Susza nie odpuszcza. Nadal niszczy plony. Gdzie najbardziej?

IUNG: susza rolnicza zmniejsza się

Instytut Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa opublikował raport, z którego wynika, że w ósmym okresie raportowania tj. od 1 czerwca do 31 lipca 2023 roku susza rolnicza wystąpiła w 15 województwachDeficyt wody dla roślin uprawnych zmniejszył się, ale niedobór wody występował w całym kraju. 

– W wyniku występujących warunków wilgotnościowych w ósmym okresie raportowania, stwierdzamy wystąpienie suszy rolniczej na terytorium Polski – poinformował prof. dr hab. Wiesław Oleszek, dyrektor IUNG.

Gdzie susza jest największa?

Średnia wartość Klimatycznego Bilansu Wodnego, na podstawie którego dokonywana jest ocena stanu zagrożenia suszą była ujemna, wynosiła -137 mm.  

Największy deficyt wody odnotowano we wschodniej części Pojezierza Wielkopolskiego, na Pojezierzu Chełmińsko-Dobrzyńskim oraz na Nizinie Wielkopolskiej od -210 do -239 mm. Duży niedobór wody notowano również w zachodniej i wschodniej części Pojezierza Pomorskiego, na pojezierzu Mazurskim, w zachodniej części Pojezierza Wielkopolskiego oraz w zachodniej części Niziny Mazowieckiej od -170 do -209 mm. Tylko nieco mniejszy deficyt wody notowano na południe i wschód od tego obszaru od -100 do -169 mm. Na pozostałym obszarze kraju niedobór wody wynosił od 0 do -100 mm..

W których uprawach susza jest największa?

W okresie od 1 czerwca do 31 lipca 2023 r. susza wystąpiła we wszystkich monitorowanych uprawach: zbóż jarych, zbóż ozimych, krzewów owocowych, truskawek, rzepaku i rzepiku, roślin strączkowych, kukurydzy na ziarno, kukurydzy na kiszonkę, drzew owocowych, tytoniu, warzyw gruntowych, chmielu, ziemniaka i buraka cukrowego.

Susza najbardziej dotknęła uprawy kukurydzy na ziarno, w 15 województwach w 1515 gminach (61,16  proc. gmin Polski) na obszarze 23,35 proc. gruntów ornych kraju.

Kukurydza na ziarno – zasięg suszy

FOTO: IUNG

Suszę odnotowano również w uprawach kukurydzy na kiszonkę – w 15 województwach, w 1515 gminach (61,16 proc. gmin Polski) na obszarze 23,35 proc. gruntów ornych kraju.

Kukurydza na kiszonkę – zasięg suszy

FOTO: IUNG

Również w uprawach krzewów owocowych w 15 województwach wystąpiła susza. IUNG stwierdził ją w 1285 gminach (51,88 proc. gmin Polski) na obszarze 22,74 proc. gruntów ornych kraju.

Krzewy owocowe – zasięg suszy

FOTO: IUNG

Ucierpiały również rośliny strączkowe. Suszę w tych uprawach notowano we wszystkich województwach w 1166 gminach (47,07 proc. gmin Polski) na obszarze 18,56 proc. gruntów ornych kraju.

Rośliny strączkowe susza

FOTO: IUNG

Suszę rolniczą odnotowano także w uprawach warzyw gruntowych w 13 województwach w 736 gminach (29,71 proc. gmin Polski) na obszarze 8,93 proc. gruntów ornych kraju.

Warzywa gruntowe – zasięg suszy

FOTO: IUNG

Susza dotknęła także zboża jare. Zagraża tym roślinom w 674 gminach (27,21 proc. gmin Polski) położonych w 12 województwach kraju. Niedobory wody w tej uprawie wystąpiły na obszarze 7,52 proc. gruntów ornych.

Zboża jare – zasięg suszy

FOTO: IUNG

Niewiele mniejszy zasięg, ale też dotkliwy miała susza w przypadku tytoniu. W tych uprawach notowano ją w 12 województwach w 674 gminach (27,21 proc. gmin Polski) na obszarze 9,83 proc. gruntów ornych kraju. 

Tytoń – zasięg suszy

FOTO: IUNG

Suszę odnotowano również w uprawach zbóż ozimych. Wystąpiła w 9 województwach, w 413 gminach (16,67 proc. gmin Polski), na obszarze 2,62 proc. gruntów ornych kraju.

Zboża ozime – zasięg suszy

FOTO: IUNG

Susza pojawiła się także w uprawach:

  • truskawek (w 426 gminach, czyli 17,2 proc. gmin Polski, na obszarze 3,24 proc. gruntów ornych kraju)
  • chmielu (w 413 gminach, czyli 16,67 proc. gmin Polski, na obszarze 2,88 proc. gruntów ornych kraju) 
  • drzew owocowych (w 292 gminach, czyli 11,79 proc. gmin Polski, na obszarze 1,52 proc. gruntów ornych kraju)
  • ziemniaka (w 391 gminach, czyli 15,79 proc. gmin Polski, na obszarze 2,55 proc. gruntów ornych kraju) 
  • buraka cukrowego (w 58 gminach, czyli 2,34 proc. gmin Polski, na obszarze 0,32 proc. gruntów ornych kraju). 

Więcej na ten temat

CZYM SĄ DOTACJE UNIJNE?

W ramach PROW 2014-2020 będzie realizowanych łącznie 15 działań pomocowych a środki pieniężne będą głównie skierowane do sektora rolnego. Sektor ten jest bardzo istotny z punktu widzenia zrównoważonego rozwoju obszarów wiejskich i wymaga większego i odpowiednio ukształtowanego wsparcia.

Głównym celem pomocy finansowej w ramach przewidzianych instrumentów będzie rozwój gospodarstw rolnych (Modernizacja gospodarstw rolnych, Restrukturyzacja małych gospodarstw rolnych, Premie dla młodych rolników, Płatności dla rolników przekazujących małe gospodarstwa rolne). Premie dla młodych rolników, które zostały przewidziane w nowym PROW mają głownie na celu ułatwienie młodym osobom rozpoczęcie samodzielnego prowadzenia działalności rolniczej w przejmowanych przez nich gospodarstwach rolnych. Najważniejszymi założeniami dla młodych rolników chcących skorzystać z dodatkowej pomocy są: nie ukończenie 40 roku życia, posiadanie odpowiednich kwalifikacji zawodowych, lub zobowiązanie się do ich zdobycia w przeciągu 3 lat od otrzymania decyzji o pomocy, bycie posiadaczem minimum 1ha użytków rolnych przed dniem złożenia wniosku o przyznanie pomocy dla młodego rolnika.

Wszystkie szczegóły dotyczące warunków jakie musi spełnić rolnik by ubiegać się o wsparcie w ramach PROW na lata 2014 – 2020 mogą odnaleźć państwo na stronach AMIRR oraz Ministerstwa Rolnictwa.

CO DAJĄ DOTACJE ?

Obecny PROW jest podobny do znanego już z lat 2007- 2013, jednak została zmieniona jego konstrukcja. W aktualnej formie występuje mniej tzw. działań i pojawiła się możliwość jednoczesnego skorzystania z różnych „poddziałań”. Łącznie zostało stworzone 25 form wsparcia, w tym kontynuacja pomocy z lat poprzednich.  Warto zwrócić uwagę na zmodyfikowane wsparcie z bardzo popularnego działania „Modernizacja gospodarstw rolnych”. Obecnie wartość pomocy będzie uwarunkowana od rodzaju przewidzianych inwestycji. Na największe wsparcie mogą liczyć rolnicy stawiający na rozwój produkcji prosiąt (maksymalnie aż do 900 tys. zł). Na pozostałe inwestycje związane z produkcją zwierzęcą wsparcie wyniesie do 500 tys. zł. Wszystkie pozostałe przedsięwzięcia a także zakupy w gospodarstwie będą mogły otrzymać dofinansowanie w wysokości do 200 tys. zł.

Niezmiennie na mocne wsparcie będą mogli liczyć młodzi rolnicy, którzy oprócz większych dopłat bezpośrednich, mogą spodziewać się „premii” na start wynoszącej 100 tys. zł. Różnica w porównaniu do poprzednich programów polega na tym, że obecnie wypłata nastąpi  w dwóch etapach: pierwszy – 80 proc. Drugi po zrealizowaniu inwestycji i udokumentowaniu wydatków – 20 proc.

Całkowicie nowym rozwiązaniem ujętym w PROW 2014-2020 będzie premia udzielana na restrukturyzację małych gospodarstw. Gospodarstwa takie będą mogły ubiegać się o 60 tys. zł na inwestycje w poprawę swojej dochodowości. W momencie kiedy rentowność zostanie zwiększona będą mogły korzystać z innych form wsparcia z PROW. Natomiast jeżeli właściciel małego gospodarstwa zdecyduje się na jego sprzedanie, wówczas będzie mu przysługiwać rekompensata w wysokości 120 proc. dopłat, które otrzymywałby do 2020 r.

KTO MOŻE UZYSKAĆ DOPŁATĘ ?

Dla wszystkich.

O dotację unijną może się starać każdy rolnik. Wnioski w ramach tego programu można składać od pierwszej połowy 2016 roku. Większość programów nie jest uzależniona od wykształcenia i wieku osoby wnioskującej, nie mniej jednak szczególnie premiowane są pewne określone działania rolnicze mające na celu ogólnokrajową zmianę koniunktury w danym sektorze gospodarki rolnej.

Pieniądze dla hodowców.

W nowych programach dotacji unijnych szczególną uwagę skupiono na producentach prosiąt, mleka oraz bydła. To właśnie oni mogą teraz liczyć na większe dotacje, niż pozostałe gałęzie rolnictwa.

Promocja młodzieży.

W programie PROW 2014-2020 kontynuowane jest dofinansowanie młodych rolników z tytułu „Premia dla młodego rolnika”. Ta dotacja przeznaczona jest dla młodych osób, które w momencie składania wniosku lub poprzedzających ten dzień 12 miesiącach przejęły gospodarstwo i rozpoczęły działalność rolniczą.

Podobne

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *