Parlament Europejski zatwierdził zmiany w Zielonym Ładzie. Ugorowania nie będzie
W środę Parlament Europejski zatwierdził zmiany w Zielonym Ładzie, o które walczyli rolnicy i które 15 marca zaproponowała KE. Chodzi m.in. o ugorowanie, GAEC 6 i 7. Za uproszczeniami dla rolników zagłosowało 425 posłów, 130 było przeciw, a 33 się wstrzymało. Parlamentarzyści przyjęli projekt ustawy z poprawkami technicznymi zatwierdzony przez parlamentarną komisję rolnictwa 15 kwietnia 2024 r.
Teraz zmiany musi zatwierdzić Rada UE. Ale to formalność – belgijska prezydencja Rady poinformowała, że jeśli europosłowie zatwierdzą wniosek, Rada przyjmie ten sam tekst.
Po zatwierdzeniu przez Radę zmiany zostaną opublikowane w Dzienniku Urzędowym UE i natychmiast wejdą w życie.
– Rolnicy będą mogli stosować zmienioną warunkowość w odniesieniu do swoich wniosków o dopłaty bezpośrednie już w 2024 r. – informuje PE.
Jakie będą zmiany dla polskich rolników już od 2024 roku? Poniżej przedstawimy listę.
Ugorowanie będzie płatnym ekoschematem w 2024 roku
Przede wszystkim zniesione zostało ugorowanie. Rolnicy nie będą musieli odłogować swoich 4 proc. gruntów ani uprawiać na nich bobowatych, bo ministerstwo rolnictwa uruchamia dobrowolny ekoschemat Grunty wyłączone z produkcji (wprowadzenie ekoschematu dotyczącego utworzenia obszarów nieprodukcyjnych było warunkiem KE zniesienia obowiązku ugorowania).
– Ekoschemat „Grunty wyłączone z produkcji” zostanie wdrożony na lata 2024-2027. Płatności będą przyznawane za wyłączenie gruntów ornych z produkcji – do powierzchni nie większej niż 4 proc. powierzchni gruntów ornych w gospodarstwie. Szacowana stawka płatności wynosi ok. 563 zł/ha, tj. ok. 126,52 euro/ha – wyjaśnia ministerstwo.
GAEC 6: dodatkowy termin utrzymania okrywy glebowej
Zmianie ulega także wymóg GAEC 6. W przypadku upraw wcześniej zbieranych z pola, czyli zbóż rzepaku i rzepiku ministerstwo wprowadza obowiązek utrzymania okrywy glebowej w okresie od zbioru plonu głównego do 15 października i dopuszcza w tym okresie wykonanie zabiegów agrotechnicznych umożliwiających wysiew roślin ozimych lub międzyplonów. W przypadku pozostałych upraw termin utrzymania pokrywy glebowej obowiązuje od 1 listopada do 15 lutego następnego roku.
Z wymogów GAEC 6 wyłączone zostaną uprawy późno zbierane z pola, czyli okopowe, kukurydza na ziarno, warzywa, rośliny zielarskie, po których nie ma możliwości zastosowania działań ochronnych gleby, a także uprawy pod odsłonami.
GAEC 7: do wyboru dywersyfikacja, albo płodozmian
Z kolei w zakresie normy GAEC 7 rolnicy będą mieć wybór między zmianowaniem a dywersyfikacją. Rolnik sam zdecyduje, jak chce spełnić normę. W przypadku wyboru zmianowania na 40 proc. gruntów w ornych w gospodarstwie taka sama uprawa nie może być utrzymana rok do roku na tej samej działce. Ponadto usunięty zostanie wymóg, aby na wszystkich gruntach w gospodarstwie taka sama uprawa w plonie głównym była prowadzona nie dłużej niż 3 lata. Zasady zmianowania nie będą obowiązywać w przypadku uprawy kukurydzy nasiennej.
Natomiast w przypadku wyboru dywersyfikacji upraw dla gospodarstw o powierzchni od 10 do 30 ha wystarczy posiadać 2 uprawy, z tym że największa uprawa nie może stanowić więcej niż 75 proc. A powyżej 30 ha wystarczy posiadać 3 uprawy, z tym że największa uprawa nie może stanowić więcej niż 75 proc., a 2 uprawy główne więcej niż 95 proc.
Małe gospodarstwa nie będą kontrolowane
Poza tym gospodarstwa do 10 ha użytków rolnych nie będą podlegały kontroli i sankcjom związanym z realizacją norm GAEC. W praktyce oznacza to zwolnienie gospodarstw do 10 ha użytków rolnych z tych wymogów. W Polsce takich gospodarstw jest ok. 950 tysięcy.
Kamila Szałaj