Choroba niebieskiego języka w Polsce. Jak ustrzec bydło przed wirusem?

Pierwsze ognisko choroby niebieskiego języka w Polsce

Pierwsze ognisko choroby potwierdzono w gospodarstwie utrzymującym 31 sztuk bydła w miejscowości Rzączyn, w gminie Wilisko, w powiecie wołowskim na Dolnym Śląsku. Obecność wirusa potwierdziły wyniki badań laboratoryjnych, przeprowadzonych przez Państwowy Instytut Weterynarii w Puławach.

Jest to pierwszy przypadek choroby niebieskiego języka od lat. Po raz pierwszy wirus BT został stwierdzony na ternie Polski w 2006 roku. Ostatnie przypadki wirusa Bluetongue stwierdzono na terenie Polski w 2014 roku (serotyp BTV-14). Choroba podlega obowiązkowi zwalczania.

Czytaj więcej: PILNE! Jest pierwsze ognisko choroby niebieskiego języka w Polsce. Gdzie?

Choroba niebieskiego języka jest chorobą zakaźną, ale niezaraźliwą. Co to oznacza?

Oznacza to, że chorobę wywołuje patogen (w tym przypadku wirus), ale nie jest on w stanie przenosić się z jednego zwierzęcia na drugie w kontakcie bezpośrednim. Aby choroba niebieskiego języka rozprzestrzeniła się w stadzie, potrzebny jest do tego wektor, którymi są kuczmany (Culicoides). Choroba może się przenosić poprzez krew, nasienie oraz łożysko.

Wirus nie przenosi się na zwierzęta domowe oraz ludzi. Gatunkami najbardziej wrażliwymi są owce. U bydła i kóz bardzo często choroba ma przebieg łagodny lub bezobjawowy. U dzikich przeżuwaczy najbardziej podatne są sarny.

Zachorowalność szacuje się na poziomie 80-100%, natomiast śmiertelność w przypadku choroby niebieskiego języka jest bardzo zróżnicowana i może wynosić od 2% do nawet 70%.

Warto pamiętać, że produkty odzwierzęce, czyli mięso, mleko, skóry i wełna oraz inne produkty pochodzące od przeżuwaczy nie stanowią zagrożenia dla ludzi.

Choroba niebieskiego języka w Polsce: jakie objawy powinny wzbudzić niepokój hodowcy?

Okres inkubacji wirusa jest zmienny, zazwyczaj wynosi od 3-20 dni, jednak wylęganie choroby u bydła może być znacznie wydłużone – pierwsze objawy mogą być zauważalne dopiero po 60-80 dniach.

W pierwszej kolejności dochodzi do wzrostu temperatury ciała (powyżej 41oC) oraz posmutnienia zwierzęcia. Innymi charakterystycznymi objawami są stany zapalne jamy ustnej, owrzodzenia i nadżerki na opuszce zębowej i końcu języka. Zmianom w obrębie pyska często towarzyszy ślinotok oraz nieprzyjemny zapach.

Innymi objawami są kulawizny oraz problemy z rozrodem, w szczególności:

  • zapalenie koronki i tworzywa racic, będące przyczyną kulawizn,
  • łuszczenie się naskórka i tworzenie się strupów na strzykach u krów mlecznych,
  • ronienia,
  • rodzenie zdeformowanych lub słabych cieląt.

Objawy u owiec wyglądają bardzo podobnie, jednak często przybierają ostrzejszą formę. W formie nadostrej, zwierzęta padają po 7 dnia dniach od zakażenia. W przebiegu choroby dochodzi do przekrwienia błon śluzowych jamy ustnej, jamy nosowej i spojówek, które przechodzą stopniowo w zasinienie. Obecny jest też obrzęk warg, powiek i uszu.

Podobnie jaka u bydła, choroba wywołuje wzrost temperatury nawet do 42oC. Zmiany w jamie ustnej powodują obfite ślinienie się i mlaskanie. Chore owce mają widoczne problemy w pobieraniu pokarmu, skręcają głowę, wymiotują, mają problemy z oddychaniem. Widoczny jest śluzowo-ropny wypływ z nozdrzy, który może być podbarwiony z krwią.

Innymi objawami są:

  • kulawizny i sztywny chód, jako następstwo zapalenia koronki i tworzywa racic,
  • łukowato wygięty grzbiet,
  • degeneracja mięśni,
  • ronienia lub rodzenie zdeformowanych jagniąt (najczęściej wodogłowiem).

Jak chronić zwierzęta przed chorobą niebieskiego języka? Najważniejsze zalecenia:

  • Nie kupować zwierząt, pochodzących z niepewnych źródeł, o nieznanym statusie zooepidemiologicznym. Czujność rolnika zawsze powinna wzbudzić niska cena zwierzęcia lub brak świadectwa zdrowia.
     
  • Regularnie zwalczać owady w pomieszczeniach inwentarskich, w których przebywają zwierzęta. Walka z insektami powinna być prowadzona od wiosny do jesieni, czyli okresach aktywności owadów. W przypadku wypasu, stosować środki typu spot-on odstraszające insekty.
     
  • Zapewnić swojemu stadu okresowe wizyty lekarza weterynarii, zwrócić szczególną uwagę na wyżej wymienione, charakterystyczne objawy. Na bieżąco monitorować stado i informować lekarza o wszelkich wątpliwościach oraz zachowaniach zwierząt będącymi odstępstwami od normy.
     
  • W przypadku zauważenia objawów nasuwających podejrzenie choroby niebieskiego języka (lub jakiejkolwiek innej zakaźnej choroby) niezwłocznie poinformować bezpośrednio Powiatowy Inspektorat Weterynarii lub za pośrednictwem lekarza weterynarii opiekującego się stadem albo wójta (burmistrza, prezydenta miasta).

Kamila Dłużewicz

Więcej na ten temat

CZYM SĄ DOTACJE UNIJNE?

W ramach PROW 2014-2020 będzie realizowanych łącznie 15 działań pomocowych a środki pieniężne będą głównie skierowane do sektora rolnego. Sektor ten jest bardzo istotny z punktu widzenia zrównoważonego rozwoju obszarów wiejskich i wymaga większego i odpowiednio ukształtowanego wsparcia.

Głównym celem pomocy finansowej w ramach przewidzianych instrumentów będzie rozwój gospodarstw rolnych (Modernizacja gospodarstw rolnych, Restrukturyzacja małych gospodarstw rolnych, Premie dla młodych rolników, Płatności dla rolników przekazujących małe gospodarstwa rolne). Premie dla młodych rolników, które zostały przewidziane w nowym PROW mają głownie na celu ułatwienie młodym osobom rozpoczęcie samodzielnego prowadzenia działalności rolniczej w przejmowanych przez nich gospodarstwach rolnych. Najważniejszymi założeniami dla młodych rolników chcących skorzystać z dodatkowej pomocy są: nie ukończenie 40 roku życia, posiadanie odpowiednich kwalifikacji zawodowych, lub zobowiązanie się do ich zdobycia w przeciągu 3 lat od otrzymania decyzji o pomocy, bycie posiadaczem minimum 1ha użytków rolnych przed dniem złożenia wniosku o przyznanie pomocy dla młodego rolnika.

Wszystkie szczegóły dotyczące warunków jakie musi spełnić rolnik by ubiegać się o wsparcie w ramach PROW na lata 2014 – 2020 mogą odnaleźć państwo na stronach AMIRR oraz Ministerstwa Rolnictwa.

CO DAJĄ DOTACJE ?

Obecny PROW jest podobny do znanego już z lat 2007- 2013, jednak została zmieniona jego konstrukcja. W aktualnej formie występuje mniej tzw. działań i pojawiła się możliwość jednoczesnego skorzystania z różnych „poddziałań”. Łącznie zostało stworzone 25 form wsparcia, w tym kontynuacja pomocy z lat poprzednich.  Warto zwrócić uwagę na zmodyfikowane wsparcie z bardzo popularnego działania „Modernizacja gospodarstw rolnych”. Obecnie wartość pomocy będzie uwarunkowana od rodzaju przewidzianych inwestycji. Na największe wsparcie mogą liczyć rolnicy stawiający na rozwój produkcji prosiąt (maksymalnie aż do 900 tys. zł). Na pozostałe inwestycje związane z produkcją zwierzęcą wsparcie wyniesie do 500 tys. zł. Wszystkie pozostałe przedsięwzięcia a także zakupy w gospodarstwie będą mogły otrzymać dofinansowanie w wysokości do 200 tys. zł.

Niezmiennie na mocne wsparcie będą mogli liczyć młodzi rolnicy, którzy oprócz większych dopłat bezpośrednich, mogą spodziewać się „premii” na start wynoszącej 100 tys. zł. Różnica w porównaniu do poprzednich programów polega na tym, że obecnie wypłata nastąpi  w dwóch etapach: pierwszy – 80 proc. Drugi po zrealizowaniu inwestycji i udokumentowaniu wydatków – 20 proc.

Całkowicie nowym rozwiązaniem ujętym w PROW 2014-2020 będzie premia udzielana na restrukturyzację małych gospodarstw. Gospodarstwa takie będą mogły ubiegać się o 60 tys. zł na inwestycje w poprawę swojej dochodowości. W momencie kiedy rentowność zostanie zwiększona będą mogły korzystać z innych form wsparcia z PROW. Natomiast jeżeli właściciel małego gospodarstwa zdecyduje się na jego sprzedanie, wówczas będzie mu przysługiwać rekompensata w wysokości 120 proc. dopłat, które otrzymywałby do 2020 r.

KTO MOŻE UZYSKAĆ DOPŁATĘ ?

Dla wszystkich.

O dotację unijną może się starać każdy rolnik. Wnioski w ramach tego programu można składać od pierwszej połowy 2016 roku. Większość programów nie jest uzależniona od wykształcenia i wieku osoby wnioskującej, nie mniej jednak szczególnie premiowane są pewne określone działania rolnicze mające na celu ogólnokrajową zmianę koniunktury w danym sektorze gospodarki rolnej.

Pieniądze dla hodowców.

W nowych programach dotacji unijnych szczególną uwagę skupiono na producentach prosiąt, mleka oraz bydła. To właśnie oni mogą teraz liczyć na większe dotacje, niż pozostałe gałęzie rolnictwa.

Promocja młodzieży.

W programie PROW 2014-2020 kontynuowane jest dofinansowanie młodych rolników z tytułu „Premia dla młodego rolnika”. Ta dotacja przeznaczona jest dla młodych osób, które w momencie składania wniosku lub poprzedzających ten dzień 12 miesiącach przejęły gospodarstwo i rozpoczęły działalność rolniczą.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *