po śmierci współmałżonków. Utrzymanie domu, zwłaszcza wiejskiego, jest trudne i kosztowne. Stąd pomysł Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej na stworzenie nowej formy wsparcia dla wdów i wdowców, która pozwoli im godnie żyć.
Czy wdowiec może przejąć emeryturę zmarłego współmałżonka?
Zgodnie z obowiązującymi obecnie przepisami, stosowana jest zasada wypłaty jednego świadczenia. Oznacza to, że osoba, która owdowieje, może albo zachować swoją emeryturę albo zrezygnować z niej i przejść na rentę rodzinną po zmarłym. Renta wdowia ma jednak działać nieco inaczej.
Przeczytaj także: Kiedy emeryci dostaną 14. emeryturę z KRUS? Rząd podaje termin
Jakie będą zasady renty wdowiej?
Ustawa przewiduje dwie możliwości dla osób, które owdowieją i zechcą skorzystać z renty wdowiej:
- przejście na rentę rodzinną po zmarłym współmałżonku z zachowaniem 50 proc. przysługującej wdowcowi emerytury, emerytury rolniczej, wojskowej, policyjnej, świadczenia przedemerytalnego, nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego, renty z tytułu niezdolności do pracy, wojskowej renty inwalidzkiej albo policyjnej renty inwalidzkiej;
- pozostanie przy przysługującej wdowcowi emeryturze, powiększonej o 50 proc. renty rodzinnej po zmarłym małżonku.
Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej postuluje stworzenie kalkulatora, który posłuży do wyliczenia, który wariant będzie się wdowcowi opłacał bardziej.
Ustalono, że wysokość renty wdowiej nie może przekroczyć trzykrotności miesięcznej kwoty przeciętnej emerytury. Podstawą są kwoty podawane przez ZUS, zatem limit renty wdowiej to około 9815 zł.
Model kroczący: kto otrzyma 50 proc. świadczenia po małżonku?
Okazuje się, że renta wdowia ma być wdrażana w modelu kroczącym. Co to znaczy? Na początku owdowiali seniorzy nie otrzymają zapowiadanych 50 proc. renty rodzinnej czy własnej emerytury. Świadczenie będzie stopniowo podnoszone. Osoba uprawniona do renty wdowiej otrzymałaby zatem najpierw 100 proc. świadczenia podstawowego, które wybierze w zależności od modelu (własna emerytura lub renta rodzinna) oraz 15 proc. świadczenia dodatkowego. Odsetek ten miałby być zwiększany z czasem do 20, a następnie do 50 proc.
Jaki jest budżet na wdowią rentę?
Szacuje się, że w Polsce jest w tej chwili około 600 tys. wdów i wdowców, którzy pobierają swoją emeryturę i nie mogą skorzystać z renty rodzinnej. Gdy renta wdowia wejdzie w życie, osoby te prawdopodobnie złożą dokumenty, by pobierać łączone świadczenie. Przewiduje się, że na realizację programu potrzebne będzie 8-10 mld zł rocznie.
Przeczytaj także: Zawieszenie emerytury z KRUS. Kto musi uważać na nowe kwoty przychodu?
Czy renta wdowia zadziała wstecz?
Wiele wdów i wdowców w Polsce żyje w trudnej sytuacji ekonomicznej po śmierci współmałżonka. Wprowadzenie renty wdowiej to dla nich dobra wiadomość, bowiem świadczenie obejmie nie tylko osoby, które owdowieją po wejściu w życie przepisów, ale również tych, którzy już dziś żyją samotnie. Renta wdowia ma być wdrożona i wypłacona po raz pierwszy jeszcze w 2024 roku.
Zuzanna Ćwiklińska
fot. pixabay