Dopłaty bezpośrednie 2025: będą zmiany w ekoschematach
Od 2025 roku rolników czeka wiele zmian w zasadach ubiegania się o ekoschematy. Pojawią się też nowe praktyki. Poniżej przedstawiamy listę najważniejszych zmian w ekoschematach.
Nowy ekoschemat „Materiał siewny kategorii”
Od 2025 roku będzie nowy ekoschemat: dopłaty do materiału siewnego. Płatność będzie przyznawana do powierzchni gruntów ornych obsianych lub obsadzonych materiałem siewnym elitarnym lub kwalifikowanym. Stawki są różne, w zależności od uprawy i wynoszą:
- dla zbóż i ich mieszanek – 26,74 euro/ha (ok. 114 zł po kursie euro z 30.09.2024)
- dla roślin strączkowych – 43,37 euro/ha (ok. 185 zł)
- dla ziemniaków – 112,13 euro/ha (ok. 480 zł)
Żeby otrzymać dopłatę, trzeba będzie okazać dokument potwierdzający zużycie materiału siewnego w ilości, jaka powinna być użyta do obsiania lub obsadzenia 1 ha powierzchni gruntów ornych.
– Ponadto, warunkiem uzyskania płatności będzie zastosowanie na co najmniej 25% powierzchni gruntów ornych w gospodarstwie materiału siewnego kategorii elitarny lub kwalifikowany – czytamy w uchwale.
Nowe stawki w „Integrowanej Produkcji Roślin”
Od kampanii dopłat bezpośrednich 2025 w ekoschemacie Integrowana Produkcja Roślin stawki zostaną zróżnicowane w zależności od uprawy. I wyniosą dla upraw:
- sadowniczych ok. 342,70 euro/ha
- jagodowych ok. 309,21 euro/ha
- rolniczych ok. 146,07 euro/ha
- warzyw ok. 309,21 euro/ha
To oznacza, że dopłaty do upraw rolniczych, takich jak zboża czy rzepak będą prawie 2,5 razy niższe niż do sadów. Przypomnijmy. Obecnie dopłaty dla wszystkich upraw są jednakowe i wynoszą teoretycznie 292,13 euro/ha (praktycznie w tym roku sa niższe z uwagi na duże zainteresowanie ekoschematami).
Dopłaty będą mogły być realizowane jedynie w odniesieniu do grup upraw, które są prowadzone zgodnie z metodykami integrowanej produkcji roślin i nie będą realizowane w odniesieniu do TUZ, dla których nie ma metodyk integrowanej produkcji roślin.
Dopłaty do bionawozów
Od 2025 roku ministerstwo rolnictwa rozszerza katalog produktów, które można zastosować w „Biologicznej ochronie upraw” o nawozy mikrobiologiczne. Do tej pory rolnicy w tym ekoschemacie mogli stosować tylko mikrobiologiczne środki ochrony roślin. Problem polegał na tym, że było ich mało. Dlatego w zakresie ekoschematu Biologiczna ochrona upraw zostaną wprowadzone dopłaty do stosowania nawozowych produktów mikrobiologicznych w wysokości 22,47 euro/ha (ok. 96 zł).
Zwiększy to szansę na otrzymanie dopłat, bo nawozowych produktów mikrobiologicznych mamy w Polsce 258, czyli 5 razy więcej niż mikrobiologicznych środków ochrony roślin.
Dopłaty do ugorowania rozszerzone. Rolnik dostanie pieniądze za oczko i miedzę
Od 2025 roku mają być rozszerzone przepisy ekoschematu Grunty wyłączone z produkcji o możliwość ubiegania się przez rolników o wsparcie nie tylko do gruntów ugorowanych, ale także do gruntów ugorowanych, na których położone są nowo utworzone elementy krajobrazu (żywopłoty, pasy gruntów zadrzewionych, zadrzewienia liniowe, pojedyncze drzewa, zagajniki śródpolne, rowy, oczka wodne, miedze śródpolne lub strefy buforowe).
W 2024 roku stawka dopłaty do ugorowania wyniosła 422,34 zł/ha. To mniej niż początkowo planował resort rolnictwa – miało to być 563 zł.
Zmiany w ekoschemacie Dobrostan zwierząt
W ekoschemacie „Dobrostan zwierząt” zmienią się warunki dopłat do dobrostanu tuczników. Zwiększona zostanie z 50 km do 100 km odległość siedziby stada loch, od których mogą pochodzić tuczniki kwalifikujące się do płatności dobrostanowej. Nastąpi też zmiana przelicznika DJP dla tuczników z 0,3 na 0,1.
– W niektórych przypadkach gospodarstwa prowadzące chów tuczników nie mają w swojej okolicy, w promieniu 50 km, siedzib stad loch, lub stada takie są bardzo nieliczne, co może utrudniać zakup odpowiednich prosiąt. Obecnie rolnik, który chce kupić tuczniki pochodzące od loch utrzymywanych w siedzibie stada położonej w odległości nie większej niż 50 km, ma do dyspozycji gospodarstwa położone na powierzchni ok. 8 tys. km2, tj. ok. 2 proc. powierzchni kraju. Zwiększenie tej odległości z 50 km do 100 km oznacza, że rolnicy utrzymujący tuczniki będą mieli do dyspozycji siedziby stada loch znajdujące się na powierzchni ok. 31 tys. km2, tj. około 10 proc. powierzchni kraju – tłumaczy resort rolnictwa.
Dopłaty do obszarów GAEC 2
Od 2025 będą tez zmiany w ekoschemacie Retencjonowanie wody na TUZ. Zostanie rozszerzony o obszary objęte nową normą GAEC 2 (o której piszemy TUTAJ). Rolnicy mający gospodarstwa na tych obszarach będą mogli otrzymać dopłaty w ramach tego ekoschematu.
Punkty za najpopularniejsze ekoschematy obcięte. Rolnicy dostaną mniej pieniędzy
Niestety są też złe informacje. Będzie obniżenie punktacji za najpopularniejsze ekoschematy. W związku z dużym zainteresowaniem i w obliczu ograniczonych środków finansowych, w praktyce Uproszczone systemy uprawy liczby punktów zostanie zmniejszona z 4 do 3. Natomiast w praktyce Wymieszanie słomy z glebą liczba punktów z spadnie z 2 do 1. Tym samym stawki na 2025 rok będą niższe.
Ekoschematy 2025: rolnicy dostaną dopłaty do mniejszej powierzchni
Resort rolnictwa wprowadza też limit powierzchniowy na poziomie gospodarstwa. Płatność będzie przyznawana do łącznej powierzchni zgłaszanej do płatności w ramach wszystkich ekoschematów obszarowych lub praktyk lub wariantów, ale nie większej niż 300 ha użytków rolnych, z wyjątkiem ekoschematu retencjonowanie wody na trwałych użytkach zielonych.
Taką decyzję podjęto w związku z tym, że zainteresowanie rolników realizacją ekoschematów obszarowych jest znacznie większe niż przewidziano.
Kamila Szałaj