Mleko tanieje, masło drożeje – jakie prognozy dla rynku mleka?
Jest to istotna informacja, ponieważ ceny mleka stanowią podstawowy wyznacznik rentowności dla europejskich producentów mleczarskich.
Należy zauważyć, że spadek cen mleka następuje po wcześniejszym okresie wzrostu, kiedy to w czwartym kwartale 2024 roku ceny mleka wzrosły średnio o 15,3% w porównaniu z analogicznym okresem roku poprzedniego. Wzrosty te były szczególnie zauważalne w Irlandii (43,7%), na Litwie (33,2%), w Belgii (30,8%) oraz w Szwecji (30,3%). Może to sugerować, że obecny spadek cen mleka jest korektą po wcześniejszych dynamicznych wzrostach.
Podczas gdy ceny mleka spadły, ceny masła odnotowały znaczny wzrost. W styczniu 2025 roku średnia cena masła wzrosła do 7280 euro za tonę, co oznacza 9-procentowy wzrost w stosunku do poprzedniego miesiąca. Wzrost ten można przypisać kilku czynnikom, w tym zmianom w popycie i podaży na rynku tłuszczów mlecznych.
Jednym z głównych czynników wzrostu cen masła jest rosnące zapotrzebowanie na produkty o wysokiej zawartości tłuszczu mlecznego, zarówno na rynku krajowym, jak i międzynarodowym. Konsumenci coraz częściej wybierają pełnotłuste produkty mleczne, co zwiększa zapotrzebowanie na masło i inne produkty tłuszczowe. Dodatkowo eksport masła z Unii Europejskiej pozostaje na stabilnym poziomie, co ogranicza dostępność surowca na rynku wewnętrznym.
Czytaj więcej: Ceny mleka w ciągu ostatnich 15 lat: ile kosztowało mleko w 2010 roku? Kiedy padł rekord?
Koszty produkcji w górę. Czy czekają nas podwyżki nabiału?
Oprócz zmian cen mleka i masła istotnym aspektem funkcjonowania sektora mleczarskiego są koszty produkcji. Dane Eurostatu wskazują, że ceny produkcji rolnej w czwartym kwartale 2024 roku wzrosły o 2,2%, co oznacza pierwszy wzrost od początku 2023 roku. Jest to sygnał, że po okresie stabilizacji, koszty w rolnictwie ponownie zaczynają rosnąć, co może wpłynąć na ceny detaliczne produktów mlecznych. Jednak koszty nakładów, w tym energii i nawozów, spadły o 2,7% w tym samym okresie. Spadek cen energii oraz surowców rolniczych może stanowić pozytywny sygnał dla producentów, umożliwiając im częściowe złagodzenie skutków rosnących kosztów pracy i logistyki.
Koszty rosną, ale energia tanieje. Czy to uratuje producentów?
Obecne zmiany w sektorze mleczarskim sugerują, że rok 2025 może być okresem dalszej reorganizacji rynku. Z jednej strony rolnicy muszą mierzyć się z wahaniami cen mleka, które bezpośrednio wpływają na ich dochody i stabilność finansową. Z drugiej strony, wzrost cen masła wskazuje na silne zapotrzebowanie na tłuszcze mleczne, co może skłonić producentów do dostosowania struktury produkcji w celu maksymalizacji zysków.
Prognozy na kolejne miesiące wskazują na możliwe dalsze zmiany cen mleka, w zależności od warunków pogodowych, globalnej sytuacji ekonomicznej oraz popytu na produkty mleczne w krajach trzecich. Wzrost eksportu unijnego nabiału może również wpłynąć na dalsze kształtowanie się cen, zwłaszcza jeśli popyt na rynkach międzynarodowych pozostanie wysoki.
Chociaż przeciętne koszty produkcji rolnej w UE zaczynają rosnąć, spadek cen energii i nawozów może złagodzić presję kosztową na rolników. W nadchodzących miesiącach kluczowe będzie monitorowanie trendów rynkowych oraz reakcji producentów na zmieniające się warunki gospodarcze. Stabilność sektora mleczarskiego w 2025 roku będzie zależała od wielu czynników, w tym polityki rolnej UE, sytuacji makroekonomicznej oraz globalnego popytu na produkty mleczne.
Jarosław Malczewski