Najnowsze dane Głównego Urzędu Statystycznego dotyczące badania koniunktury w gospodarstwach rolnych w 2 półroczu 2024 roku pokazały, że dobrze nie było i nadal nie jest. Rolnicy negatywnie ocenili nie tylko grudzień, ale i pesymistycznie wyrokowali na temat pierwszego półrocza 2025 roku. Nastroje są niskie.
Opłacalność produkcji rolniczej w grudniu 2024 r. – ocena negatywna
W przypadku opłacalności produkcji rolniczej w grudniu 2024 r. przeważały wśród rolników negatywne opinie. Podobnie zresztą jak przez ostatnie 5 lat. Największe niezadowolenie zaobserwowano wśród użytkowników gospodarstw z produkcją roślinną. Dokładniej, to rolnicy zajmujący się uprawą zbóż i użytków zielonych najczęściej wyrażali pesymistyczne oceny odnośnie opłacalności produkcji rolniczej. Na dowód tego aż 34,2% uprawiających zboże uznało, że produkcja rolnicza nie jest opłacalna.
Co do producentów zwierząt, to w kwestii opłacalności produkcji rolniczej w grudniu, wykazali się większym optymizmem. Pozytywna ocena opłacalności w rolnictwie przeważała u nich nad negatywną. Wśród nich najkorzystniejsze oceny padały od zajmujących się chowem brojlerów i drobiu nieśnego. Natomiast hodowcy trzody chlewnej i chowu koni ocenili opłacalność produkcji najbardziej negatywnie i dużo gorzej niż jeszcze rok wcześniej.
Natomiast biorąc pod uwagę wielkość gospodarstw, to większość rolników uznała, że produkcja rolnicza w grudniu 2024 r. była nieopłacalna. Najbardziej negatywne opinie pochodziły od gospodarstw o powierzchni użytków rolnych od 5 do 10 ha. Tylko użytkownicy gospodarstw o powierzchni do 1 ha wyrazili więcej pozytywnych ocen opłacalności rolniczej niż negatywnych.
Popyt na produkty wytwarzane w produkcji rolniczej w grudniu 2024 r. – nieco mniej pesymizmu
Grudzień 2024 roku rolnicy ocenili pod względem popytu na produkty rolne wytwarzane w ich gospodarstwach mniej pesymistycznie. Najbardziej niekorzystnie wyrazili się specjalizujący w produkcji roślinnej, a wśród nich największym pesymizmem odznaczali się rolnicy uprawiający rzepak i rzepik oraz rośliny przemysłowe.
40,6% rolników prowadzących uprawy rzepaku i rzepiku uznało, że popyt na produkty wytwarzane w ich gospodarstwach rolnych jest poniżej oczekiwań, a 0,7%, że jest powyżej oczekiwań. Pozostali ocenili, że jest zgodny z oczekiwaniami.
A jakie nastroje wśród producentów zwierząt? Otóż wyrazili oni najmniej negatywne opinie dotyczące popytu na wytwarzane produkty rolne. Najgorsze oceny wśród tej specjalizacji należały do rolników zajmujących się chowem koni i chowem trzody chlewnej.
Natomiast pod względem wielkości gospodarstw rolnych negatywnie popyt na wytwarzane przez rolników produkty rolne w grudniu 2024 r. oceniło większość badanych. Zwłaszcza użytkownicy gospodarstw o powierzchni użytków rolnych od 10 do 15 ha.
Prognozy sytuacji gospodarstw rolnych w I półroczu 2025 roku – niekorzystne
W przypadku opłacalności produkcji rolniczej prognozy rolników w 1 półroczu 2025 r. są niekorzystne. Najbardziej negatywne oceny należały do użytkowników gospodarstw wielokierunkowych. Natomiast najmniej negatywne do użytkowników gospodarstw ukierunkowanych na produkcję roślinną.
Produkcja roślinna – najbardziej negatywnie prognozowali opłacalność produkcji rolniczej w 1 półroczu 2025 r. użytkownicy gospodarstw rolnych specjalizujący się w prowadzeniu upraw rzepaku i rzepiku oraz zbóż.
Produkcja zwierzęca – najbardziej pesymistyczne opinie na temat opłacalności produkcji w najbliższych sześciu miesiącach wyrazili hodowcy trzody chlewnej i koni.
Idąc dalej, najgorzej ocena pierwszych 6 miesięcy 2025 roku wyglądała u użytkowników gospodarstw o powierzchni użytków rolnych od 15 do 20 ha.
57,8% rolników zajmujących się chowem trzody chlewnej uznało, że opłacalność produkcji rolniczej w najbliższym półroczu pogorszy się, a 3,5%, że się poprawi. Pozostali odpowiedzieli, że pozostanie bez zmian.
Popyt na produkty wytwarzane w produkcji rolniczej w I półroczu 2025 roku – na niezmienionym poziomie?
Zdecydowana większość użytkowników gospodarstw rolnych uznała, że popyt w 1 półroczu 2025 r. pozostanie na niezmienionym poziomie. Najgorsze oceny należały do gospodarstw wielokierunkowych. Niezadowolenie wykazali między innymi rolnicy uprawiający buraki cukrowe, zboża.
Wśród producentów specjalizujących się w produkcji zwierzęcej – najwięcej negatywnych opinii należało do zajmujących się chowem trzody chlewnej i chowem koni. Zaś najmniej pesymistyczne – do zajmujących się chowem drobiu nieśnego.
Bez względu na wielkość gospodarstw rolnych, większość ankietowanych rolników w Polsce prognozuje zmniejszenie popytu na wytwarzane przez nich produkty rolne w pierwszej połowie 2025 r. Zwłaszcza uważają tak użytkownicy gospodarstw o powierzchni użytków rolnych od 1 do 2 ha.
Agnieszka Sawicka