Jest wiele zagrożeń rolnictwa, ale rolnicy mają potencjał

Zagrożenia dla polskiego rolnictwa

Diagnozując sytuację Leszek Cebulski uważa, że w ostatnich latach ogromne szkody poczyniła pandemia Covid-19. Istotna jest też wojna rosyjsko-ukraińska i jej reperkusje, choćby ceny gazu i nawozów. W ostatnim czasie dla rolnego biznesu znaczenie miał też eksport ukraiński, czy też kwestia Zielonego Ładu i Mercosur.

Ogromny potencjał Mercosur

– Brazylia zamieszkana przez ok. 217 mln ludzi, to ogromne państwo z bardzo dobrze rozwijającym się rolnictwem.

Cztery kraje o najsilniejszym rolnictwie w Ameryce Południowej to: Brazylia, Argentyna, Chile i Kolumbia, a liczącymi się są: Peru, Paragwaj, Urugwaj, Boliwia. Te kraje są członkami lub są stowarzyszone w silnej organizacji gospodarczej Mercosur. Amerykę południową zamieszkuje ok. 420 mln ludzi. Ogromnym i dominującym producentem żywności jest oczywiście Brazylia. To drugi producent wołowiny na świecie, trzeci producent mleka. To największy na świecie eksporter wołowiny, soi, kurczaków i trzciny cukrowej.

Mercosur to zdecydowanie ważny rynek zbytu dla państw UE. UE oczywiście przede wszystkim interesuje dostarczanie na tamten rynek samochodów, chemikaliów, farmaceutyków. Mercosur to dominujący producent soi, olbrzymi producent kukurydzy i cukru. A jeżeli chodzi o kukurydzę, to mieliśmy niedawno problem z 50 mln ton eksportowanymi z Ukrainy na cały świat, a w części do UE i Polski. Zaś państwa Mercosuru to jest eksport 100 mln ton kukurydzy, a więc dwa razy więcej niż z Ukrainy – analizuje Leszek Cebulski.

Jak mówił prelegent, umowa Mercosur przewiduje bezcłowy eksport do UE sporych ilości wołowiny, wieprzowiny i drobiu. W umowie jest zapisane, iż będzie to około 180 tys. t drobiu, w sytuacji, gdy Polska produkuje ponad 1,5 mln t, a eksportuje ponad milion ton.

To są ilości, które nie powalają nas dzisiaj, ale ja nie chcę bagatelizować sprawy, bo ta umowa mówi o pięciu latach. Prawdopodobnie w następnym etapie te ilości mogą się bardzo mocno zmieniać i wtedy możemy mieć problem – podkreśla Leszek Cebulski. I dodaje: – Cukier – kontyngent 180 tys. ton – produkowany z trzciny, jest bardzo tani, ale z tego co pamiętam to Polska produkuje 2–2, 5 mln ton, więc także to nie są jakieś ilości na dziś wielkie.

Mamy potencjał i technologie, by rozwijać polskie rolnictwo

Zdaniem praktyka zajmującego się handlem na rynku rolnym żyjemy w części świata, która generalnie ma dobre warunki przyrodniczo-klimatyczne dla rolnictwa.

– One nie są może jakieś doskonałe, bo nie mamy dwa razy w roku plonów, nie mamy jakiś szczególnych warunków, ale trzeba powiedzieć, iż są to przyzwoite warunki dla rolnictwa. Jasne, że są różne anomalie pogodowe. Mamy też duży rynek wewnętrzny. Polska jest co najmniej średnim państwem z 38 milionami ludzi. Jesteśmy w takiej organizacji jak UE i mamy dostęp do rynku 450 mln ludzi łatwiejszy niż kiedykolwiek w historii – uważa Cebulski.

Tutaj jednak widzi kolejną szansę dla rolnictwa w postaci wsparcia unijnego oraz państwowego i rosnącego też cały czas popytu na żywność.

KRUS

O ile wzrośnie emerytura i renta rolnika? KRUS podaje STAWKI od marca 2025

Żyjemy w północnej części świata, bogatszej, którą stać na żywność wysokiej jakości. Mamy dobrą infrastrukturę techniczną, logistyczną, a szansą dla naszego rolnictwa są również nowe technologie – wskazuje Cebulski. I dodaje: Technologie dostępne na świecie najszybciej wchodzą u nas. Każdy z nas może sobie przypomnieć, gdzie był 35 lat temu, co się wydarzyło w tym czasie, bo w ferworze codziennej pracy brakuje czasu na refleksję. To co nas charakteryzuje, to praca i działanie. Nieustannie wdrażamy nowe technologie, produkty, rozwiązania, nowe finansowanie.

Słabe strony polskiego rolnictwa?

Cebulski nie zapomina również o słabych stronach polskiego rolnictwa. Jedną z nich jest promocja na rynkach zewnętrznych.

– Nasza żywność na innych rynkach broni się przede wszystkim jakością i ceną. A to jest zbyt proste. Nie możemy zdobywać zewnętrznych rynków tylko za pomocą ceny, na szczęście mamy też zdecydowanie dobrą jakość – objaśnia Cebulski. – Na pewno rosną również koszty w Polsce i UE, w kraju mamy najdroższą energię w całej Europie. Będzie to nas ewidentnie limitować w cenach przyszłych naszych towarów nie tylko rolniczych. I będziemy prawdopodobnie produkować drożej niż inni.

Dostrzega też inne globalne problemy, czyli wyzwania klimatyczno-przyrodnicze, choćby susze, powodzie czy inne anomalie.

– Pamiętamy przecież jak w ostatnim roku wiele upraw uszkodziły nam wiosenne mrozy – przypomina Cebulski.

I wskazuje na następny czynnik stwarzający problemy – ekologiczny i związanym z nim żywieniowy.

Problem może stanowić sam sposób odżywiania się. 30% młodzieży niemieckiej do 16. roku życia jest weganami. To zagraża rozwojowi produkcji mięsa – mówi Leszek Cebulski.

To wszystko może pomnożyć jeszcze konkurencja, czyli napływ tańszych towarów, choćby z Ukrainy. A tańsze towary będą na pewno wywierać wpływ na rynek i co do tego nie ma wątpliwości.

Wpływ na rolnictwo mają i będą mieć także przepisy, dyrektywy unijne, bo UE jest strasznie zbiurokratyzowana – podkreśla Leszek Cebulski.

Artur Kowalczyk

fot. A. Kowalczyk

Więcej na ten temat

CZYM SĄ DOTACJE UNIJNE?

W ramach PROW 2014-2020 będzie realizowanych łącznie 15 działań pomocowych a środki pieniężne będą głównie skierowane do sektora rolnego. Sektor ten jest bardzo istotny z punktu widzenia zrównoważonego rozwoju obszarów wiejskich i wymaga większego i odpowiednio ukształtowanego wsparcia.

Głównym celem pomocy finansowej w ramach przewidzianych instrumentów będzie rozwój gospodarstw rolnych (Modernizacja gospodarstw rolnych, Restrukturyzacja małych gospodarstw rolnych, Premie dla młodych rolników, Płatności dla rolników przekazujących małe gospodarstwa rolne). Premie dla młodych rolników, które zostały przewidziane w nowym PROW mają głownie na celu ułatwienie młodym osobom rozpoczęcie samodzielnego prowadzenia działalności rolniczej w przejmowanych przez nich gospodarstwach rolnych. Najważniejszymi założeniami dla młodych rolników chcących skorzystać z dodatkowej pomocy są: nie ukończenie 40 roku życia, posiadanie odpowiednich kwalifikacji zawodowych, lub zobowiązanie się do ich zdobycia w przeciągu 3 lat od otrzymania decyzji o pomocy, bycie posiadaczem minimum 1ha użytków rolnych przed dniem złożenia wniosku o przyznanie pomocy dla młodego rolnika.

Wszystkie szczegóły dotyczące warunków jakie musi spełnić rolnik by ubiegać się o wsparcie w ramach PROW na lata 2014 – 2020 mogą odnaleźć państwo na stronach AMIRR oraz Ministerstwa Rolnictwa.

CO DAJĄ DOTACJE ?

Obecny PROW jest podobny do znanego już z lat 2007- 2013, jednak została zmieniona jego konstrukcja. W aktualnej formie występuje mniej tzw. działań i pojawiła się możliwość jednoczesnego skorzystania z różnych „poddziałań”. Łącznie zostało stworzone 25 form wsparcia, w tym kontynuacja pomocy z lat poprzednich.  Warto zwrócić uwagę na zmodyfikowane wsparcie z bardzo popularnego działania „Modernizacja gospodarstw rolnych”. Obecnie wartość pomocy będzie uwarunkowana od rodzaju przewidzianych inwestycji. Na największe wsparcie mogą liczyć rolnicy stawiający na rozwój produkcji prosiąt (maksymalnie aż do 900 tys. zł). Na pozostałe inwestycje związane z produkcją zwierzęcą wsparcie wyniesie do 500 tys. zł. Wszystkie pozostałe przedsięwzięcia a także zakupy w gospodarstwie będą mogły otrzymać dofinansowanie w wysokości do 200 tys. zł.

Niezmiennie na mocne wsparcie będą mogli liczyć młodzi rolnicy, którzy oprócz większych dopłat bezpośrednich, mogą spodziewać się „premii” na start wynoszącej 100 tys. zł. Różnica w porównaniu do poprzednich programów polega na tym, że obecnie wypłata nastąpi  w dwóch etapach: pierwszy – 80 proc. Drugi po zrealizowaniu inwestycji i udokumentowaniu wydatków – 20 proc.

Całkowicie nowym rozwiązaniem ujętym w PROW 2014-2020 będzie premia udzielana na restrukturyzację małych gospodarstw. Gospodarstwa takie będą mogły ubiegać się o 60 tys. zł na inwestycje w poprawę swojej dochodowości. W momencie kiedy rentowność zostanie zwiększona będą mogły korzystać z innych form wsparcia z PROW. Natomiast jeżeli właściciel małego gospodarstwa zdecyduje się na jego sprzedanie, wówczas będzie mu przysługiwać rekompensata w wysokości 120 proc. dopłat, które otrzymywałby do 2020 r.

KTO MOŻE UZYSKAĆ DOPŁATĘ ?

Dla wszystkich.

O dotację unijną może się starać każdy rolnik. Wnioski w ramach tego programu można składać od pierwszej połowy 2016 roku. Większość programów nie jest uzależniona od wykształcenia i wieku osoby wnioskującej, nie mniej jednak szczególnie premiowane są pewne określone działania rolnicze mające na celu ogólnokrajową zmianę koniunktury w danym sektorze gospodarki rolnej.

Pieniądze dla hodowców.

W nowych programach dotacji unijnych szczególną uwagę skupiono na producentach prosiąt, mleka oraz bydła. To właśnie oni mogą teraz liczyć na większe dotacje, niż pozostałe gałęzie rolnictwa.

Promocja młodzieży.

W programie PROW 2014-2020 kontynuowane jest dofinansowanie młodych rolników z tytułu „Premia dla młodego rolnika”. Ta dotacja przeznaczona jest dla młodych osób, które w momencie składania wniosku lub poprzedzających ten dzień 12 miesiącach przejęły gospodarstwo i rozpoczęły działalność rolniczą.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *