Rolnicy dokładają do produkcji zbóż i rzepaku. Nawet 2,5 tys. zł w plecy na hektarze

Polski rząd wreszcie zareagował na apele rolników

29 marca 2023 r. podczas obrad, w których uczestniczyli przedstawiciele rolników i członkowie Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi, doszło do pierwszych ustaleń mających na celu opróżnienie polskich magazynów z nadmiaru ukraińskiego zboża przed nadchodzącymi żniwami. W tej sprawie ustalono 11 punktów, które są konieczne do zrealizowania, by obecna sytuacja w polskim rolnictwie uległa poprawie, a rolnicy nie zbankrutowali, czyli:

  • Rząd RP wystąpi do Komisji Europejskiej o przywrócenie ceł na zboże z Ukrainy.
  • Wzmocnione zostają kontrole na granicy. Do czasu otrzymania wyniku badania transport zostaje wstrzymany.
  • 600 mln złotych z budżetu krajowego trafi do producentów pszenicy i kukurydzy.
  • Dodatkowe 520 mln złotych z rezerwy kryzysowej trafi do rolników. Będą uwzględnione pozostałe gatunki zbóż i rzepaku.
  • Będą dopłaty do transportu dla rolników i podmiotów zajmujących się obrotem zbóż w wysokości 100, 150, 200 zł do tony pszenicy lub kukurydzy w zależności od odległości od portów bałtyckich. Rząd RP wystąpi do Komisji Europejskiej o zgodę na udzielenie pomocy.
  • Magazyny będą opróżnione przed żniwami poprzez zwiększenie eksportu m.in. na cele humanitarne do krajów Afryki. Proces skupu rozpocznie się najpóźniej 12 kwietnia 2023 r.
  • Budowa silosów i magazynów będzie mogła odbywać się bez pozwoleń na budowę.
  • Będą dopłaty do budowy silosów zbożowych.
  • Będą preferencyjne kredyty płynnościowe dla rolników z oprocentowaniem w wysokości 2 proc. Akcja kredytowa to 10 mld złotych.
  • Będą pożyczki płynnościowe z KOWR dla podmiotów skupowych.
  • Do końca maja 2023 r. nastąpi nowelizacja ustawy o biopaliwach.

Ile rolnicy dołożyli do zboża w kwietniu 2023 r.?

Wyniki analizy przeprowadzonej przez WIR są dramatyczne. Cena za tonę każdego zboża, poza pszenicą konsumpcyjną oraz rzepakiem, spadła poniżej 1000 zł. W wyniku niskich cen oferowanych przez skupy za ziarno polscy rolnicy tracą na produkcji. Zdecydowana przewaga kosztów nad przychodami jest prostą drogą do bankructwa. W kwietniu 2023 r. rolnikom proponowano następujące, średnie ceny za zboża:

  • pszenica konsumpcyjna – 1020,41 zł/t,
  • pszenica paszowa – 950,96 zł/t,
  • żyto – 765,67 zł/t,
  • jęczmień paszowy – 856,74 zł/t,
  • pszenżyto – 856,47 zł/t,
  • owies – 859,17 zł/t,
  • kukurydza – ziarno – 934,23 zł/t,
  • rzepak – 2046,09 zł/t.

Drastyczny spadek cen zbóż rok do roku

Rok 2022 w porównaniu z rokiem 2023 był bardzo dobry dla polskich rolników zajmujących się produkcją roślinną. Ówczesne ceny zbóż wynosiły niemalże dwa razy więcej niż obecnie. Kwota wypłacana za tonę każdego ziarna przekraczała 1000 zł. Rolnicy nie mogli narzekać na brak zysków, ponieważ produkcja roślinna była opłacalna. Wraz z upływem czasu i zintensyfikowaniem transportów ziarna z Ukrainy, sytuacja na rynku zbóż ulegała pogorszeniu. Obecnie rolnicy załamują ręce, a różnice w cenach rok do roku są kolosalne, gdyż w 2022 r. były następujące:

  • pszenica konsumpcyjna – 1570,74 zł/t (obecnie mniej o 550,30 zł/t),
  • pszenica paszowa – 1517,19 zł/t (obecnie mniej o 566,23 zł/t),
  • żyto – 1237,93 zł/t (obecnie mniej o 472,26 zł/t),
  • jęczmień paszowy – 1283,69 zł/t (obecnie mniej o 426,95 zł/t),
  • pszenżyto – 1343,85 zł/t (obecnie mniej o 487,38 zł/t),
  • owies – 1009,71 zł/t (obecnie mniej o 150,54 zł/t),
  • kukurydza – ziarno – 1540,48 zł/t (obecnie mniej o 606,25 zł/t),
  • rzepak – 4284,09 zł/t (obecnie mniej o 2 238 zł).

Czy możliwe jest przywrócenie opłaty celnej na zboża, która wcześniej nie istniała?

Pomimo tego, że rolnicy domagają się przywrócenia opłaty celnej na zboża, a nowy minister rolnictwa obiecuje, iż będzie walczył o ich wprowadzenie, to może to nigdy nie nastąpić. Faktem jest, że przed wybuchem wojny z Ukrainą ceł na kukurydze i rzepak nie było, ponieważ zostały zniesione na mocy porozumienia z roku 2016, a obecnie tych zbóż wjeżdża do kraju najwięcej. Aktualnie możliwe jest jedynie przywrócenie cła na pszenicę, które wcześniej istniało i opłata celna wynosiła wtedy po przekroczeniu kontyngentu 1 mln 95 EUR/tonę, ale ta operacja może trwać nawet pół roku. Przywrócenie cła na zboża z Ukrainy to dobre hasło, ale nie pomoże polskim rolnikom.

oprac. Justyna Czupryniak

źródło: WIR

fot. envatoelements

Więcej na ten temat

CZYM SĄ DOTACJE UNIJNE?

W ramach PROW 2014-2020 będzie realizowanych łącznie 15 działań pomocowych a środki pieniężne będą głównie skierowane do sektora rolnego. Sektor ten jest bardzo istotny z punktu widzenia zrównoważonego rozwoju obszarów wiejskich i wymaga większego i odpowiednio ukształtowanego wsparcia.

Głównym celem pomocy finansowej w ramach przewidzianych instrumentów będzie rozwój gospodarstw rolnych (Modernizacja gospodarstw rolnych, Restrukturyzacja małych gospodarstw rolnych, Premie dla młodych rolników, Płatności dla rolników przekazujących małe gospodarstwa rolne). Premie dla młodych rolników, które zostały przewidziane w nowym PROW mają głownie na celu ułatwienie młodym osobom rozpoczęcie samodzielnego prowadzenia działalności rolniczej w przejmowanych przez nich gospodarstwach rolnych. Najważniejszymi założeniami dla młodych rolników chcących skorzystać z dodatkowej pomocy są: nie ukończenie 40 roku życia, posiadanie odpowiednich kwalifikacji zawodowych, lub zobowiązanie się do ich zdobycia w przeciągu 3 lat od otrzymania decyzji o pomocy, bycie posiadaczem minimum 1ha użytków rolnych przed dniem złożenia wniosku o przyznanie pomocy dla młodego rolnika.

Wszystkie szczegóły dotyczące warunków jakie musi spełnić rolnik by ubiegać się o wsparcie w ramach PROW na lata 2014 – 2020 mogą odnaleźć państwo na stronach AMIRR oraz Ministerstwa Rolnictwa.

CO DAJĄ DOTACJE ?

Obecny PROW jest podobny do znanego już z lat 2007- 2013, jednak została zmieniona jego konstrukcja. W aktualnej formie występuje mniej tzw. działań i pojawiła się możliwość jednoczesnego skorzystania z różnych „poddziałań”. Łącznie zostało stworzone 25 form wsparcia, w tym kontynuacja pomocy z lat poprzednich.  Warto zwrócić uwagę na zmodyfikowane wsparcie z bardzo popularnego działania „Modernizacja gospodarstw rolnych”. Obecnie wartość pomocy będzie uwarunkowana od rodzaju przewidzianych inwestycji. Na największe wsparcie mogą liczyć rolnicy stawiający na rozwój produkcji prosiąt (maksymalnie aż do 900 tys. zł). Na pozostałe inwestycje związane z produkcją zwierzęcą wsparcie wyniesie do 500 tys. zł. Wszystkie pozostałe przedsięwzięcia a także zakupy w gospodarstwie będą mogły otrzymać dofinansowanie w wysokości do 200 tys. zł.

Niezmiennie na mocne wsparcie będą mogli liczyć młodzi rolnicy, którzy oprócz większych dopłat bezpośrednich, mogą spodziewać się „premii” na start wynoszącej 100 tys. zł. Różnica w porównaniu do poprzednich programów polega na tym, że obecnie wypłata nastąpi  w dwóch etapach: pierwszy – 80 proc. Drugi po zrealizowaniu inwestycji i udokumentowaniu wydatków – 20 proc.

Całkowicie nowym rozwiązaniem ujętym w PROW 2014-2020 będzie premia udzielana na restrukturyzację małych gospodarstw. Gospodarstwa takie będą mogły ubiegać się o 60 tys. zł na inwestycje w poprawę swojej dochodowości. W momencie kiedy rentowność zostanie zwiększona będą mogły korzystać z innych form wsparcia z PROW. Natomiast jeżeli właściciel małego gospodarstwa zdecyduje się na jego sprzedanie, wówczas będzie mu przysługiwać rekompensata w wysokości 120 proc. dopłat, które otrzymywałby do 2020 r.

KTO MOŻE UZYSKAĆ DOPŁATĘ ?

Dla wszystkich.

O dotację unijną może się starać każdy rolnik. Wnioski w ramach tego programu można składać od pierwszej połowy 2016 roku. Większość programów nie jest uzależniona od wykształcenia i wieku osoby wnioskującej, nie mniej jednak szczególnie premiowane są pewne określone działania rolnicze mające na celu ogólnokrajową zmianę koniunktury w danym sektorze gospodarki rolnej.

Pieniądze dla hodowców.

W nowych programach dotacji unijnych szczególną uwagę skupiono na producentach prosiąt, mleka oraz bydła. To właśnie oni mogą teraz liczyć na większe dotacje, niż pozostałe gałęzie rolnictwa.

Promocja młodzieży.

W programie PROW 2014-2020 kontynuowane jest dofinansowanie młodych rolników z tytułu „Premia dla młodego rolnika”. Ta dotacja przeznaczona jest dla młodych osób, które w momencie składania wniosku lub poprzedzających ten dzień 12 miesiącach przejęły gospodarstwo i rozpoczęły działalność rolniczą.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *