Maszyny drożeją, a ceny zboża lecą na łeb na szyję. Gdzie tu opłacalność?

Ceny skupu spadły o ponad 15 proc., a koszty produkcji tylko o 8,9 proc.

Sytuacja w rolnictwie wciąż jest bardzo trudna. Ceny skupu zbóż, rzepaku, żywca i mleka spadają. A koszty produkcji pozostają wysokie. 

Z danych Instytutu Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej wynika, że spadek cen produktów rolnych w skupie był zdecydowanie wyższy niż cen środków produkcji. Koszty w marcu staniały o 8,9 proc., a produkty rolne aż o ponad 15 proc.

– Środki produkcji (biorąc pod uwagę średnią zmianę ich cen) w ciągu 12 miesięcy podrożały zatem względem większości podstawowych produktów rolnych sprzedawanych przez producentów rolnych – wyjaśnia dr Arkadiusz Zalewski z Instytutu Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej, ale dodaje, że ceny środków produkcji były już dziesiąty z kolei miesiąc niższe w relacji rocznej, a tempo spadku cen w marcu było porównywalne z tym obserwowanym od kilku miesięcy.

Maszyny rolnicze droższe o 7 proc.

Ekspert zaznacza też, że tempo i kierunki zmian cen poszczególnych grup środków produkcji były zróżnicowane. I zdarzało się, że część nakładów drożała, np. maszyny.

– W marcu 2024 r. nawozy mineralne potaniały przeciętnie o 27,5 proc., nośniki energii o 11,1 proc., a pestycydy o symboliczne 0,4 proc. Ceny maszyn rolniczych były natomiast wyższe niż rok wcześniej o 6,8 proc. – tłumaczy dr Zalewski i dodaje, że maszyny rolnicze pozostają najszybciej drożejącą grupą środków do produkcji dla rolnictwa.

Ceny kukurydzy, pszenicy i mleka ostro w dół

Natomiast ceny skupu runęły w dół, zwłaszcza w przypadku pszenicy o 34,6 proc., kukurydzy – o 39,1 proc. i mleka – o 7,9 proc. 

– Ceny skupu podstawowych produktów rolnych zmalały w ujęciu rocznym wg GUS średnio o 15,1 proc., w tym np. pszenica potaniała o 34,6 proc., kukurydza o 39,1 proc., drób o 20,2 proc., trzoda o 14,4 proc., a mleko o 7,9 proc. – wylicza dr Arkadiusz Zalewski.

Rolnicy wyprzedają za bezcen maszyny, żeby na rachunki było

Zła koniunktura w rolnictwie, zwłaszcza na rynku zbóż, nie sprzyja inwestycjom w środki produkcji dla rolnictwa. Brak opłacalności produkcji sprawia, że gospodarstwa się nie rozwijają. Rolnicy myślą bardziej o tym, jak związać koniec z końcem i z czego zapłacić ratę kredytu niż o kupnie jakiejś maszyny. 

– A z czego tu kupić siewnik czy ciągnik, jak na kredyty nie mamy? Opłacalności brak już drugi rok z rzędu. Następne żniwa też nie zapowiadają się dobrze. U nas we wsi niektórzy mają tak cienko, że wyprzedają za bezcen maszyny, żeby na rachunki było. Ukraina nas dobiła, a zanosi się, że import z tamtego kierunku zostanie z nami już na zawsze. Nikt nie myśli o tym, jak zapewnić rolnikowi opłacalne ceny skupu – żali się rolnik spod Częstochowy. 

Kryzys w rolnictwie

Rolnik musi sprzedać 3 razy więcej zboża, by kupić ciągnik. Skala kryzysu poraża!

oprac. Kamila Szałaj

Więcej na ten temat

CZYM SĄ DOTACJE UNIJNE?

W ramach PROW 2014-2020 będzie realizowanych łącznie 15 działań pomocowych a środki pieniężne będą głównie skierowane do sektora rolnego. Sektor ten jest bardzo istotny z punktu widzenia zrównoważonego rozwoju obszarów wiejskich i wymaga większego i odpowiednio ukształtowanego wsparcia.

Głównym celem pomocy finansowej w ramach przewidzianych instrumentów będzie rozwój gospodarstw rolnych (Modernizacja gospodarstw rolnych, Restrukturyzacja małych gospodarstw rolnych, Premie dla młodych rolników, Płatności dla rolników przekazujących małe gospodarstwa rolne). Premie dla młodych rolników, które zostały przewidziane w nowym PROW mają głownie na celu ułatwienie młodym osobom rozpoczęcie samodzielnego prowadzenia działalności rolniczej w przejmowanych przez nich gospodarstwach rolnych. Najważniejszymi założeniami dla młodych rolników chcących skorzystać z dodatkowej pomocy są: nie ukończenie 40 roku życia, posiadanie odpowiednich kwalifikacji zawodowych, lub zobowiązanie się do ich zdobycia w przeciągu 3 lat od otrzymania decyzji o pomocy, bycie posiadaczem minimum 1ha użytków rolnych przed dniem złożenia wniosku o przyznanie pomocy dla młodego rolnika.

Wszystkie szczegóły dotyczące warunków jakie musi spełnić rolnik by ubiegać się o wsparcie w ramach PROW na lata 2014 – 2020 mogą odnaleźć państwo na stronach AMIRR oraz Ministerstwa Rolnictwa.

CO DAJĄ DOTACJE ?

Obecny PROW jest podobny do znanego już z lat 2007- 2013, jednak została zmieniona jego konstrukcja. W aktualnej formie występuje mniej tzw. działań i pojawiła się możliwość jednoczesnego skorzystania z różnych „poddziałań”. Łącznie zostało stworzone 25 form wsparcia, w tym kontynuacja pomocy z lat poprzednich.  Warto zwrócić uwagę na zmodyfikowane wsparcie z bardzo popularnego działania „Modernizacja gospodarstw rolnych”. Obecnie wartość pomocy będzie uwarunkowana od rodzaju przewidzianych inwestycji. Na największe wsparcie mogą liczyć rolnicy stawiający na rozwój produkcji prosiąt (maksymalnie aż do 900 tys. zł). Na pozostałe inwestycje związane z produkcją zwierzęcą wsparcie wyniesie do 500 tys. zł. Wszystkie pozostałe przedsięwzięcia a także zakupy w gospodarstwie będą mogły otrzymać dofinansowanie w wysokości do 200 tys. zł.

Niezmiennie na mocne wsparcie będą mogli liczyć młodzi rolnicy, którzy oprócz większych dopłat bezpośrednich, mogą spodziewać się „premii” na start wynoszącej 100 tys. zł. Różnica w porównaniu do poprzednich programów polega na tym, że obecnie wypłata nastąpi  w dwóch etapach: pierwszy – 80 proc. Drugi po zrealizowaniu inwestycji i udokumentowaniu wydatków – 20 proc.

Całkowicie nowym rozwiązaniem ujętym w PROW 2014-2020 będzie premia udzielana na restrukturyzację małych gospodarstw. Gospodarstwa takie będą mogły ubiegać się o 60 tys. zł na inwestycje w poprawę swojej dochodowości. W momencie kiedy rentowność zostanie zwiększona będą mogły korzystać z innych form wsparcia z PROW. Natomiast jeżeli właściciel małego gospodarstwa zdecyduje się na jego sprzedanie, wówczas będzie mu przysługiwać rekompensata w wysokości 120 proc. dopłat, które otrzymywałby do 2020 r.

KTO MOŻE UZYSKAĆ DOPŁATĘ ?

Dla wszystkich.

O dotację unijną może się starać każdy rolnik. Wnioski w ramach tego programu można składać od pierwszej połowy 2016 roku. Większość programów nie jest uzależniona od wykształcenia i wieku osoby wnioskującej, nie mniej jednak szczególnie premiowane są pewne określone działania rolnicze mające na celu ogólnokrajową zmianę koniunktury w danym sektorze gospodarki rolnej.

Pieniądze dla hodowców.

W nowych programach dotacji unijnych szczególną uwagę skupiono na producentach prosiąt, mleka oraz bydła. To właśnie oni mogą teraz liczyć na większe dotacje, niż pozostałe gałęzie rolnictwa.

Promocja młodzieży.

W programie PROW 2014-2020 kontynuowane jest dofinansowanie młodych rolników z tytułu „Premia dla młodego rolnika”. Ta dotacja przeznaczona jest dla młodych osób, które w momencie składania wniosku lub poprzedzających ten dzień 12 miesiącach przejęły gospodarstwo i rozpoczęły działalność rolniczą.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *